چرا برخي دست و دلشان به نماز نمي رود؟

مهم ترين عامل ضعف و سستي در اراده، گرايش به نفس و هوا پرستي و خودمحوري انسان و ضعف در بينش الهي و توحيدي و ضعف در شناخت خود و ارزشهاي والاي انساني است.

آنکه ايمان و باور دارد خدا براي او بهترين برنامه ي رشد و کمال را فرستاده و دستورات و نواهيش، همگي به صلاح اوست، از همه ي توان خود براي اطاعت فرامين حضرت دوست، بهره مي گيرد و يا آنکه باور کرده که خدا او را مي بيند و در هر حالي نظاره گر اوست، محال است وجود خود را به زشتي ها بيالايد، چه کسي او را ببيند و يا نبيند!

مايه اصلي قوت اراده انسان، آگاهي و شناخت، ايمان و عشق است.

اگر انسان اسير هوا و هوس، عادت هاي بد، دلبستگي هاي دنيوي و مذموم، وابستگي هاي مزاحم، گناه و نافرماني، سنت هاي غلط، دوستان ناباب، مدگرايي و تنوع طلبي افراطي، پرخوري، پرخوابي، پرگويي، راحت طلبي، رفاه خواهي زياد و مانند آن باشد، هرگز نمي تواند در زندگي خود به عنوان يک انسان با اراده و شاخص بدرخشد و در عرصه خودسازي، عبادت موفق عمل کند

http://www.up.mersad.org/uploads/13253679751.jpg

راه هاي تقويت اراده

1 - تقويت بينش :

بدانيم و باور کنيم که معصيت، خواري مي آورد و طاعت، عزت. رسول خدا (صلي الله عليه و آله وسلم ) فرمودند: هر کس که مي خواهد بدون آنکه مالي در کف داشته باشد بي نياز باشد و بدون آنکه فاميلي وعشيره اي و خدم و حشمي داشته باشد، عزيز و محترم باشد و بدون آنکه در راس يک قدرت اجتماعي باشد و پستي را قبضه کرده باشد، مهابت وصلابت داشته باشد، راهش اين است که خود را از خواري معصيت و گناه، خارج کند وبه عزت طاعت پرودگار، پيوند کند .

بهشتيان سؤال مى‏کنند... از مجرمان: چه چيز شما را به دوزخ وارد ساخت؟! مى‏گويند: ما از نمازگزاران نبوديم». مي دانيد چرا انسان با ترک نماز چنين روزي پيدا مي کند؟ چون کسي که با خدا در ارتباط نبود به ناچار با شيطان در ارتباط خواهد شد. از اين رو جايگاه او جاي جزء آتش نيست

تقويت اينگونه تفکر در زندگي و باور به اينکه با گناه، جز خواري نصيبمان نخواهد شد، موجب مي گردد، عزم واراده ي انسان قوت يافته و در جهت صلاح خويش و پرهيز از گناه تلاش کند

2 - تمرين در جهت تطهير قواي فکري :

انسان هر قدر هم از معاصي دوري کرده، سعي در ترک محرمات کند، و به عبارت ديگر هر قدر، اراده ي خود را در اجتناب از معصيت قوي کند، اما اگر فکر پاک و طاهر و به دور از معصيت نداشته باشد، سعي و تلاش و اراده ي او نتيجه اي نخواهد داد؛ چرا که معمولا قبل از فعل معصيت، فکر معصيت به سراغ انسان مي آيد و فکر آلوده، همه ي اراده ها را ضعيف خواهد کرد.

3- ارزش قائل شدن براي خود:

معمولا انسانها يي که براي خود، ارزش قائل نيستند، از اراده ي ضعيف برخوردارند. انساني که روح خود را الهي مي داند و هدفي مقدس دارد، براي خود، ارزش قائل است؛ و در جهت هدف خود سعي وتلاش مي کند. به عبارت ديگر انسانهايي که ازکرامت نفس برخوردارند، خود را به ارزاني يک گناه، نمي فروشند. امام علي (عليه السلام) مي فرمايد:« من کرمت عليه نفسه هانت عليه شهوته؛ کسي که شخصيت و کرامت نفس داشته باشد يعني نفسش برايش عزت و شرف داشته باشد، شهوات و ميل هاي نفساني در نظرش خوار و پست و کوچک است» اين بدان معني نيست که انسان با عزت اصلاً شهوات نداشته باشد بلکه شهوات در تملک و کنترل او بايد باشد و از راه شرعي به ارضاي آنها بپردازد به عبارت ديگر ميل ها در کف انسان اسير باشند نه اينکه انسان اسير و بندي آنها باشد.

4 - دوري از حب و علاقه ي دنيا؛

يکي از عوامل مهم در ضعف اراده حب دنيا است. در روايت هست که «حب الدنيا راس کل خطيئه.» دنيا دوستي مهمترين اثرش اين است که اراده خير را در انسان تضعيف مي کند و ريشه تمامي خطاهاي آدمي است.

5-خودسازي و کسب آزادي معنوي؛

تا زماني که انسان اسير خواهش هاي نفساني، شيطان و لذت طلبي هاي افراطي است، اراده قوي اي براي حرکت هاي معنوي نخواهد داشت، بنابراين بهترين عامل تقويت اراده خود سازي است.

6- ياد مرگ و سرنوشت تمامي انسان ها يعني قبر و قيامت؛

مرگ انديشي و ياد اينکه انسان پس از چند سال يا حتي ممکن است چند لحظه ديگر از اين دنيا برود و گرفتار آثار و عواقب کارهاي خود شود، عامل مهمي در تقويت اراده انسان براي حرکت به سوي خدا و دوري از گناهان است.

گام هايي براي تقويت اراده

براى تقويت اراده بايد دانست که: فرد با اراده کسى است که داراى هدفى معقول بوده و تا موقعى که به آن نرسيده است، از تعقيب آن باز نمى‏ايستد. مشکلات و موانع روانى يا مادى، به اراده و عزم او لطمه نزده و از پيشرفتش جلوگيرى نمى‏کند. بنابراين در اولين گام، براى رفع اضطراب و کسب روحيه قوى بايد هدف و يا اهداف دقيق و مشخص خود را از زندگى يا کارى که مى‏خواهد انجام دهد، براى خويش ترسيم نمايد.

دومين گام، شناخت توانايى‏ها و استعدادهاى نهفته در وجود خويش است. همه ما در وجود خود از استعدادهايى برخورداريم، کافى است اين نيروها را بشناسيم و براى رسيدن به هدف، آنها را به کار گيريم.

اولين چيزي که در قيامت بر آن محاسبه مي شود نماز است. پيامبر خدا (صلي الله عليه و اله) فرمود: بهترين واجبات پس از شناخت (خدا) نماز است. نماز نخستين چيزى است که بنده را براى آن مورد حساب قرار مى‏دهند، اگر پذيرفته شد، ساير اعمال نيز پذيرفته مى‏شود و اگر پذيرفته نشد بقيه اعمال نيز پذيرفته نمى‏شود

اولين چيزي که در قيامت بر آن محاسبه مي شود نماز است. پيامبر خدا (صلي الله عليه و اله) فرمود: بهترين واجبات پس از شناخت (خدا) نماز است. نماز نخستين چيزى است که بنده را براى آن مورد حساب قرار مى‏دهند، اگر پذيرفته شد، ساير اعمال نيز پذيرفته مى‏شود و اگر پذيرفته نشد بقيه اعمال نيز پذيرفته نمى‏شود

سومين گام، برنامه‏ريزى است. بايد براى تمام کارها و فعاليت‏هاى شبانه‏روزى، برنامه‏اى مدوّن و منظم داشته باشيد. بدين منظور از جدولى استفاده کنيد که در ستون افقى آن، ساعات شبانه‏روز و در ستون عمودى، ايام هفته را يادداشت کرده و تمام کارهاى روزانه را در آن درج کنيد (از خواب و استراحت تا عبادت، ورزش، مطالعه و...). هر فعاليتى را در زمان خاص خود در جدول بنويسيد و هيچ زمانى را بدون کار خالى نگذاريد.

هر روز صبح با نگاهى به آن برنامه، به اجراى دقيق آن بپردازيد و شبها قبل از خوابيدن، آن را محاسبه و ارزيابى کنيد؛ شايسته است همچون يک محاسبه‏گر جدى و قاطع، فعاليت‏هاى روزانه و ميزان موفقيت خود در انجام دادن کارها را بررسى کنيد. در صورت موفقيت خود را تشويق کنيد و در صورت تخلّف از برنامه و سهل‏انگارى در اجرا، خود را تنبيه نماييد.

چهارمين گام، تلقين است. تلقين به خود در تقويت اراده اثر قابل ملاحظه‏اى دارد. بنابراين هر روز جملاتى را به خود تلقين کنيد؛ مانند: «من اراده لازم براى انجام کارهايم را دارم» «هيچ چيزى نمى‏تواند اراده‏ام را متزلزل کند»، «اراده من هر روز محکم‏تر مى‏شود»،«من مي توانم نمازهايم را بخوانم»

پنجمين گام، توجه به تدريجى بودن تقويت اراده است. براى به دست آوردن اراده‏اى قوى و محکم، تدريجى بودن آن و نياز به تمرين و ممارست امرى لازم و ضرورى است. گمان نکنيد مى‏توانيد به طور دفعى و بدون هيچ تلاشى، به آن دست يابيد

آرامش و خوشبختي در کنار هم- توجه به آثار نماز

نماز آرامش دل: «آنها کسانى هستند که ايمان آورده‏اند، و دل هايشان به ياد خدا مطمئن(و آرام) است؛ آگاه باشيد، تنها با ياد خدا دل ها آرامش مى‏يابد!» ( الرعد : 28)

پزسشگر عزيز، آرامش از نعمتهاي عظيم الهي است. حتما در زندگي تجربه کرده ايد؛ انسان وقتي آرامش ندارد از هيچ چيزي لذت نمي برد. همواره روحي مشوش دارد. انسان زماني مي تواند، فرد موفقي در عرصه هاي مختلف باشد، که داراي روح و رواني آرام باشد و اين حاصل نمي شود مگر در اثر ارتباط با خالق مقتدر.- توجه به پيامدهاي ترک نمازو مطالعه تأثيرات منفى ترک نماز با استفاده از روايات اهل بيت (عليهم السلام)؛

*ورود به جهنم: در سوره مدثر در آيات 40 تا 43 خداوند از اين حقيقت پرده بر مي دارد:

بهشتيان سؤال مى‏کنند... از مجرمان: چه چيز شما را به دوزخ وارد ساخت؟! مى‏گويند: ما از نمازگزاران نبوديم». مي دانيد چرا انسان با ترک نماز چنين روزي پيدا مي کند؟ چون کسي که با خدا در ارتباط نبود به ناچار با شيطان در ارتباط خواهد شد. از اين رو جايگاه او جاي جزء آتش نيست

بَينَ الْعَبْدِ وَ بَينَ الْکفْرِ تَرْک الصَّلَاةِ ؛ فاصله بين بنده و کفر ترک نماز است» ( جامع الأخبار، ص: 74)

* اولين چيزي که در قيامت بر آن محاسبه مي شود نماز است. پيامبر خدا (صلي الله عليه و اله) فرمود: بهترين واجبات پس از شناخت (خدا) نماز است. نماز نخستين چيزى است که بنده را براى آن مورد حساب قرار مى‏دهند، اگر پذيرفته شد، ساير اعمال نيز پذيرفته مى‏شود و اگر پذيرفته نشد بقيه اعمال نيز پذيرفته نمى‏شود. (الکافي ج‏3 ص 268 )

*تارک الصلاه با قارون و فرعون و هامان محشور شده و با منافقين روانه جهنم مي شود: رسول خدا (صل الله علي وآله) فرمودند: «لَا تُضَيعُوا صَلَاتَکمْ فَإِنَّ مَنْ ضَيعَ صَلَاتَهُ حَشَرَهُ اللَّهُ مَعَ قَارُونَ وَ فِرْعَوْنَ وَ هَامَانَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ وَ أَخْزَاهُمْ- وَ کانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ أَنْ يدْخِلَهُ النَّارَ مَعَ الْمُنَافِقِينَ فَالْوَيلُ لِمَنْ لَمْ يحَافِظْ عَلَى صَلَاتِهِ‏؛ نمازتان را ضايع نکنيد؛ بدرستيکه هر کس که نمازش را ضايع کند خداوند او را با قارون و فرعون و هامان (که لعنت و ننگ الهي بر آنها باد ) محشور نمايد و واجب است بر خداوند که داخل کند او را با منافقين پس واي بر کسيکه بر نمازش محاظت ننمايد .» ( جامع الأخبار، ص: 74)

* شيطان بر تارک الصلاه مسلط شده و او را دچار گرفتاريهاي بزرگ مي کند: رسول خدا (صلي الله عليه وآله) فرمودند : «لَا يزَالُ الشَّيطَانُ يرْعَبُ مِنْ بَنِي آدَمَ مَا حَافَظَ عَلَى الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ- فَإِذَا ضَيعَهُنَّ يجْتَرِئُ عَلَيهِ وَ أَوْقَعَهُ فِي الْعَظَائِمِ‏؛ همواره شيطان از بني آدم گريزان است مادامي که بر نماز هاي پنج گانه محافظت مي نمايد اما هنگاميکه آنها را ضايع نمايع بر او جرأت پيدا کرده و او را دچار گرفتاريهاى بزرگ مى‏کند.» ( جامع الأخبار، ص: 74)

مصيبت هاي پانزده گانه در دنيا، مرگ، قبر و قيامت شامل سبک شمارنده نماز مي شود *

در روايت آمده، حضرت فاطمه (سلام الله عليها) از پدر بزرگوارش حضرت محمّد (صلّى اللَّه عليه و آله) پرسيدند: اى پدر جان! سزاى مردان و زنانى که نماز را سبک بشمارند، چيست؟ فرمود: اى فاطمه، هر کس چه مرد باشد و چه زن، نمازش را سبک بشمارد، خداوند او را به پانزده مصيبت گرفتار مى‏نمايد: شش چيز در سراى دنيا، و سه چيز هنگام مرگ، و سه چيز در قبرش، و سه چيز در قيامت هنگام بيرون آمدن از قبر.

رسول خدا (صلي الله عليه وآله) فرمودند : همواره شيطان از بني آدم گريزان است مادامي که بر نماز هاي پنج گانه محافظت مي نمايد اما هنگاميکه آنها را ضايع نمايع بر او جرأت پيدا کرده و او را دچار گرفتاريهاى بزرگ مى‏کند

مصيبت هايى که در دار دنيا بدان مبتلا مى‏گردد عبارتند از:

1- خداوند، خير و برکت را از عمر او برمى‏دارد. 2- خداوند، خير و برکت را از روزى‏اش برمى‏دارد. 3- خداوند- عزّ و جلّ- نشانه صالحان را از چهره او محو مى‏فرمايد.4 - در برابر اعمالى که انجام داده پاداش داده نمى‏شود. 5- دعاى او به سوى آسمان بالا نمى‏رود و مستجاب نمى‏گردد. 6 - هيچ بهره‏اى در دعاى بندگان شايسته خدا نداشته و مشمول دعاى آنان نخواهد بود

و مصائبى که هنگام مرگ به او مى‏رسد بدين ترتيب است:

- با حالت خوارى و زبونى جان مى‏دهد. 2- گرسنه مى‏ميرد. 3- تشنه جان مى‏سپارد، به گونه‏اى که اگر آب تمام رودخانه‏هاى دنيا را به او بدهند، سيراب نگشته و تشنگى‏اش برطرف نخواهد شد.

و مصيبتهايى كه در قبرش بدان گرفتار مى‏گردد بدين قرار مى‏باشد:

1- خداوند فرشته‏اى را بر او مى‏گمارد تا او را در قبر نگران و پريشان نموده و از جايش بركند. 2- خداوند گور را بر او تنگ مى‏گرداند. 3- قبرش تاريك مى‏شود.

و مصائبى كه در روز قيامت، هنگام بيرون آمدن از قبر، بدان مبتلا مى‏شود، عبارت است از:

1- خداوند فرشته‏اى را بر او مى‏گمارد تا در حالى كه مردم به او مى‏نگرند، او را به رو بر زمين بكشد. 2- سخت از او حساب مى‏كشند. 3- خداوند هرگز نظر رحمت به او ننموده و از بديها پاكيزه‏اش نمى‏گرداند، و براى او عذاب دردناكى خواهد بود. (فلاح السائل و نجاح المسائل ص 22، ادب حضور ص 62 )

منبع: مرصاد