موضوع: استفتائات احکام سفر - شرایط تحقق سفر شرعی

شرایط تحقق سفر شرعی

بر مسافر واجب است نمازهای چهار ركعتی (ظهر، عصر و عشا) را با شرايطی که خواهد آمد شکسته (دو رکعت) بخواند، و نماز صبح و مغرب شکسته نمی‌شود. نافله‌ها را بايد دو رکعت، دو رکعت خواند، مگر نماز وتر را که يک رکعت تنها است. نافله‌ها را می‌تواند نشسته بخواند ولی ايستاده بهتر است. در سفر نافله‌‌های ظهر و عصر و عشا ساقط است و نبايد خوانده شود.

س1. تفاوت شخص کثیرالسفر با کسی که به‌خاطر شغلش مثلا راننده باربری مدام در سفر است چیست؟ و كلاً چه زمانی شخصی كثیرالسفر محسوب می‌شود؟

ج) اگر سفر، شغل يا مقدمه شغل نباشد ـ هرچند كثرت هم داشته باشد ـ موجب شكسته ‌شدن نماز نمی‌شود. و به‌طور کلّی عنوان کثيرالسفر حكمی ندارد و موضوع حکم شرعی نيست،بلكه تمام خواندن نماز و صحت روزه برای كسی است كه يا خود سفر شغل او است (مثل راننده و خلبان و مانند آن) و يا برای انجام شغل مسافرت می‌كند (مثل كارمند و كارگری كه به اندازه مسافت شرعی برای كارش مسافرت می‌كند)، كه اين افراد در مبدأ و مقصد و بين راه نمازشان تمام و روزه‌شان صحيح است.

س2. اگر بنده روزانه از محل سکونتم به محل کار که بیشتر از حدّ ترخّص فاصله دارد بروم حکم مسافر دارم یا خیر؟ در این صورت اگر به تهران سفر کنم واز تهران به محل کارم بروم حکم نماز و روزه‌ام چگونه است؟

ج) کسی که از وطن خود برای کار مسافرت می‌کند (حدود 45 كيلومتر با حداقل 5 /22 کيلومتر رفت) چنانچه طوری است که در هر ده روز چند بار يا حداقل يک بار مسافرت می‌کند، چنين شخصی تا زمانی که ده روز در وطن يا جای ديگر اقامت نکرده، نمازش از سفر سوم تمام و روزه‌اش صحيح است و اگر ده روز در جايی اقامت کند، در سفر اول نمازش قصر است؛ و صِرف رفتن به بيش از حدّ ترخّص، سفر شرعی صدق نمی‌کند و موجب شکسته شدن نماز و بطلان روزه نيست و رفتن از محل سکونت به تهران اگر برای شغل نباشد، در چنين سفری نماز شکسته و روزه نيز صحيح نمی‌باشد.

س3. کسی که حداقل هر ده روز یک بار سفر شغلی انجام می‌دهد، تا چه مدّت آن را ادامه دهد حکم سفر شغلی بر آن مترتب می‌شود؟

ج) ميزان، صدق تکرّر سفر برای شغل است. همين که کاری که برای آن سفر می‌کند شغل او محسوب باشد ولو شغل دو سه ماهه، و برای آن بدون تخلّل اقامت ده روز در يک‌جا مکرّراً مسافرت می‌کند، در سفر سوّم نمازش تمام است.

س4. خواهشمند است در مورد سفر برای شغل که فرموده‌اید «در سفر سوم نماز تمام است» بفرمایید: شخصی که مکرّر برای شغلش مسافرت می‌کند اگر ده روز در وطن و یا جای دیگر اقامت کند آیا در این مورد هم در سفر سوم نمازش تمام است و یا اینکه پس از اقامت ده روز فقط در سفر اول نمازش قصر می‌باشد؟

ج) در صورت اقامت ده روز در يک محل در بين سفرهای شغلی فقط در سفر اول بعد از اقامت ده روز نمازش قصر است.

س5. آیا در سفر شغلی كه نماز تمام است لازم است در هر ده روز حداقل یك بار به محل كارش سفر كند یا همین كه در یك مكان ده روز نماند كافی است؟

ج) ملاك اين است كه بين دو سفر شغلی ده روز در جايی اقامت نكند هر چند فاصله بين دو سفر شغلی بيش از ده روز باشد.