امام خمینی رحمت الله علیه در سخنان زیبای دیگری می فرماید:
تا فرصت از دست نرفته، تا دشمن بر همه شئون دینی و علمی شما دست نیافته، فکری کنید؛ بیدار شوید؛ به پا خیزید. در مرحله اول در مقام تهذیب و تزکیه نفس و اصلاح خود بر آیید«3». این صحبت امام خمینی همان سخن مولا امیر المومنین علیه السلام است كه می فرماید: فرصت هاى خیر را غنیمت بشمارید پس بدرستى كه آن ها می‏گذرند مانند گذشت ابرها«4»
انسان موجودی دو بعدی است كه هم صلاحیت تعالی، تكامل و رسیدن به درجات ملائكه و صعود به «قابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنى تا آنكه فاصله خداوند (با پیامبر) به اندازه فاصله دو كمان یا كمتر بود»«5» را دارد و هم قابلّیت تنزّل از مقام انسانیّت و رسیدن به درجه‎ای را داراست كه از درجه چهار پایان نیز فروتر رفته و به فرموده قرآن «كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ»«6»می شود. خداوند تنها راه رستگاری و رسیدن به بالاترین درجات انسانی را اصلاح نفس ذكر می كند. و می فرماید: هر كه نفس خویش را تزكیه كرد رستگار شد.«7»آیه الله نجفی قوچانی درباره اصلاح نفس می فرماید: انسان باید اوّلاً در صاف كردن باطن خود جدیّت نماید و چنانچه در اوّل طفولیّت است و باطن او هنوز چركین و نجس نشده، مواظب باشد كه نجس نشود... .«8»آیه الله العظمی بهاءالدینی(ره): ابتداء شروع به تهذیب نفس خود را اینگونه ذكر فرموده‎اند: در چهارده سالگی به طور جدّی ـ امّا معقول و منطقی ـ‌شروع به تهذیب كردم ـ‌ در كنار درس و بحث كه تمام ساعات روزانه‎ام را فرا می گرفت،‌ لحظه‎ای از خدا غافل نمی شدم.

پی نوشت:
3: جهاد اکبر، ص 60.
4: انْتَهِزُوا فُرَصَ الْخَیْرِ فَإِنَّهَا تَمُرُّ مَرَّ السَّحَاب«غرر الحكم روایت شماره 10810»
5: فَكانَ قابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنی «سروره نجم آیه 9»
6: اعراف آیه 179
7:وَ الشَّمْسِ وَ ضُحیها ... قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَكَّیها« سوره شمس آیه 9»
8: سیاحت شرق ـ ص 214