معنای عقوبت چیست؟

بخش نخست دعای ابوحمزه ثمالی شامل درخواست برای عقوبت نشدن از جانب خداوند می‌شود، در 14 آیه از قرآن کریم به عقوبت خداوند و شدت عقاب الهی اشاره شده است.
وجود مبارك امام سجاد به ذات أقدس إله عرض كرد: "الهی! لا تُۆدِّبنِی بِعُقُوبَتِكْ وَلا تَمْكُرْ بِی فِی حِیلَتِكْ. مِن إیْنٍ لِیَ الخِیرُ وَلا یُوجَدُ إلا مِنْ عِندِكْ. وَ مِنْ إیْنٍ لِیَ النَجاهُ یا رَبّی وَلا تَستَطاعُ إلا بِكْ . لَا الَّذِی أحسَنَ استَغْنی عَنْ عُونِكَ وَ رَحمَتِكْ. وَ لَا الَّذِی أسآءَ وَاجتَرَأ عَلَیْكَ وَ لَمْ یُرضِكَ خَرَجَ عَنْ قُدرَتِكْ."


یعنی خدایا! گرچه ما در اثر گناه استحقاق داریم كه به عقب و به دنبال گناه عقوبت بشویم. آن تنبیه و كیفر را می‌گویند: (عقوبت) . چون تعاقِب و در عقب گناه پدید می‌آید. عرض می‌كند كه ما در اثر گناه گرچه استحقاق تأدیب داریم كه ما را اَدب بكنی و گرچه در اثر كارهای ناروا كه كردیم استحقاق داریم كه شما با آن حیلت الهی و مكر الهی كه وَ مَكَرُوا وَ مَكَرَ الله وَ اللهُ خِیرُ المَاكِرین(سوره آل عمران/54)، مكر كنی و با حیلتی كه داری نگذاری ما به مقصد مشئوم مان برسیم. چون خداوند حائل خوبی است.
نمی‌گذارد افراد به آن مقصد مشئومشان برسند. و مكر هم استفاده كردن از وسائل مرموز است. خدا تمام وسائل را در اختیار دارد وَ عِندَاللهِ مَكرُهُمْ وَ إنْ كَانَ مَكرُهُمْ لَتَزُولُ مِنْهُ الجِبال.(سوره ابراهیم/46) چون این چنین است خداوند توان آن را دارد كه مكر ماكران را به خود آنها برگرداند