ادامه جزء 27

سوره قمر [54]


اين سوره در «مكّه» نازل شده و داراى 55 آيه است‏.

محتواى سوره:
اين سوره به خاطر مكى بودنش بحثهايى از مبدأ و معاد دارد، و مخصوصا بيانگر كيفرهاى گروهى از اقوام پيشين است كه بر اثر لجاجت و عناد و پيمودن راه كفر و ظلم و فساد يكى، پس از ديگرى، به عذابهاى كوبنده الهى گرفتار و هلاك شدند.

و به دنبال هر يك از اين سرگذشتها جمله وَ لَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ ما قرآن را براى تذكر، آسان ساختيم آيا كسى هست كه متذكر شود» تكرار مى‏كند تا درسى باشد براى مسلمين و كفار.

و بطور كلى محتواى اين سوره را در چند بخش مى‏توان خلاصه كرد:
1- آغاز سوره كه از مسأله نزديكى قيامت و موضوع «شق القمر» و اصرار مخالفان در انكار آيات الهى سخن مى‏گويد.
2- در بخش ديگر از نخستين قوم سركش و متمرد و لجوج يعنى «قوم نوح» و مسأله طوفان بصورت فشرده‏اى بحث مى‏كند.
3- بخش ديگر داستان قوم «عاد» و عذاب دردناك آنها را شرح مى‏دهد.
4- در چهارمين بخش سخن از قوم «ثمود» و مخالفت آنها با پيامبرشان «صالح»، و همچنين «معجزه ناقه» و بالاخره مجازات آنها با «صيحه آسمانى» است.
5- سپس به سراغ قوم «لوط» مى‏رود، و ضمن اشاره گويا و فشرده‏اى به كفر و انحراف اخلاقى آنها، به قسمتى از عذاب دردناكشان اشاره مى‏كند.
6- در بخش ديگر سخن بسيار كوتاهى از «آل فرعون» و مجازات آنها آمده است.
7- و در آخرين بخش مقايسه‏اى ميان اين اقوام و مشركان مكّه و مخالفان پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و آله كرده، آينده خطرناكى را كه در صورت ادامه اين راه در پيش دارند بازگو مى‏كند، و سوره را با شرح قسمتى از مجازات مجرمان در قيامت و پاداشهاى عظيم پرهيزكاران پايان مى‏دهد.

نامگذارى سوره به «قمر» به مناسبت نخستين آيه سوره است كه از «شق القمر» بحث مى‏كند.

فضيلت تلاوت سوره:
در حديثى از پيغمبر گرامى اسلام مى‏خوانيم: «هر كس سوره «اقتربت» را يك روز در ميان بخواند روز قيامت در حالى برانگيخته مى‏شود كه صورتش همچون ماه در شب بدر است، و هر كس آن را هر شب بخواند افضل است، و در قيامت نور و روشنائى صورتش بر ساير خلايق برترى دارد».

مسلما اين درخشندگى صورت در صحنه قيامت نشانه ايمان قوى و راستينى است كه در سايه تلاوت اين سوره و تفكر و سپس عمل به آن حاصل شده است نه تلاوت خالى از انديشه و عمل.