بسمـ الله الرحــمن الرحــــــیم
حضرت آیت الله العظمی محمد تقی بهجت(ره):
هر بلایی که به ما میرسد،بر اثر دوری از اهل بیت علیهم السلام و روایات ماثوره از ایشان است.
نمایش نسخه قابل چاپ
بسمـ الله الرحــمن الرحــــــیم
حضرت آیت الله العظمی محمد تقی بهجت(ره):
هر بلایی که به ما میرسد،بر اثر دوری از اهل بیت علیهم السلام و روایات ماثوره از ایشان است.
۱- قال الامام علىّ بن موسى الرّضا (علیه السلام) :
مَنْ زارَ قَبْرَ الْحُسَیْنِ علیه السلام بِشَطِّ الْفُراتِ، کانَ کَمَنْ زارَ اللهَ فَوْقَ عَرْشِهِ.([۱])
حضرت امام رضا (علیه السلام) فرمود:
هر مؤمنى که قبر امام حسین علیه السلام را کنار شطّ فرات (در کربلا) زیارت کند همانند کسى است که
خداوند متعال را بر فراز عرش زیارت کرده باشد.
2- کَتَبَ (علیه السلام):
أبْلِغْ شیعَتى: إنَّ زِیارَتى تَعْدِلُ عِنْدَاللهِ عَزَّ وَ جَلَّ ألْفَ حَجَّه، فَقُلْتُ لاِبى جَعْفَر (علیه السلام): ألْفُ حَجَّه؟!
قالَ: إى وَاللهُ، وَ ألْفُ ألْفِ حَجَّه، لِمَنْ زارَهُ عارِفاً بِحَقِّهِ.([۲])
حضرت به یکى از دوستانش نوشت: به دیگر دوستان و علاقمندان ما بگو: ثواب زیارت قبر من معادل است با یک هزار حجّ.
راوى گوید: به امام جواد (علیه السلام) عرض کردم: هزار حجّ براى ثواب زیارت پدرت مى باشد؟!
فرمود: بلى، هر که پدرم را با معرفت در حقّش زیارت نماید، هزار هزار (یعنى یک میلیون) حجّ ثواب زیارتش مى باشد.
3- قالَ (علیه السلام):
أوَّلُ ما یُحاسَبُ الْعَبْدُ عَلَیْهِ، الصَّلاهُ فَإنْ صَحَّتْ لَهُ الصَّلاهُ صَحَّ ماسِواها، وَ إنْ رُدَّتْ رُدَّ ماسِواها.([۳])
فرمود: اوّلین عملى که از انسان مورد محاسبه و بررسى قرار مى گیرد نماز است، چنانچه صحیح و مقبول واقع شود، بقیه اعمال و عبادات نیز قبول مى گردد وگرنه مردود خواهد شد.
4- قالَ (علیه السلام):
لِلصَّلاهِ أرْبَعَهُ آلاف باب.([۴])
فرمود: نماز داراى چهار هزار در (جزء و شرط) مى باشد.
5- قالَ (علیه السلام): ا
لصَّلاهُ قُرْبانُ کُلِّ تَقىّ.([۵])
فرمود: نماز، هر شخص باتقوا و پرهیزکارى را (به خداوند متعال) نزدیک کننده است.
6- قالَ (علیه السلام):
یُؤْخَذُ الْغُلامُ بِالصَّلاهِ وَ هُوَ ابْنُ سَبْعِ سِنینَ.([۶])
فرمود: پسران باید در سنین هفت سالگى به نماز وادار شوند.
7- قالَ (علیه السلام):
فَرَضَ اللهُ عَلَى النِّساءِ فِى الْوُضُوءِ أنْ تَبْدَءَ الْمَرْئَهُ بِباطِنِ ذِراعِها وَ الرَّجُلُ بِظاهِرِ الذِّراعِ.([۷])
فرمود: خداوند در وضو بر زنان لازم دانسته است که از جلوى آرنج دست، آب بریزند و مردان از پشت آرنج. (این عمل از نظر فتواى مراجع تقلید مستحبّ مى باشد).
8- قالَ (علیه السلام):
رَحِمَ اللهُ عَبْداً أحْیى أمْرَنا، قیلَ: کَیْفَ یُحْیى أمْرَکُمْ؟
وَ قالَ (علیه السلام) : یَتَعَلَّمُ عُلُومَنا وَیُعَلِّمُها النّاسَ.([۸])
فرمود: رحمت خدا بر کسى باد که أمر ما را زنده نماید،
سؤال شد: چگونه؟ حضرت پاسخ داد: علوم ما را فرا گیرد و به دیگران بیاموزد.
9- قالَ (علیه السلام):
لَتَأمُرُنَّ بِالْمَعْرُوفِ، وَلَتَنْهُنَّ عَنِ الْمُنْکَرِ، اَوْلَیَسْتَعْمِلَنَّ عَلَیْکُمْ شِرارُکُمْ، فَیَدْعُو خِیارُکُمْ فَلا یُسْتَجابُ لَهُمْ.([۹])
فرمود: باید هر یک از شماها امر به معروف و نهى از منکر نمائید، وگرنه شرورترین افراد بر شما تسلّط یافته و آنچه که خوبانِ شما، دعا و نفرین کنند مستجاب نخواهد شد.
10- قالَ (علیه السلام):
مَنْ لَمْ یَقْدِرْ عَلى مایُکَفِّرُ بِهِ ذُنُوبَهُ، فَلْیَکْثُرْ مِنْ الصَّلوهِ عَلى مُحَمَّد وَآلِهِ، فَإنَّها تَهْدِمُ الذُّنُوبَ هَدْماً.([۱۰])
فرمود: کسى که توان جبران گناهانش را ندارد، زیاد بر حضرت محمّد و اهل بیتش (علیهم السلام) صلوات و درود فرستد، که همانا گناهانش (اگر حقّ الناس نباشد) محو و نابود گردد.
۱۱- قالَ (علیه السلام):
الصَّلوهُ عَلى مُحَمَّد وَ آلِهِ تَعْدِلُ عِنْدَاللهِ عَزَّ وَ جَلَّ التَّسْبیحَ وَالتَّهْلیلَ وَالتَّکْبیرَ.([۱۱] )
فرمود: فرستادن صلوات و تحیّت بر حضرت محمّد و اهل بیت آن حضرت (علیهم السلام) در پیشگاه خداوند متعال، پاداش گفتن «سبحان الله، لا إله إلاّ الله، الله اکبر» را دارد.
12- قالَ (علیه السلام):
لَوْخَلَتِ الاْرْض طَرْفَهَ عَیْن مِنْ حُجَّه لَساخَتْ بِأهْلِها.([۱۲])
فرمود: چنانچه زمین لحظه اى خالى از حجّت خداوند باشد، اهل خود را در خود فرو مى برد.
13- قالَ (علیه السلام):
عَلَیْکُمْ بِسِلاحِ الاْنْبیاءِ، فَقیلَ لَهُ: وَ ما سِلاحُ الاْنْبِیاءِ؟ یَا ابْنَ رَسُولِ الله! فَقالَ (علیه السلام): الدُّعاءُ.([۱۳])
فرمود: بر شما باد به کارگیرى سلاح پیامبران، به حضرت گفته شد: سلاح پیغمبران(علیهم السلام)چیست؟
در جواب فرمود: توجّه به خداوند متعال; و دعا کردن و از او کمک خواستن مى باشد.
14- قالَ (علیه السلام):
صاحِبُ النِّعْمَهِ یَجِبُ عَلَیْهِ التَّوْسِعَهُ عَلى عَیالِهِ.([۱۴])
فرمود: هر که به هر مقدارى که در توانش مى باشد، باید براى اهل منزل خود انفاق و خرج کند.
15- قالَ (علیه السلام):
المَرَضُ لِلْمُؤْمِنِ تَطْهیرٌ وَ رَحْمَهٌ وَلِلْکافِرِ تَعْذیبٌ وَ لَعْنَهٌ، وَ إنَّ الْمَرَضَ لا یَزالُ بِالْمُؤْمِنِ حَتّى لا یَکُونَ عَلَیْهِ ذَنْبٌ.([۱۵])
فرمود: مریضى، براى مؤمن سبب رحمت و آمرزش گناهانش مى باشد و براى کافر عذاب و لعنت خواهد بود.
سپس افزود: مریضى، همیشه همراه مؤمن است تا آن که از گناهانش چیزى باقى نماند و پس از مرگ آسوده و راحت
باشد.
16- قالَ (علیه السلام):
إذَا اکْتَهَلَ الرَّجُلُ فَلا یَدَعْ أنْ یَأکُلَ بِاللَّیْلِ شَیْئاً، فَإنَّهُ أهْدَءُ لِنَوْمِهِ، وَ أطْیَبُ لِلنَّکْهَهِ.([۱۶])
فرمود: وقتى که مرد به مرحله پیرى و کهولت سنّ برسد، حتماً هنگام شب (قبل از خوابیدن) مقدارى غذا تناول کند که
براى آسودگى خواب مفید است، همچنین براى هم خوابى و زناشوئى سودمند خواهد بود.
17- قالَ (علیه السلام):
إنَّما یُرادُ مِنَ الاْمامِ قِسْطُهُ وَ عَدْلُهُ، إذا قالَ صَدَقَ، وَ إذا حَکَمَ عَدَلَ، وَ إذا وَعَدَ أنْجَزَ.([۱۷])
فرمود: همانا از امام و راهنماى جامعه، مساوات و عدالت خواسته شده است که در سخنان صادق، در قضاوت ها عادل و
نسبت به وعده هایش وفا نماید.
18- قالَ (علیه السلام):
لا یُجْمَعُ الْمالُ إلاّ بِخَمْسِ خِصال: بِبُخْل شَدید، وَ أمَل طَویل، وَ حِرص غالِب، وَ قَطیعَهِ الرَّحِمِ، وَ إیثارِ الدُّنْیا عَلَى الْآخِرَهِ.([۱۸])
فرمود: ثروت، انباشته نمى گردد مگر با یکى از پنج خصلت:
بخیل بودن، آرزوى طول و دراز داشتن، حریص بر دنیا بودن، قطع صله رحم کردن، آخرت را فداى دنیا کردن.
19- قالَ (علیه السلام):
لَوْ أنَّ النّاسَ قَصَّرَوا فِى الطَّعامِ، لاَسْتَقامَتْ أبْدانُهُمْ.([۱۹])
فرمود: چنانچه مردم خوراک خویش را کم کنند و پرخورى ننمایند، بدن هاى آن ها دچار امراض مختلف نمى شود.
20- قالَ (علیه السلام):
مَنْ خَرَجَ فى حاجَه وَ مَسَحَ وَجْهَهُ بِماءِالْوَرْدِ لَمْ یَرْهَقْ وَجْهُهُ قَتَرٌ وَلا ذِلَّهٌ.([۲۰])
فرمود: هرکس هنگام خروج از منزل براى حوایج زندگى خود، صورت خویش را با گلاب خوشبو و معطّر نماید، دچار ذلّت و خوارى نخواهد شد.
21- قالَ (علیه السلام):
إنَّ فِى الْهِنْدِباءِ شِفاءٌ مِنْ ألْفِ داء، ما مِنْ داء فى جَوْفِ الاْنْسانِ إلاّ قَمَعهُ الْهِنْدِباءُ.([۲۱])
فرمود: گیاه کاسنى شفاى هزار نوع درد و مرض است، کاسنى هر نوع مرضى را در درون انسان ریشه کن مى نماید.
22- قالَ (علیه السلام):
السَّخیُّ یَأکُلُ طَعامَ النّاسِ لِیَأکُلُوا مِنْ طَعامِهِ، وَالْبَخیلُ لا یَأکُلُ طَعامَ النّاسِ لِکَیْلا یَأکُلُوا مِنْ طَعامِهِ.([۲۲])
فرمود: افراد سخاوتمند از خوراک دیگران استفاده مى کنند تا دیگران هم از امکانات ایشان بهره گیرند و استفاده کنند; ولیکن افراد بخیل از غذاى دیگران نمى خورند تا آن ها هم از غذاى ایشان نخورند.
23- قالَ (علیه السلام):
شیعَتُنا المُسَّلِمُونَ لاِمْرِنا، الْآخِذُونَ بِقَوْلِنا، الْمُخالِفُونَ لاِعْدائِنا، فَمَنْ لَمْ یَکُنْ کَذلِکَ فَلَیْسَ مِنّا.([۲۳])
فرمود: شیعیان ما کسانى هستند که تسلیم امر و نهى ما باشند، گفتار ما را سرلوحه زندگى (در عمل و گفتار) خود قرار دهند، مخالف دشمنان ما باشند و هر که چنین نباشد از ما نیست.
24- قالَ (علیه السلام) :
مَنْ تَذَکَّرَ مُصابَنا، فَبَکى وَ أبْکى لَمْ تَبْکِ عَیْنُهُ یَوْمَ تَبْکِى الْعُیُونُ، وَ مَنْ جَلَسَ مَجْلِساً یُحْیى فیهِ أمْرُنا لَمْ یَمُتْ قَلْبُهُ یَوْمَ تَمُوتُ الْقُلُوبُ.([۲۴] )
فرمود: هر که مصائب ما اهل بیت عصمت و طهارت را یادآور شود و گریه کند یا دیگرى را بگریاند، روزى که همه گریان باشند او نخواهد گریست، و هر که در مجلسى بنشیند که علوم و فضائل ما گفته شود همیشه زنده دل خواهد بود.
25- قالَ (علیه السلام):
الْمُسْتَتِرُ بِالْحَسَنَهِ یَعْدِلُ سَبْعینَ حَسَنَه، وَ الْمُذیعُ بِالسَّیِّئَهِ مَخْذُولٌ، وَ الْمُسْتَتِرُ بِالسَّیِّئَهِ مَغْفُورٌ لَهُ.([۲۵])
فرمود: انجام دادن حسنه و کار نیک به صورت مخفى، معادل هفتاد حسنه است; و آشکار ساختن گناه و خطا موجب خوارى و پستى مى گردد و پوشاندن و آشکار نکردن خطا و گناه موجب آمرزش آن خواهد بود.
26-
أنَّهُ سُئِلَ مَا الْعَقْلُ؟
فَقالَ (علیه السلام):
التَّجَرُّعُ لِلْغُصَّهِ، وَ مُداهَنَهُ الاْعْداءِ، وَ مُداراهُ الاْصْدِقاءِ.([۲۶])
از امام رضا (علیه السلام) سؤال شد که عقل و هوشیارى چگونه است؟
حضرت در جواب فرمود: تحمّل مشکلات و ناملایمات، زیرک بودن و حرکات دشمن را زیر نظر داشتن، مدارا کردن با دوستان مى باشد که اختلاف نظرها سبب فتنه و آشوب نشود .
۲۷- قالَ (علیه السلام):
مابَعَثَ اللهُ نَبیّاً إلاّ بِتَحْریمِ الْخَمْرِ، وَ أنْ یُقِرَّ بِأنَّ اللهَ یَفْعَلُ ما یَشاءُ.([۱])
فرمود: خداوند هیچ پیغمبرى را نفرستاده مگر آن که در شریعت او شراب و مُسکرات حرام بوده است، همچنین هر یک از پیامبران معتقد بودند که خداوند هر آنچه را اراده کند انجام مى دهد.
28- قالَ (علیه السلام):
لا تَتْرُکُوا الطّیبَ فى کُلِّ یَوْم، فَإنْ لَمْ تَقْدِرُوا فَیَوْمٌ وَ یَوْمٌ، فَإنْ لَمْ تَقْدِرُوا فَفى کُلِّ جُمْعَه.([۲])
فرمود: سعى نمائید هر روز، از عطر استفاده نمائید و اگر نتوانستید یک روز در میان، و اگر نتوانستید پس هر جمعه خود را معطّر و خوشبو گردانید (با رعایت شرائط زمان و مکان).
29- قالَ (علیه السلام):
إذا کَذِبَ الْوُلاهُ حُبِسَ الْمَطَرُ، وَ إذا جارَالسُّلْطانُ هانَتِ الدَّوْلَهِ، وَ إذا حُبِسَتِ الزَّکاهُ ماتَتِ الْمَواشى.([۳])
فرمود: هرگاه والیان و مسئولان حکومت دروغ گویند باران نمى بارد، و اگر رئیس حکومت، ظلم و ستم نماید پایه هاى حکومتش سست و ضعیف مى گردد; و چنانچه مردم زکات (و خمس مالشان را) نپردازند چهارپایان مى میرند.
30- قالَ (علیه السلام):
الْمَلائِکَهُ تُقَسِّمُ أرْزاقَ بَنى آدَمِ ما بَیْنَ طُلُوعِ الْفَجْرِ إلى طُلُوعِ الشَّمْسِ، فَمَنْ نامَ فیما بَیْنَهُما نامَ عَنْ رِزْقِهِ.([۴])
فرمود: ما بین طلوع سپیده صبح تا طلوع خورشید ملائکه الهى ارزاق انسان ها را سهمیه بندى مى نمایند، هرکس در این زمان بخوابد غافل و محروم خواهد شد.
31- قالَ (علیه السلام):
مَنْ فَرَّجَ عَنْ مُؤْمِن فَرَّجَ اللهُ قَلْبَهُ یَوْمَ الْقِیامَهِ.([۵])
فرمود: هرکس مشکلى از مؤمنى را بر طرف نماید و او را خوشحال سازد، خداوند او را در روز قیامت خوشحال و راضى مى گرداند.
32- قالَ (علیه السلام):
إنّا لَنَعْرِفُ الرَّجُلَ إذا رَأیْناهُ بِحَقیقَهِ الإیمانِ وَ بِحَقیقَهِ النِّفاقِ.([۶])
فرمود: همانا ما اهل بیت عصمت و طهارت چنانچه شخصى را بنگریم، ایمان و اعتقاد او را مى شناسیم که اعتقادات درونى و افکار او چگونه است.
34- قالَ (علیه السلام):
إنَّ الصَّمْتَ بابٌ مِنْ أبْوابِ الْحِکْمَهِ، یَکْسِبُ الْمَحَبَّهَ، إنَّهُ دَلیلٌ عَلى کُلِّ خَیْر.([۸])
فرمود: همانا سکوت و خاموشى راهى از راه هاى حکمت است، سکوت موجب محبّت و علاقه مى گردد، سکوت راهنمائى براى کسب خیرات مى باشد.
35- قالَ (علیه السلام):
مِنَ السُّنَّهِ التَّزْویجُ بِاللَّیْلِ، لاِنَّ اللهَ جَعَلَ اللَّیْلَ سَکَناً، وَالنِّساءُ إنَّماهُنَّ سَکَنٌ.([۹])
فرمود: بهترین وقت براى تزویج و زناشوئى شب است که خداوند متعال شب را وسیله آرامش و سکون قرار داده، همچنین زنان آرام بخش و تسکین دهنده مى باشند.
36- قالَ (علیه السلام):
ما مِنْ عَبْد زارَ قَبْرَ مُؤْمِن، فَقَرَأ عَلَیْهِ «إنّا أنْزَلْناهُ فى لَیْلَهِ الْقَدْرِ» سَبْعَ مَرّات، إلاّ غَفَرَ اللهُ لَهُ وَلِصاحِبِ الْقَبْرِ.([۱۰])
فرمود: هر بنده اى از بندگان خداوند بر قبر مؤمنى جهت زیارت حضور یابد و هفت مرتبه سوره مبارکه ـ إنّا أنزلناه ـ را بخواند، خداوند متعال گناهان او و صاحب قبر را مورد بخشش و آمرزش قرار مى دهد.
37- قالَ (علیه السلام):
الاْخُ الاْکْبَرُ بِمَنْزِلَهِ الاْبِ.([۱۱])
فرمود: برادر بزرگ جانشین و جایگزین پدر خواهد بود.
38- قالَ (علیه السلام): چ
انَّما تَغْضَبُ للهِِ عَزَّ وَ جَلَّ، فَلا تَغْضَبْ لَهُ بِأکْثَرَ مِمّا غَضِبَ عَلى نَفْسِهِ.([۱۲])
فرمود: چنانچه در موردى خواستى غضب کنى و براى خدا برخورد نمائى، پس متوجّه باش که غضب و خشم خود را در جهت و محدوده رضایت وخوشنودى خداوند، اِعمال کن.
39- قالَ (علیه السلام):
خَیْرُ الاْعْمالِ الْحَرْثُ، تَزْرَعُهُ، فَیَأکُلُ مِنْهُ الْبِرُّ وَ الْفاجِرُ، أمَّا الْبِرُّ فَما أکَلَ مِنْ شَیْىء إسْتَغْفَرَ لَکَ، وَ أمَّا الْفاجِرُ فَما أکَلَ مِنْهُ مِنْ شَیْىء لَعَنَهُ، وَ یَأکُلُ مِنهُ الْبَهائِمُ وَ الطَّیْرُ.([۱۳])
فرمود: بهترین کارها، شغل کشاورزى است، چون که در نتیجه کشت و تلاش، همه انسان هاى خوب و بد از آن استفاده مى کنند.
امّا استفاده خوبان سبب آمرزش گناهان مى باشد، ولى استفاده افراد فاسد و فاسق موجب لعن ایشان خواهد شد، همچنین تمام پرنده ها و چرندگان از تلاش و نتیجه کشت بهره مند خواهند شد.
40- قالَ (علیه السلام):
مَنْ تَرَکَ السَّعْیَ فى حَوائِجِهِ یَوْمَ عاشُوراء، قَضَى اللهُ لَهُ حَوائجَ الدُّنْیا وَ الاْخِرَهِ، وَ قَرَّتْ بِنا فِى الْجِنانِ عَیْنُهُ.([۱۴])
فرمود: هرکس روز عاشوراى امام حسین (علیه السلام)، دنبال کسب و کار نرود (و مشغول عزادارى و حزن و اندوه گردد)، خداوند متعال خواسته ها و حوائج دنیا و آخرت او را برآورده مى نماید; و در بهشت چشمش به دیدار ما – اهل بیت – روشن مى گردد.
منابع :
[۱] – مستدرک الوسائل: ج ۱۰، ص ۲۵۰، ح ۳۸.
[۲] – مستدرک الوسائل: ج ۱۰، ص ۳۵۹، ح ۲.
[۳] – مستدرک الوسائل: ج ۳، ص ۲۵، ح ۴.
[۴] – تهذیب الأحکام: ج ۲، ص ۲۴۲، ح ۹۵۷.
[۵] – وسائل الشّیعه: ج ۴، ص ۴۳، ح ۴۴۶۹.
[۶] – وسائل الشّیعه: ج ۲۱، ص ۴۶۰، ح ۲۷۵۸۰.
[۷] – وسائل الشّیعه: ج ۱، ص ۴۶۷، ح ۱۲۳۸.
[۸] – بحارالأنوار: ج ۲، ص ۳۰، ح ۱۳.
[۹] – الدّرّه الباهره: ص ۳۸، س ۳، بحار: ج ۷۵، ص ۳۵۴، ح ۱۰.
[۱۰] – جامع الأخبار ص ۵۹، بحارالأنوار: ج ۹۱، ص ۴۷، ح ۲.
[۱۱] – أمالى شیخ صدوق ص ۶۸، بحارالأنوار: ج ۹۱، ص ۴۷، ضمن ح ۲.
[۱۲] – علل الشّرایع: ص ۱۹۸، ح ۲۱.
[۱۳] – بصائرالدّرجات: جزء ۶، ص ۳۰۸، باب ۸، ح ۵.
[۱۴] – وسائل الشّیعه: ج ۲۱، ص ۵۴۰، ح ۲۷۸۰۷.
[۱۵] – بحارالأنوار: ج ۷۸، ص ۱۸۳، ح ۳۵، ثواب الأعمال: ص ۱۷۵.
[۱۶] – محاسن برقى: ص ۴۲۲، ح ۲۰۸.
[۱۷] – الدّرّه الباهره: ص ۳۷، س ۱۳، بحار: ج ۷۵، ص ۳۵۴، س ۵.
[۱۸] – وسائل الشّیعه: ج ۲۱، ص ۵۶۱، ح ۲۷۸۷۳.
[۱۹] – مستدرک الوسائل: ج ۲، ص ۱۵۵، ح ۳۰.
[۲۰] – مصادقه الإخوان شیخ صدوق: ص ۵۲، ح ۱.
[۲۱] – وسائل الشّیعه: ج ۲۵، ص ۱۸۳، ح ۳۱۶۹۳.
[۲۲] – مستدرک الوسائل: ج ۱۵، ص ۳۵۸، ح ۸.
[۲۳] – جامع أحادیث الشّیعه: ج ۱، ص ۱۷۱، ح ۲۳۴، بحار: ج ۶۵، ص ۱۶۷، ح ۲۴.
[۲۴] – وسائل الشّیعه: ج ۱۴، ص ۵۰۲، ح ۱۹۶۹۳.
[۲۵] – وسائل الشّیعه: ج ۱۶، ص ۶۳، ح ۲۰۹۹۰.
[۲۶] – أمالى شیخ صدوق: ص ۲۳۳، ح ۱۷.
[۱] – بحارالأنوار: ج ۴، ص ۹۷، ح ۳.
[۲] – مستدرک الوسائل: ج ۶، ص ۴۹، ح ۶.
[۳] – أمالى شیخ طوسى: ص ۸۲، مستدرک الوسائل: ج ۶، ص ۱۸۸، ح ۱.
[۴] – وسائل الشّیعه: ج ۶، ص ۴۹۷، ح ۶۵۳۳.
[۵] – اصول کافى: ج ۲، ص ۱۶۰، ح ۴، وسائل الشّیعه: ج ۱۶، ص ۳۷۲، ح ۶.
[۶] – إعلام الورى: ج ۲، ص ۷۰، بصائرالدّرجات: جزء ۸، ص ۳۰۸، ح ۵.
[۷] – بحارالأنوار: ج ۷۵، ص ۳۳۴، ح ۱، مستدرک الوسائل: ج ۹، ص ۳۷، ح ۱۰۱۳۸.
[۸] – مستدرک الوسائل: ج ۹، ص ۱۶، ح ۱۰۰۷۳
[۹] – وسائل الشّیعه: ج ۳، ص ۹۱، ح ۲۲۰۴۰.
[۱۰] – من لا یحضره الفقیه: ج ۱، ص ۱۱۵، ح ۵۴۱، وسائل الشیعه: ج ۳، ص ۲۲۷، ح ۳۴۷۹.
[۱۱] – وسائل الشّیعه: ج ۲۰، ص ۲۸۳، ح ۲۵۶۳۶.
[۱۲] – عیون أخبارالرّضا(علیه السلام): ج ۱، ص ۲۹۲، ح ۴۴.
[۱۳] – الکافى: ج ۵، ص ۲۶۰، ح ۵.
[۱۴] – عیون أخبارالرّضا(علیه السلام): ج ۱، ص ۲۹۹، ح ۵۷.