تنها راه رسیدن به بلوغ انسانی
انسان برای رسیدن به بلوغ انسانیّتش، راهی جز مؤدّب شدن به آداب الهی ندارد و ادب الهیّه همین اعمال حسنهای هستند که باید از آن مکارم اخلاق پدیدار شوند. در غیر این صورت حتّی پیامبران به بلوغ انسانیّت نمیرسند.
انواع بلوغ رسالت پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله)
رسالت پیامبر سه بلوغ داشت.:
اوّل؛ بلوغ رسالت؛ دوم؛ بلوغ ولایت؛ سوم؛ بلوغ انسانیت.
بلوغ رسالت به واسطه بعثت پیامبر بود؛ یعنی پیامبر بالغِ انبیاء است. در حالیکه انبیاء گذشته بالغ نبودند. حضرت علی(علیه السلام) بالغ اولیاء است و دیگران بالغ نبودند. انسان از عصر پیامبر به بعد به بلوغ انسانیّت رسیده است و به همین علّت است که میتواند معارفی را که قبل از پیامبر انسانها درک نمیکردند، ادراک کند.
علی(علیه السلام)در نهج البلاغه میفرمایند:
تا انسان مؤدّب به آداب الهی نشود و مکارم اخلاقی برای او حاصل نشود، به مقامات معنویّه نخواهد رسید.
«وَ قَدْ عَلِمْتُمْ مَوْضِعِی مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله وسلّم بِالْقَرَابَةِ الْقَرِیبَةِ وَ الْمَنْزِلَةِ الْخَصِیصَة»،
شما قدر و منزلت من را نسبت به پیامبر، به سبب خویشاوندی و احترام مخصوصی که نزدش دارم میدانید؛
«وَضَعَنِی فِی حِجْرِهِ وَ أَنَا وَلِید»، در کودکی من را سرپرستی کرد و در کنار خودش قرار داد و من را تربیت نمود؛
«یَضُمُّنِی إِلَى صَدْرِهِ وَ یَکْنُفُنِی فِی فِرَاشِهِ وَ یُمِسُّنِی جَسَدَه»، من را به سینهاش میچسباند، در بستر خود قرار میداد و مرا در آغوش میکشید؛ «وَ کَانَ یَمْضَغُ الشَّیْء»، در دهان من غذا میگذاشت.
حضرت میخواهد بگویند من از کودکی در آغوش پیامبر بودم و از همان موقع ایشان من را ادب فرمودند.
حضرت در ادامه میفرمایند: «مَا وَجَدَ لِی کِذْبَةً فِی قَوْلٍ»، هیچگاه در گفتار، تخلّف گفتاری و «نعوذ بالله»! دروغ از من ندید،
«وَ لَا خَطْلَةً فِی فِعْلٍ» و از نظر کرداری هیچ اشتباهی از من سر نزد. حضرت بر روی عمل تأکید میفرمایند، علّتش را میگویم.