بخش اول : تعامل انسان با خود
فصل یکم : تفکر و تدبر
>>پرهیز از تکلف
تکلف : به معنای رنجی بر خود نهادن یا کاری بدون فرمان کسی به خود گرفتن . بر این اساس به شخص وسواس , متکلف گفته می شود چون بر خود سخت می گیرد بدون آنکه فرمانی از سوی خدا و پیامبر (ص) داشته باشد .
اسلام برای شئون گوناگون زندگی انسان برنامه دارد و در هیچ یک از عرصه های عبادی و اخلاقی و مادی و معنوی تکلیف توانفرسا ندارد . اهل بیت (ع) در همه زمینه ها , زندگی راحت و معتدل و بی تکلف را برای پیروان خود توصیه کرده اند .
امیر مومنان می فرماید : گواراترین زندگی دور افکندن تکلف است . همچنین به فرزندش می فرماید : پسرم ! روزی دو گونه است ; آنچه تو آن را می جویی و آنچه آن تو را می جوید , پس اگر تو به سوی آن نروی آن به سوی تو می آید , پس غم سالانه ات را بر غم یک روزت تحمیل نکن ; به فکر مشکلات همان روزی باش که در آن هستی .
خدا به پیامبر (ص) فرمود : بگو : من از شما مزد رسالت نمی خواهم و من از متکلفان نیستم . پیامبر هم فرمود : ما پیامبران و اولیا از تکلف بی زاریم , پس تقوا پیشه کن و صبر و استقامت داشته باش تا خدا تو را از تکلف بی نیاز کند و سرشت ایمانی به تو دهد و سرگرم غذایی نباش که پایانش مدفوع است و پوشاکی که پایانش پوسیدگی و خانه ای که پایانش ویرانی و مالی که پایانش به ارث ماندن و دوستانی که پایانشان جدایی و عزتی که پایانش ذلت و متانتی که پایانش ستم و ناسپاسی و عیشی که پایانش حسرت است .