دوّم:
امیرمؤمنان علی علیه‌السلام در اشعار خود که براى معاویه نوشته، درباره حدیث غدیر چنین مىگوید:
وَ أَوْجَبَ لِى وِلایَتَهُ عَلَیْکُمْ -------- رَسُولُ اللّهِ یَوْمَ غَدِیرِ خُمٍّ
یعنى: پیامبر خدا صلى الله علیه و آله براى من، ولایتش را بر شما در روز غدیر واجب ساخت.
(علامه امینی در جلد دوم الغدیر، صفحات 25 – 30 این شعر را به ضمیمه ابیات دیگر از 11 نفر از دانشمندان شیعه و 26 نفر از دانشمندان سنی نقل کرده است.)
چه شخصى بالاتر از امام مىتواند، حدیث را براى ما تفسیر کند و بفرماید که پیامبر خدا صلى الله علیه و آله روز غدیر خم، ولایت را به چه معنى فرمود؟ آیا این تفسیر نمىرساند که به اندیشه همه حاضرانِ واقعه غدیر، جز زعامت و رهبرىِ اجتماعى، مطلب دیگرى خطور نکرد؟
سوّم:
پیامبر پیش از بیان جمله من کنت مولاه ... این سؤال را مطرح فرمود:
«الَسْتُ أَولى بِکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ؟؛ آیا من از خود شما به شما سزاوارتر و شایستهتر نیستم؟»
در این جمله، پیامبر صلى الله علیه و آله لفظ «اولى به نفس» به کار برده، و از همه مردم نسبت به اولویّت خود بر آنها اقرار گرفته است، سپس بلافاصله فرمود:
«مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَهذا عَلِىٌّ مَولاهُ؛ کسى که من مولاى او هستم، على مولاى او است.»
هدف از تقارن این دو جمله چیست؟ آیا جز این است که مىخواهد همان مقامى را که خود پیامبر صلى الله علیه و آله به نصّ قرآن دارد، براى على علیه‌السلام نیز ثابت کند؟ با این تفاوت که او پیامبر است و على امام، در نتیجه معنى حدیث این مىشود: هر کس من نسبت به او اولى هستم، على علیه‌السلام نیز نسبت به او اولى است» (جمله «الست اولی بکم من انفسکم» را علامه امینی از 64 محدث و مورخ اسلامی نقل کرده است. الغدیر ج 1 ص 370 )
و اگر مقصود پیامبر صلى الله علیه و آله جز این بود، جهت نداشت براى اولویّت خود از مردم اقرار بگیرد. انسان نباید این پیام پیامبر صلى الله علیه و آله را نادیده بگیرد و از کنار قرینهاى به این روشنى به آسانى بگذرد.
پاسخ با نقل قول
