(آيه 49)
شأن نزول:
يهود و نصارى براى خود امتيازاتى قائل بودند و همان طور كه در آيات قرآن نقل شده گاهى مىگفتند: «ما فرزندان خداييم» (مائده: 18) و گاهى مىگفتند: «بهشت مخصوص ماست و غير از ما، در آن راهى ندارد». (بقره: 111) اين آيه و آيه بعد نازل شد و به اين پندارهاى باطل پاسخ گفت.
تفسير:
خودستايى- در اين آيه به يكى از صفات نكوهيده اشاره شده كه گريبانگير بسيارى از افراد و ملتها مىشود و آن خودستايى و خويشتن را پاك نشان دادن و فضيلت براى خود ساختن است، مىگويد. «آيا نديدى كسانى را كه خودستايى مىكنند» (أَ لَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يُزَكُّونَ أَنْفُسَهُمْ).
سپس مىفرمايد: «خداوند هر كه را بخواهد مىستايد» (بَلِ اللَّهُ يُزَكِّي مَنْ يَشاءُ).
و تنها اوست كه از روى حكمت و مشيت بالغه بدون كم و زياد، افراد را طبق شايستگيهايى كه دارند، مدح و ستايش مىكند «و هرگز به هيچ كس، سر سوزنى ستم نخواهد شد» (وَ لا يُظْلَمُونَ فَتِيلًا).
در حقيقت فضيلت چيزى است كه خداوند آن را فضيلت بداند نه آنچه خودستايان براى خود از روى خودخواهى قائل مىشوند و به خويش و ديگران ستم مىكنند.