2. اعمال ولایت و صیانت دین توسط نائبان
اعمال ولایت و صیانت دین توسط نائبان که این نائبان دو دسته اند: نواب خاص و نواب عام؛ در زمان غیبت صغری که از سال 260 تا سال 329 هـ حدود 69 سال ادامه یافت، حضرت به واسطه‌ نائبان خاصش با مردم ارتباط برقرار می‌کرد و تمام مسائل و مشکلات اعم از دینی و غیر دینی به حضرت عرضه می‌شد و پاسخ آن به مردم ابلاغ می شد، اما بعد از این غیبت که به غیبت کبری منتهی شد، این ارتباط و اتصال توسط نائبان عام امام زمان(عج) که همان علماء و فقهای عدول هستند صورت می‌گیرد. چنانچه خود آن وجود مبارک در نامه‌ای چنین فرمودند:« وامّا الحوادث الواقعه فارجعوا فیها الی رواة حدیثنا فانهم حجّتی علیکم و انا حجة الله علیهم»؛ اما در حوادث و پیشامد‌ها به راویان احادیث ما مراجعه کنید، همانا آنها حجت من بر شما هستند و من حجت خدا بر ایشان می‌باشم.

شیخ طبرسی حدیثی را به اسناد از امام هادی(ع) در رابطه با نقش فقهاء و علماء چنین بیان می‌کند که حضرت فرمود: پس از غیبت قائم ما، گروهی از علماء مردم را به اعتقاد به امامت او (قائم) فرا می‌خوانند و با استفاده از حجت‌های ربّانی، از دین دفاع می‌کنند تا مؤمنان ضعیف النفس را از وسوسه های شیطانی پیروان ابلیس و از فریبکاری‌های نواصب (دشمنان اهل بیت) مصون دارند. اگر این علماء نباشند همه از دین خدا منحرف خواهند شد. همچنان که ناخدا، سکان کشتی را در دست دارد، علماء قلوب شیعیان را با صلابت در اختیار گرفته و از انحراف آنان جلوگیری می‌کنند. آن علماء در پیشگاه خداوند متعال مرتبه‌ای ممتاز دارند.