شيعه در قرن نهم هجرى



از قرن پنجم تا اواخر قرن نهم،شيعه به همان افزايش كه در قرن چهارم داشت ادامه مى‏داد و پادشاهانى نيز كه مذهب شيعه داشتند به وجود آمده از تشيع ترويج مى‏نمودند.
در اواخر قرن پنجم هجرى،دعوت اسماعيليه در قلاع الموت ريشه انداخت و اسماعيليه نزديك به يك قرن و نيم در وسط ايران در حال استقلال كامل مى‏زيستند (1) و سادات مرعشى در مازندران،سالهاى متمادى سلطنت كردند (2) .
«شاه خدابنده‏»از پادشاهان مغول،مذهب شيعه را اختيار كرد و اعقاب او از پادشاهان مغول، ساليان دراز در ايران سلطنت كردند و از تشيع ترويج مى‏كردند و همچنين سلاطين‏«آق قويونلو و قره قويونلو»كه در تبريز حكومت مى‏كردند (3) و دامنه حكمرانى‏شان تا فارس و كرمان كشيده مى‏شد و همچنين حكومت فاطميين نيز ساليان دراز در مصر بر پا بود.
البته قدرت مذهبى جماعت‏با پادشاهان وقت تفاوت مى‏كرد چنانكه پس از بر چيده شدن بساط فاطميين و روى كار آمدن سلاطين‏«آل ايوب‏»،صفحه برگشت و شيعه مصر و شامات،آزادى مذهبى را بكلى از دست دادند و جمع كثيرى از تشيع از دم شمشير گذشتند (4) .
و از آن جمله‏«شهيد اول محمد بن محمد مكى‏»،يكى از نوابغ فقه شيعه،سال 786 هجرى در دمشق به جرم تشيع كشته شد (5) !!
و همچنين شيخ اشراق‏«شهاب الدين سهروردى‏»در حلب به جرم فلسفه به قتل رسيد (6) !!
روى هم رفته در اين پنج قرن،شيعه از جهت جمعيت در افزايش و از جهت قدرت و آزادى مذهبى،تابع موافقت و مخالفت‏سلاطين وقت‏بوده‏اند و هرگز در اين مدت،مذهب تشيع در يكى از كشورهاى اسلامى،مذهب رسمى اعلام نشده بود.




پى ‏نوشتها :

1-ر.ك:تواريخ كامل،روضة الصفا و حبيب السير.
2-تاريخ كامل و تاريخ ابى الفداء،ج 3.
3-تاريخ حبيب السير.
4-تاريخ حبيب السير و تاريخ ابى الفداء و غير آنها.
5-روضات الجنات و رياض العلماء به نقل از ريحانة الادب،ج 2،ص 365.
6-روضات و كتاب مجالس و وفيات الاعيان.