سوره نجم [53]
اين سوره در «مكّه» نازل شده و 62 آيه دارد.
محتواى سوره:
اين سوره به گفته بعضى نخستين سورهاى است كه پيامبر بعد از علنى كردن دعوت خود آن را آشكارا و با صداى بلند در حرم مكه تلاوت كرد، و مشركان به آن گوش دادند، و همه مؤمنان آن روز و حتى مشركان سجده كردند! به هر حال اين سوره به خاطر «مكى» بودنش بحثهائى از اصول اعتقادى مخصوصا «نبوت» و «معاد» دارد، و با تهديدهاى كوبنده و انذارهاى مكرر به بيدارى كفار مىپردازد.
محتواى اين سوره را در هفت بخش مىتوان خلاصه كرد:
1- در آغاز سوره بعد از سوگند پرمعنائى، از حقيقت وحى سخن مىگويد و تماس مستقيم پيامبر صلّى اللّه عليه و آله را با پيك وحى «جبرئيل» روشن مىسازد، و ساحت مقدس پيامبر صلّى اللّه عليه و آله را از اين كه چيزى جز وحى الهى بگويد مبرا مىكند.
2- در بخش ديگرى از اين سوره از معراج پيامبر سخن گفته، و گوشههائى از آن را با عباراتى كوتاه و پرمعنى مجسم مىكند.
3- سپس به خرافات مشركان در زمينه بتها، و عبادت فرشتگان، و امور ديگرى كه جز از روى هوى و هوس نبود، پرداخته و آنها را سخت در اين رابطه نكوهش مىكند، و از پرستش آنها برحذر مىدارد.
4- در بخش ديگرى راه توبه را به روى اين منحرفين و عموم گنهكاران باز مىكند، و آنها را به مغفرت واسعه حق نويد مىدهد، و تأكيد مىكند كه هر كس مسؤول اعمال خويش است و هيچ كس بار گناه ديگرى را بر دوش نمىكشد.
5- براى تكميل اين اهداف در بخش ديگرى از اين سوره گوشههائى از مسأله «معاد» را منعكس مىسازد، و دليل روشنى براى اين مسأله از آنچه در نشئه دنيا وجود دارد اقامه مىكند.
6- مطابق معمول اشاراتى به سرنوشت دردناك اقوام پيشين كه در طريق دشمنى با حق پافشارى و لجاج و عناد داشتند، مىكند.
7- و سر انجام سوره را با امر به سجده و عبادت براى پروردگار پايان مىبخشد.
ضمنا نامگذارى اين سوره به «النجم» به خاطر نخستين آيه آن است.
فضيلت تلاوت سوره:
در حديثى از رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله مىخوانيم: «هر كس سوره «النّجم» را بخواند خداوند به عدد هر يك از كسانى كه به پيامبر ايمان آوردند و كسانى كه او را انكار كردند ده حسنه به او عطا مىكند».
مسلما چنين پاداشهاى عظيمى از آن كسانى است كه تلاوت اين سوره را وسيلهاى براى انديشيدن، و سپس عمل، قرار دهند، و تعليمات مختلف اين سوره در زندگى آنها پرتوافكن شود.
