موضوع: پيرامون نفوذ تشيع در ايران

پيرامون نفوذ تشيع در ايران

با يك نگاه مختصر به تاريخ گذشته ايران معلوم خواهد شد كه «نفوذ تشيع» در ايران، نه تنها به صورت دفعى نبوده، بلكه سير تدريجى آن تا قرنها با كندى صورت مى‏گرفته است. با نگرشى به حوادث و وقايعى كه در ارتباط با رشد «گرايشات شيعى» است، مى توان به سير تدريجى نفوذ تشيع در ايران، چند مرحله را در نظر گرفت. بطوريكه هر كدام از آنها مرحله‏ ئى فراتر از مرحله قبل مى باشد:


مرحله اول،در ميان «موالى» ايران در عراق.


مرحله دوم، نفوذ تشيع در بعضى از مناطق مركزى ايران همچون «قم».


مرحله سوم، توسعه گرايشات شيعى با روى كار آمدن «بنى عباس».


مرحله چهارم، فتح طبرستان به دست «علويان».


مرحله پنجم، برپائى حكومت«آل بويه».


مرحله ششم، پس از حملات «مغول‏ها».


مرحله هفتم، روى كار آمدن دولت «صفويه».


اگر چنين سيرى را در نظر بگيريم و قبول كنيم كه زمان اين مراحل، مجموعا ده قرن بوده است، نمى توان «عوامل نفوذ تشيع» را در يك يا دو عامل خلاصه نمود. اين به آن دليل است كه در هر دوره، وضعيت خاصى از لحاظ فرهنگى، سياسى و اقتصادى حاكم بوده است و طبعاً عكس العمل مردم نيز در قبال مذاهب و فرق، مختلف و متفاوت صورت مى گرفته است.