3. صله رحم
یكى دیگر از ابعاد معارف روزه ، توجه به انجام صله رحم است . در ضمن خطبه معروف پیامبر (صلی الله علیه و آله) در آستانه حلول ماه رمضان آمده است : ... وصلوا ارحامكم .(5)
صله رحم یكى از مسائلی است كه رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نسبت به آن اهتمام مى ورزید و بر آن تاكید فراوان داشت . صله رحم موجب تحكیم پیوند میان خویشاوندان و ارحام مى شود.
اولین منشور رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در میان مسلمانان مدینه ، این بود: یا ایها الناس افشوا السلام وصل الارحام خ نى لتمیخ ثما وصلوا فى اللیل و الناس نیام تدخلوا الجنة بسلام .(6)
همچنین حضرت پیامبر (صلی الله علیه و آله) در آستانه ماه مبارك رمضان فرمود: ... وصلوا ارحامكم و من وصل فیه رحمه و صله الله برحمته یوم یلقاه و من قطع رحمه قطع الله عنه رحمته یوم یلقاه .(7)
هنگامى كه از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) سؤال كردند: اى الصدقة افضل؟ آن حضرت در جواب فرمود: افضل الصدقة على ذى الرحم الكاشح .(8)
ارحام به نزدیكان و خویشاوندانى كه در قید حیات هستند، خلاصه نمى شود، بلكه اموات نیز از ارحامند و باید به یاد آنان نیز بود و در ذیل آیه : و اذا المؤودة سئلت(التكویر 8) آمده است: المراد بذالك الرحم .(9)
مردى از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) پرسید: یا رسول الله (صلی الله علیه و آله) پس از اداى مالیات معروف اسلامى، ایا در اموال ما چیزى هست؟ پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: آرى ،(10) نیكى كردن به رحم ، صله ارحام كنید هر چند با آب دادن، صله ارحام كنید هر چند با سلام كردن به آنان .
4. امر به معروف و نهى از منكر
یكى از برنامه ها و ویژگی هاى ماه مبارك رمضان و وظیفه روزه دار در این ماه خیرخواهى براى دیگران است . این ماه، ماه پندپذیرى و پند دهى است . رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در آستانه این ماه ، مردم را پند مى داد و به رعایت تقوا و حرمت ماه رمضان سفارش مى نمود. دقت در خطبه پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله) كه در آستانه حلول ماه رمضان ، ایراد نمود نشان مى دهد كه آن حضرت به بسیارى از مسائل اساسى امر كرد، و از ما خواست تا بدانها پاى بند باشیم