نزول آیات قرآن در روز غدیر


روز غدیر، روز عظیم الشأنی بود که خداوند متعال در این روز راه کلی را برای بشر تا به آخرت ترسیم کرد و نعمت خویش را بر بشریت کامل نمود.عظمت امر خداوند بر پیامبر مبنی بر اعلام جانشین خود آنچنان بود که اگر پیامبر این کار را انجام نمی داد رسالت خویش را به جای نیاورده بود. آیاتی از سوره مائده( که به زعم اکثر مفسرین شیعه و سنی از آخرین آیات نازله بر پیامبر بود) در روز غدیر خم بر پیامبر نازل شد که ذیلاً به آن اشاره می شود:

1) يا ايها الرسول بلغ ما انزل اليك من ربك و ان لم تفعل فما بلغت رسالته و الله يعصمك من الناس و الله لا يهدى القوم الكافرين(سوره مائده/ آیه67)

معنا: «اى پيغمبر! برسان و تبليغ كن به مردم آنچه را كه از جانب پروردگارت به تو نازل شده است! و اگر نرسانى، رسالت پروردگارت را نرسانده‏اى! و خداوند تو را از مردم حفظ مى‏كند، و خداوند گروه كافران را هدايت نمى‏كند!».

در این آیه خداوند متعال به صراحت به پیامبر تاکید می کند که آنچه از طرف پروردگار بر او نازل می شود را به مردم ابلاغ کند. سپس براى تاكيد بيشتر به او اخطار مى كند كه اگر از اين كار خوددارى كنى (كه هرگز خوددارى نميكرد) رسالت خدا را تبليغ نكرده اى!

سپس به پيامبر (صلى اللّه عليه و آله و سلّم ) كه گويا از واقعه خاصى اضطراب و نگرانى داشته ، دلدارى و تامين مى دهد و به او مى گويد: از مردم در اداى اين رسالت وحشتى نداشته باش ، زيرا خداوند تو را از خطرات آنها نگاه خواهد داشت. و در پايان آيه به عنوان يك تهديد و مجازات ، به آنهائى كه اين رسالت مخصوص را انكار كنند و در برابر آن از روى لجاجت كفر بورزند، ميگويد: خداوند كافران لجوج را هدايت نميكند.به زعم مفسران شیعه این آیه به مسئله مهم و حیاتی معرفی کردن جانشین پیامبر صلوات الله علیه و آله اشاره دارد که حافظ و نگهبان دین و احکام دین پس از رسول خدا است.

بسیاری از مفسران اهل سنت همانند جلال الدین سیوطی در تفسیر درالمنثور، حافظ بن ابی حاتم رازی در تفسیر غدیر،حافظ بن ابوجعفر طبری در کتاب الولایة،فخر رازی در تفسیر کبیر، آلوسی در روح المعانی،احمد ثعلبی در تفسیر کشف البیان، فضل بن روز بهان در کشف الغمه و ... نوشته اند که آیه فوق( آیه 67 سوره مائده) در شأن امیرالمومنین علی علیه سلام در روز غدیر خم نازل شده است.