موضوع: صدا یا تصویر افراد بدون اجازه

شفقنا: هشت تن از مراجع تقلید به پرسشی در زمینه ضبط بدون اجازه صدا یا تصویر افراد و انتشار آن پاسخ داده اند.

متن پرسش ازمراجع عظام تقلید به این شرح است:
1- با توجه به وجود دستگاه های الکترونیکی که امکان ضبط صدا یا عکس برداری و فیلمبرداری از افراد را به آسانی فراهم می آورد، حکم ضبط صدا، تصویربرداری و فیلمبرداری از افراد بدون اجازه آنها چیست؟
2- آیا چنین تصاویر و فیلم هایی را می توان بدون اجازه آن افراد منتشر کرد؟
3- آیا صدای ضبط شده افراد در دورانی که امکان تقلید صدا فراوان است در دادگاه قابل استناد است؟

پاسخ مراجع تقلید:

مراجع	پاسخ
آیت الله مکارم شیرازی	در صورتی که افرادی که تصویر و صدای آنها را برمی دارند راضی نباشد، جایز نیست و صداها و حتی تصاویر قابل استناد در دادگاه ها نیستند. ممکن است قرینه ای محسوب شود نه دلیل اصلی.
آیت الله فیاض	1- جایز نیست در صورتی که طرف نهی کند و راضی نباشد. 2- جایز نیست کما فی سابقه. 3- قابل استناد نیست.
آیت الله صافی گلپایگانی	بدون رضایت افراد تصویر و فیلمبرداری و تقلید صدای آنها جایز نیست.
آیت الله شبیری زنجانی	1- ضبط و فیلمبرداری از افراد در صورتی که موجب تصّرف در املاک یا اموال افراد شود یا خلاف تعهّد باشد، بدون رضایت آنها جایز نیست. 2- نشر این تصاویر و فیلم ها در صورتی که موجب افشای سرّ، غیبت، هتک حرمت مؤمن یا هر گناه دیگری شود، جایز نیست. به هر حال مناسب است، در هیچ صورتی نشر داده نشود. 3- این گونه صداها و فیلم ها قابل استناد در دادگاه نیست، مگر در مواردی که برای محکمه صالحه، علم حاصل شود و خطا هم در این گونه موارد نوعاً نادر باشد.
آیت الله موسوی اردبیلی	1و2- اموری از این قبیل، چنانچه به نظر عرف تجاوز به حق دیگران شمرده شود، بدن احراز رضایت و موافقت آنها جایز نیست، از نظر تطبیقی مثلاً ممکن است ضبط صدای منتشره در خیابان، تجاوز به حق غیر محسوب نشود ولی پخش آن یا عکس گرفتن و فیلم گرفتن از اشخاص تجاوز محسوب می شود. 3- حجّت نیست، مگر آن که موجب اطمینان برای نوع افراد به صحت و اصالت صدا و اختیاری بودن آن بوده باشد.