12- تبرئه دیگران و گناه و اشتباه گذشته را تازه نکردن و کینه های گذشته را به یاد نیاوردن:
از جمله درسهای بزرگی که در داستان یوسف (علیهالسلام) وجود دارد این است که او گذشته تاریک را زنده نکرد و سعی کرد اعمال بد برادرانش و رنج و مشقتی را که به خاطر آنها تحمل کرد فراموش کند، بلکه بالاتر از این از دیدار برادرانش اظهار خوشحالی میکرد و این گناه را به گردن شیطان میانداخت و شیطان را مورد ملامت قرار میداد: ” (یوسف) گفت: امروز ملامت و توبیخی بر شما نیست! خداوند شما را میبخشد”.[همان]
در جای دیگر میفرماید: ” و او به من نیکی کرد هنگامی که مرا از زندان بیرون آورد، و شما را از آن بیابان (به این جا) آورد بعد از آن که شیطان، میان من و برادرانم فساد کرد. پروردگارم نسبت به آنچه میخواهد (و شایسته میداند،) صاحب لطف است؛ چرا که او دانا و حکیم است”.[همان ، 100]
13- فراموش نکردن بخشش و نعمت خدا در توانگری و تنگدستی:
این درس به روشنی در داستان یوسف وجود دارد که او خواه در مخفیگاه چاه باشد، یا در کاخ عزیز مصر و یا در مقام حکومت و وزارت در هیچ حالت بخشش و نعمت خدا را فراموش نکرد. خداوند از قول او میفرماید: ” پروردگارم نسبت به آنچه میخواهد (و شایسته میداند،) صاحب لطف است؛ چرا که او دانا و حکیم است”.[همان]
این برخی از وجوه زیبایی بود که تقدیم شد که به خاطر اختصار از بیان تفصیلی آن صرف نظر کردیم.