این مطلب یک کد اساسی است. عرفا عظیم‌الشأن گریه و سوز و آهشان در دنیا برای این است که خدایا! مقام انسانیّت را از دست ندهیم. که اگر کسی مقام انسانیّت را از دست داد؛ یعنی همه چیز را از دست داده است.


از الطاف الهی


به حضرت سلطان العارفین سلطان آبادی بزرگ عرضه داشتند که شما فرمودید: گناه عندالعرفاء کوچک و بزرگ ندارد؛ در حالی که قرآن کریم و مجید الهی به صراحت بیان فرمودند که کوچک و بزرگ، «لا یُغادِرُ صَغیرَةً وَ لا کَبیرَة»؟ اوّل این جواب نغز را گوش بدهید بعد آیات الهی:


حضرت فرمودند: این صغیره و کبیره از ناحیه خداست که آن هم لطف خدا به بشر است که در آیه هم بیان شده است، امّا از ناحیه بشر اگر انسان، انسان شد و اگر حبّ پروردگار عالم و معرفت به پروردگار عالم و به مقام انسانیّت پیدا کرد، هر گناهی ولو کوچکش کبیره است! فرمود: متوّجه نشدی آن از ناحیه خداست، امّا از ناحیه بنده متفاوت است. صغیره و کبیره کردن از ناحیه خدا، لطف خدا به انسان است، امّا انسان‌های الهی همه چیز ولو کوچک‌ترین مخالفت با امر خدا را بزرگ می‌بینند! وحشت دارند!

این فرمایش بسیار عالی آیت الله آسیّد ابوالحسن اصفهانی است: دلیل هم این است که اگر بنده گناه کوچک را بزرگ نبیند، دیگر بزرگ را بزرگ نمی‌بیند! دیگر برایش مهّم نیست. اگر گناه کوچک کرد، باید آن را بزرگ ببیند. اگر گناه کوچک کرد، گفت: نه، این کوچک است! آن وقت دیگر بزرگ را هم بزرگ نمی‌بیند؟! و این درد بشریّت است.