فصل هشتم: توبه و پاكسازى
توبه و پاكسازى
از نشانههاى رحمت و لطف وسيع الهى، نعمت توبه و پذيرش آن از سوى خداوند.
توبه به معنى ترك گناه، بازگشت به سوى خدا و عذرخواهى در پيشگاه خداوند است.
عذرخواهى بر سه گونه است؛
گاهى عذر آورنده مىگويد: من اصلًا فلان كار را انجام ندادهام. گاهى مىگويد: من به آن جهت اين كار را انجام دادم. و گاهى مىگويد: اين كار را انجام دادم ولى خطا كردم و بد كردم و اينك پشيمانم. اين همان توبه است.
توبه در اسلام داراى شرايطى است؛ 1- ترك گناه. 2- پشيمانى از گناه.
3- تصميم بر انجام ندادن دوبارهى گناه. 4- تلافى و جبران گناه. «1»
توبه همچون بيرون آوردن لباس چركين از بدن و پوشيدن لباس پاك و تميز است. توبه همچون شستشوى بدن آلوده و عطر زدن است.
قرآن در آغاز سورهى هود مىفرمايد:
«و ان استغفروا ربكم ثم توبوا اليه» «2»
«و از پرودگار خود آمرزش بطلبيد، سپس به سوى او بازگرديد.»
آوردن استغفار و توبه در يك آيه، حاكى از آن است كه اين دو با هم تفاوت دارند، اولى به معنى شستشو و دومى به معنى كسب كمالات است.
و كه انسان نخست بايد خود را از گناهان پاك سازد و سپس خود را به اوصاف الهى بيارايد، نخست هرگونه معبود باطل را از قلب خود بزدايد و سپس معبود حق را در آن جاى دهد،
به قول حافظ:
تا نفس، مبرّا ز نواهى نكنى-----دل، آئينهى نور الهى نكنى
__________________________________________________
(1). مفردات راغب، ص 76
(2). هود/ 3
پاسخ با نقل قول