سوره حديد [57]
اين سوره در «مدينه» نازل شده و داراى 29 آيه است.
محتواى سوره:
محتواى اين سوره را به هفت بخش مىتوان تقسيم كرد:
1- آيات نخستين سوره بحث جامع و جالبى پيرامون توحيد و صفات خدا دارد و در حدود بيست صفت از صفات الهى در آن منعكس است.
2- بخش ديگرى از عظمت قرآن اين نور الهى كه در ظلمات شرك تابيد سخن مىگويد.
3- در بخش سوم از وضع مؤمنان و منافقان در قيامت كه گروه اول در پرتو نور ايمان راه خود را به سوى بهشت مىگشايند، و گروه دوم در ظلمات شرك و كفر مىمانند، بحث مىكند.
4- در بخش ديگرى دعوت به ايمان و خروج از شرك، و سرنوشت جمعى از اقوام كافر پيشين منعكس شده است.
5- بخش مهمى از اين سوره پيرامون انفاق در راه خدا و مخصوصا براى تقويت پايههاى جهاد فى سبيل اللّه، و بىارزش بودن اموال دنيا مىباشد.
6- در بخشى كوتاه، اما گويا و مستدل، سخن از عدالت اجتماعى به ميان آمده كه يكى از اهداف مهم انبياست.
7- و بالاخره در بخش ديگرى مسأله رهبانيت و انزواى اجتماعى مورد مذمت قرار گرفته، و جدائى خط اسلام از آن مشخص شده است.
ضمنا نامگذارى اين سوره به «حديد» به خاطر تعبيرى است كه در آيه 25 سوره آمده است.
فضيلت تلاوت سوره:
در روايات اسلامى نكتههاى جالب توجهى پيرامون فضيلت تلاوت اين سوره آمده، البته تلاوتى كه توأم با فكر، و تفكرى كه توأم با عمل باشد.
در حديثى از پيامبر گرامى اسلام صلّى اللّه عليه و آله نقل شده كه قبل از خواب «مسبحات» را تلاوت مىفرمود (مسبّحات سورههائى است كه با «سبح للّه» يا «يسبح للّه» آغاز مىشود و آن پنج سوره است: سوره حديد، حشر، صف، جمعه و تغابن) و مىفرمود: «در آنها آيهاى است كه از هزار آيه برتر است»! در حديث ديگرى از امام باقر عليه السّلام مىخوانيم: «كسى كه «مسبحات» (سورههاى پنج گانه فوق) را پيش از خواب بخواند از دنيا نمىرود تا حضرت مهدى عليه السّلام را درك كند، و اگر قبلا از دنيا برود در جهان ديگر در همسايگى رسول خدا خواهد بود».