موضوع: شيعه از پيدايش تا شهادت اميرالمومنين(علیه السلام)

خلافت‏ خليفه اول با انتخاب اكثريت صحابه و خليفه دوم با وصيت‏ خليفه اول و خليفه سوم با شوراى شش نفرى كه اعضا و آيين نامه آن را خليفه دوم تعيين و تنظيم كرده بود،مستقر شد.و روى هم رفته سياست‏ سه خليفه كه 25 سال خلافت كردند در اداره امور اين بود كه قوانين اسلامى بر طبق اجتهاد و مصلحت وقت كه مقام خلافت تشخيص دهد،در جامعه اجرا شود و در معارف اسلامى اين بود كه تنها قرآن بى اينكه تفسير شود يا مورد كنجكاوى قرار گيرد خوانده شود و بيانان پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم (حديث) بى اينكه روى كاغذ بيايد روايت‏ شود و از حدود زبان و گوش تجاوز نكند. كتابت،به قرآن كريم انحصار داشت و در حديث ممنوع بود ⁽³³⁾ پس از جنگ يمامه كه در سال دوازده هجرى قمرى خاتمه يافت و گروهى از صحابه كه قارى قرآن بودند در آن جنگ كشته شدند،عمر بن الخطاب به خليفه اول پيشنهاد مى ‏كند كه آيات قرآن در يك مصحف جمع آورى شود،وى در پيشنهاد خود مى‏ گويد اگر جنگى رخ دهد و بقيه حاملان قرآن كشته شوند،قرآن از ميان ما خواهد رفت،بنابر اين،لازمست آيات قرآنى را در يك مصحف جمع آورى كرده به قيد كتابت در بياوريم ⁽³⁴⁾ ،اين تصميم را درباره قرآن كريم گرفتند با اينكه حديث پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم كه تالى(دنباله رو) قرآن بود نيز با همان خطر تهديد مى ‏شد و از مفاسد نقل به معنا و زياده و نقيصه و جعل و فراموشى در امان نبود ولى توجهى به نگهدارى حديث نمى ‏شد بلكه كتابت آن ممنوع و هر چه به دست مى‏ افتاد سوزانيده‏ مى ‏شد تا در اندك زمانى كار به جايى كشيد كه در ضروريات اسلام مانند نماز،روايات متضاد به وجود آمد و در ساير رشته‏ هاى علوم در اين مدت قدمى بر داشته نشد و آنهمه تقديس و تمجيد كه در قرآن و بيانات پيغمبر اكرم نسبت‏ به علم و تاكيد و ترغيب در توسعه علوم وارد شده بى اثر ماند و اكثريت مردم سرگرم فتوحات پى در پى اسلام و دلخوش به غنايم فزون از حد كه از هر سو به جزيرة العرب سرازير مى‏ شد،بودند و ديگر عنايتى به علوم خاندان رسالت كه سر سلسله‏ شان على عليه السلام بود و پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم او را آشناترين مردم به معارف اسلام و مقاصد قرآن معرفى كرده بود نشد، حتى در قضيه جمع قرآن (با اينكه مى‏ دانستند پس از رحلت پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم مدتى در كنج‏ خانه نشستند و مصحف را جمع‏ آورى نموده است) وى را مداخله ندادند حتى نام او را نيز به زبان نياوردند ⁽³⁵⁾ .

پی نوشت:
-

33-صحيح بخارى،ج 6،ص 89.تاريخ يعقوبى،ج 2،ص 113.
34-تاريخ يعقوبى،ج 2،ص 111.تاريخ طبرى،ج 3،ص 129-132.
35-تاريخ يعقوبى،ج 2،ص 113.شرح ابن ابى الحديد،ج 1،ص 9:در روايات زيادى وارد شده كه بعد از انعقاد بيعت ابى بكر،وى پيش على فرستاد و از وى بيعت‏ خواست،على پاسخ داد كه من عهد كرده ‏ام كه از خانه بجز براى نماز بيرون نروم تا قرآن را جمع كنم.و باز وارد است كه على پس از شش ماه با ابى بكر بيعت كرد و اين دليل تمام كردن جمع قرآن مى‏باشد.و نيز وارد است كه على پس از جمع قرآن مصحف را به شترى بار كرده پيش مردم آورده نشان داد.و نيز وارد است كه جنگ يمامه كه قرآن پس از آن تاليف شده،در سال دوم خلافت ابى بكر بوده است،مطالب نامبرده در غالب كتب تاريخ و حديث كه متعرض قصه جمع مصحف شده‏ اند يافت مى ‏شود.