سوره بقره [2] - صفحه 20
صفحه 20 از 21 نخستنخست ... 1018192021 آخرینآخرین
نمایش نتایج: از شماره 191 تا 200 , از مجموع 205

موضوع: سوره بقره [2]

  1. #191
    بنیانگذار کانون تفسیر قرآن امیرحسین آواتار ها
    تاریخ عضویت
    Nov 2010
    نوشته ها
    8,629
    می پسندم
    3,005
    مورد پسند : 3,788 بار در 2,619 پست
    نوشته های وبلاگ
    20
    میزان امتیاز
    277

    RE: سوره بقره

    (آيه 271)- در اين آيه سخن از چگونگى انفاق از نظر آشكار و پنهان بودن است مى‏فرمايد: «اگر انفاقها را آشكار كنيد، چيز خوبى است، و اگر آنها را مخفى ساخته و به نيازمندان بدهيد براى شما بهتر است» (إِنْ تُبْدُوا الصَّدَقاتِ فَنِعِمَّا هِيَ وَ إِنْ تُخْفُوها وَ تُؤْتُوهَا الْفُقَراءَ فَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْ).
    در بعضى احاديث تصريح شده كه انفاقهاى واجب بهتر است اظهار گردد و اما انفاقهاى مستحب، بهتر است مخفيانه انجام گيرد. «و بخشى از گناهان شما را مى‏پوشاند (و در پرتو اين كار بخشوده خواهيد شد) و خداوند به آنچه انجام مى‏دهيد، آگاه است» (وَ يُكَفِّرُ عَنْكُمْ مِنْ سَيِّئاتِكُمْ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ).

    (آيه 272)
    شأن نزول:
    از ابن عباس نقل شده كه: مسلمانان حاضر نبودند به غير مسلمين انفاق كنند. آيه نازل شد و به آنها اجازه داد كه در مواقع لزوم اين كار را انجام دهند.

    تفسير:
    انفاق بر غير مسلمانان؟- در اين آيه سخن از جواز انفاق به غير مسلمانان است، مى‏فرمايد: «هدايت آنها (بطور اجبار) بر تو نيست» (لَيْسَ عَلَيْكَ هُداهُمْ).

    بنابراين، ترك انفاق بر آنها براى اجبار آنها به اسلام صحيح نمى‏باشد. اين سخن گر چه خطاب به پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله است، ولى در واقع همه مسلمانان را شامل مى‏شود.
    سپس مى‏افزايد: «ولى خداوند هر كه را بخواهد (و شايسته بداند) هدايت مى‏كند» (وَ لكِنَّ اللَّهَ يَهْدِي مَنْ يَشاءُ).

    و بعد از اين ياد آورى، به ادامه بحث فوايد انفاق در راه خدا مى‏پردازد و مى‏گويد: «آنچه را از خوبيها انفاق كنيد براى خودتان است» (وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ فَلِأَنْفُسِكُمْ). «ولى جز براى خدا انفاق نكنيد» (وَ ما تُنْفِقُونَ إِلَّا ابْتِغاءَ وَجْهِ اللَّهِ).
    و در آخرين جمله باز به عنوان تأكيد بيشتر مى‏فرمايد: «و آنچه را از خوبيها انفاق مى‏كنيد به شما تحويل داده مى‏شود، و هرگز ستمى بر شما نخواهد شد» (وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَ أَنْتُمْ لا تُظْلَمُونَ).

    يعنى گمان نكنيد كه از انفاق خود سود مختصرى مى‏بريد، بلكه تمام آنچه انفاق مى‏كنيد بطور كامل به شما باز مى‏گرداند، آن هم در روزى كه شديدا به آن نيازمنديد، بنابراين هميشه در انفاقهاى خود كاملا دست و دل باز باشيد.
    البته نبايد تصور كرد كه سود انفاق تنها جنبه اخروى دارد، بلكه از نظر اين دنيا نيز به سود شماست هم از جنبه مادى و هم از جنبه معنوى!

  2. کاربر مقابل پست امیرحسین عزیز را پسندیده است:

    Soham 313 (04-03-2014)

  3. #192
    بنیانگذار کانون تفسیر قرآن امیرحسین آواتار ها
    تاریخ عضویت
    Nov 2010
    نوشته ها
    8,629
    می پسندم
    3,005
    مورد پسند : 3,788 بار در 2,619 پست
    نوشته های وبلاگ
    20
    میزان امتیاز
    277

    RE: سوره بقره

    (آيه 273)

    شأن نزول:
    از امام باقر عليه السّلام نقل شده است كه: «اين آيه درباره اصحاب «صفّه» نازل شده است (اصحاب صفّه در حدود چهار صد نفر از مسلمانان مكّه و اطراف مدينه بودند كه هيچ منزلگاهى براى سكونت نداشتند از اين جهت در مسجد پيامبر سكنى گزيده بودند) ولى چون اقامت آنها در مسجد با شؤون مسجد سازگار نبود، دستور داده شد به صفّه (سكوى بزرگ و وسيع) كه در بيرون مسجد قرار داشت منتقل شوند. آيه نازل شد و به مردم دستور داد كه به اين دسته از برادران خود از كمكهاى ممكن مضايقه نكنند، آنها هم چنين كردند.

    تفسير:
    بهترين مورد انفاق- در اين آيه بهترين مواردى كه انفاق در آنجا بايد صورت گيرد، بيان شده است، و آن كسانى هستند كه داراى صفات سه گانه‏اى كه در اين آيه آمده است باشند در بيان اولين صفت مى‏فرمايد: انفاق شما مخصوصا «بايد براى كسانى باشد كه در راه خدا، محصور شده‏اند» (لِلْفُقَراءِ الَّذِينَ أُحْصِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ).

    يعنى كسانى كه به خاطر اشتغال به مسأله جهاد در راه خدا و نبرد با دشمن و يادگيرى فنون جنگى از تلاش براى معاش و تأمين هزينه زندگى بازمانده‏اند.
    سپس براى تأكيد مى‏افزايد: «همانها كه نمى‏توانند سفرى كنند» و سرمايه‏اى به دست آورند (لا يَسْتَطِيعُونَ ضَرْباً فِي الْأَرْضِ).

    و در دومين توصيف از آنان، مى‏فرمايد: «كسانى كه افراد نادان و بى‏اطلاع آنها را از شدت عفاف، غنى مى‏پندارند» (يَحْسَبُهُمُ الْجاهِلُ أَغْنِياءَ مِنَ التَّعَفُّفِ).
    ولى اين سخن به آن مفهوم نيست كه اين نيازمندان با شخصيت قابل شناخت نيستند. لذا مى‏افزايد: «آنها را از چهره‏هايشان مى‏شناسى» (تَعْرِفُهُمْ بِسِيماهُمْ).

    يعنى در چهره‏هايشان نشانه‏هايى از رنجهاى درونى وجود دارد كه براى افراد فهميده آشكار است. آرى! «رنگ رخساره خبر مى‏دهد از سرّ درون».

    و در سومين توصيف، مى‏فرمايد: آنها چنان بزرگوارند كه «هرگز چيزى با اصرار از مردم نمى‏خواهند» (لا يَسْئَلُونَ النَّاسَ إِلْحافاً).
    معمول نيازمندان عادى اصرار در سؤال است ولى آنها يك نيازمند عادى نيستند.

    و در پايان آيه، باز همگان را به انفاق از هر گونه خيرات خصوصا به افرادى كه داراى عزت نفس و طبع بلندند تشويق كرده، مى‏فرمايد: «و هر چيز خوبى در راه خدا انفاق كنيد خداوند از آن آگاه است» (وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ).

    سؤال كردن بدون حاجت حرام است-
    يكى از گناهان بزرگ تكدى و سؤال و تقاضاى از مردم بدون نياز است، و در روايات متعددى از اين كار، نكوهش شده. در حديثى از پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله مى‏خوانيم: لا تحلّ الصّدقة لغنىّ:
    «صدقات براى افراد بى‏نياز حرام است».

  4. کاربر مقابل پست امیرحسین عزیز را پسندیده است:

    Soham 313 (04-03-2014)

  5. #193
    بنیانگذار کانون تفسیر قرآن امیرحسین آواتار ها
    تاریخ عضویت
    Nov 2010
    نوشته ها
    8,629
    می پسندم
    3,005
    مورد پسند : 3,788 بار در 2,619 پست
    نوشته های وبلاگ
    20
    میزان امتیاز
    277

    RE: سوره بقره

    (آيه 274)

    شأن نزول:
    در احاديث بسيارى آمده است كه اين آيه در باره على عليه السّلام نازل شده است زيرا آن حضرت چهار درهم داشت، درهمى را در شب و درهمى را در روز و درهمى را آشكارا و درهمى را نهان انفاق كرد و اين آيه نازل شد.

    تفسير:
    انفاق به هر شكل و صورت- باز در اين آيه سخن از مسأله ديگرى در ارتباط با انفاق در راه خداست و آن كيفيات مختلف و متنوع انفاق است، مى‏فرمايد: «آنها كه اموال خود را در شب و روز، پنهان و آشكار، انفاق مى‏كنند پاداششان نزد پروردگارشان است» (الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّيْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِيَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ).

    ناگفته پيداست كه انتخاب اين روشهاى مختلف، رعايت شرايط بهتر براى انفاق است. يعنى انفاق كنندگان بايد در انفاق خود به هنگام شب يا روز، پنهان يا آشكار، جهات اخلاقى و اجتماعى را در نظر بگيرند.
    ممكن است مقدم داشتن شب بر روز، و پنهان بر آشكار (در آيه) اشاره به اين باشد كه مخفى بودن انفاق بهتر است، هر چند در همه حال و به هر شكل، نبايد انفاق فراموش شود.

    مسلما چيزى كه نزد پروردگار است چيز كم يا كم‏ارزشى نخواهد بود، و تناسب با الطاف و عنايات پروردگار خواهد داشت.
    سپس مى‏افزايد: «نه ترسى بر آنها است و نه غمگين مى‏شوند» (وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ).
    زيرا مى‏دانند در مقابل چيزى كه از دست داده‏اند به مراتب بيشتر از فضل پروردگار و از بركات فردى و اجتماعى آن در اين جهان و آن جهان بهره‏مند خواهند شد.

  6. کاربر مقابل پست امیرحسین عزیز را پسندیده است:

    Soham 313 (04-03-2014)

  7. #194
    بنیانگذار کانون تفسیر قرآن امیرحسین آواتار ها
    تاریخ عضویت
    Nov 2010
    نوشته ها
    8,629
    می پسندم
    3,005
    مورد پسند : 3,788 بار در 2,619 پست
    نوشته های وبلاگ
    20
    میزان امتیاز
    277

    RE: سوره بقره

    (آيه 275)- بلاى رباخوارى! به دنبال بحث در باره انفاق در راه خدا و بذل مال براى حمايت از نيازمندان در اين آيه و دو آيه بعد، از مسأله رباخوارى كه درست بر ضد انفاق و يكى از عوامل مهم زندگى طبقاتى و طغيان اشراف بود، سخن مى‏گويد.

    نخست در يك تشبيه گويا و رسا، حال رباخواران را مجسم مى‏سازد، مى‏فرمايد: «كسانى كه ربا مى‏خورند، بر نمى‏خيزند مگر مانند كسى كه بر اثر تماس شيطان با او ديوانه شده» و نمى‏تواند تعادل خود را حفظ كند، گاه به زمين مى‏خورد و گاه بر مى‏خيزد (الَّذِينَ يَأْكُلُونَ الرِّبا لا يَقُومُونَ إِلَّا كَما يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطانُ مِنَ الْمَسِّ).

    آرى! رباخواران كه قيامشان در دنيا بى‏رويه و غير عاقلانه و آميخته با «ثروت اندوزى جنون آميز» است، در جهان ديگر نيز بسان ديوانگان محشور مى‏شوند.

    سپس به گوشه‏اى از منطق رباخواران اشاره كرده مى‏فرمايد: «اين به خاطر آن است كه آنها گفتند: بيع هم مانند ربا است» و تفاوتى ميان اين دو نيست. (ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قالُوا إِنَّمَا الْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبا).

    يعنى: هر دو از انواع مبادله است كه با رضايت طرفين انجام مى‏شود، ولى قرآن در پاسخ آنها مى‏گويد: چگونه اين دو ممكن است يكسان باشد «حال آن كه خداوند بيع را حلال كرده و ربا را حرام» (وَ أَحَلَّ اللَّهُ الْبَيْعَ وَ حَرَّمَ الرِّبا).

    مسلما اين تفاوت، دليل و فلسفه‏اى داشته كه خداوند حكيم به خاطر آن چنين حكمى را صادر كرده است، و عدم توضيح بيشتر قرآن در اين باره شايد به خاطر وضوح آن بوده است.

    سپس راه را به روى توبه‏كاران باز گشوده، مى‏فرمايد: «هر كس اندرز الهى به او رسد و (از رباخوارى) خوددارى كند، سودهايى كه در سابق (قبل از حكم تحريم ربا) به دست آورده مال او است و كار او به خدا واگذار مى‏شود» و گذشته او را خدا خواهد بخشيد (فَمَنْ جاءَهُ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّهِ فَانْتَهى‏ فَلَهُ ما سَلَفَ وَ أَمْرُهُ إِلَى اللَّهِ).

    «اما كسانى كه (به خيره سرى ادامه دهند و) باز گردند (و اين گناه را همچنان ادامه دهند) آنها اهل دوزخند و جاودانه در آن مى‏مانند» (وَ مَنْ عادَ فَأُولئِكَ أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فِيها خالِدُونَ). به اين ترتيب رباخوارى مستمر و دائم سبب مى‏شود كه آنها بدون ايمان از دنيا بروند و عاقبتشان تيره و تار گردد.

  8. کاربر مقابل پست امیرحسین عزیز را پسندیده است:

    Soham 313 (04-03-2014)

  9. #195
    بنیانگذار کانون تفسیر قرآن امیرحسین آواتار ها
    تاریخ عضویت
    Nov 2010
    نوشته ها
    8,629
    می پسندم
    3,005
    مورد پسند : 3,788 بار در 2,619 پست
    نوشته های وبلاگ
    20
    میزان امتیاز
    277

    RE: سوره بقره

    (آيه 276)- در اين آيه مقايسه‏اى بين ربا و انفاق در راه خدا مى‏كند، مى‏فرمايد: «خداوند ربا را نابود مى‏كند و صدقات را افزايش مى‏دهد» (يَمْحَقُ اللَّهُ الرِّبا وَ يُرْبِي الصَّدَقاتِ).

    سپس مى‏افزايد: «و خداوند هيچ انسان بسيار ناسپاس گنهكار را (كه آن همه بركات انفاق را فراموش كرده و به سراغ آتش سوزان رباخوارى مى‏رود) دوست نمى‏دارد» (وَ اللَّهُ لا يُحِبُّ كُلَّ كَفَّارٍ أَثِيمٍ).

    جمله فوق مى‏گويد: رباخواران نه تنها با ترك انفاق و قرض الحسنه و صرف مال در راه نيازمنديهاى عمومى شكر نعمتى كه خداوند به آنها ارزانى داشته به جاى نمى‏آورند بلكه آن را وسيله هر گونه ظلم و ستم و گناه و فساد قرار مى‏دهند و طبيعى است كه خدا چنين كسانى را دوست نمى‏دارد.

    (آيه 277)- در اين آيه سخن از گروه با ايمانى مى‏گويد كه درست نقطه مقابل ربا خوارانند، مى‏فرمايد: «كسانى كه ايمان آوردند و عمل صالح انجام دادند و زكات را پرداختند اجر و پاداششان نزد خداست، نه ترسى بر آنان است و نه غمگين مى‏شوند» (إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ).

    در برابر رباخواران ناسپاس و گنهكار، كسانى كه در پرتو ايمان، خود پرستى را ترك گفته و عواطف فطرى خود را زنده كرده و علاوه بر ارتباط با پروردگار و برپاداشتن نماز، به كمك و حمايت نيازمندان مى‏شتابند و از اين راه از تراكم ثروت و به وجود آمدن اختلافات طبقاتى و به دنبال آن هزار گونه جنايت جلوگيرى مى‏كنند پاداش خود را نزد پروردگار خواهند داشت و در هر دو جهان از نتيجه عمل نيك خود بهره‏مند مى‏شوند.

    طبيعى است ديگر، عوامل اضطراب و دلهره براى اين دسته به وجود نمى‏آيد خطرى كه در راه سرمايه‏داران مفت‏خوار بود و لعن و نفرينهايى كه به دنبال آن نثار آنها مى‏شد براى اين دسته نيست.

  10. کاربر مقابل پست امیرحسین عزیز را پسندیده است:

    Soham 313 (04-03-2014)

  11. #196
    بنیانگذار کانون تفسیر قرآن امیرحسین آواتار ها
    تاریخ عضویت
    Nov 2010
    نوشته ها
    8,629
    می پسندم
    3,005
    مورد پسند : 3,788 بار در 2,619 پست
    نوشته های وبلاگ
    20
    میزان امتیاز
    277

    RE: سوره بقره

    (آيه 278)

    شأن نزول:
    پس از نزول آيه ربا «خالد بن وليد» خدمت پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله حاضر شده عرضه داشت: پدرم چون با «طائفه ثقيف» معاملات ربوى داشت و مطالباتش را وصول نكرده بود وصيت كرده است مبلغى از سودهاى اموال او كه هنوز پرداخت نشده است تحويل بگيرم آيا اين عمل براى من جائز است؟ اين آيه و سه آيه بعد از آن نازل شد و مردم را به شدت از اين كار نهى كرد.

    تفسير:
    رباخوارى يك گناه بى‏نظير- در اين آيه خداوند افراد با ايمان را مخاطب قرار داده و براى تأكيد بيشتر در مسأله تحريم ربا مى‏فرمايد: «اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد از خدا بپرهيزيد و آنچه از ربا باقى مانده رها كنيد اگر ايمان داريد» (يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ذَرُوا ما بَقِيَ مِنَ الرِّبا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ).

    جالب اين كه: آيه فوق هم با ايمان به خدا شروع شده و هم با ايمان ختم شده است و در واقع تأكيدى است بر اين معنى كه رباخوارى با روح ايمان سازگار نيست.

    (آيه 279)- در اين آيه لحن سخن را تغيير داده و پس از اندرزهايى كه در آيات پيشين گذشت با شدت با رباخواران برخورد كرده هشدار مى‏دهد كه اگر به كار خود همچنان ادامه دهند و در برابر حق و عدالت تسليم نشوند و به مكيدن خون مردم محروم مشغول باشند، پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و آله ناچار است با توسل به جنگ جلو آنها را بگيرد، مى‏فرمايد: «اگر چنين نمى‏كنيد بدانيد با جنگ با خدا و رسول او رو برو خواهيد بود» (فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ).
    اين همان جنگى است كه طبق قانون فَقاتِلُوا الَّتِي تَبْغِي حَتَّى تَفِي‏ءَ إِلى‏ أَمْرِ اللَّهِ «1» «با گروهى كه متجاوز است پيكار كنيد تا به فرمان خدا گردن نهد» انجام مى‏گيرد.

    در هر حال از آيه بالا برمى‏آيد كه حكومت اسلامى مى‏تواند با توسل به زورجلو رباخوارى را بگيرد. سپس مى‏افزايد: اگر توبه كنيد سرمايه‏هاى شما از آن شما است نه ستم مى‏كنيد، و نه ستم بر شما مى‏شود» (وَ إِنْ تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُؤُسُ أَمْوالِكُمْ لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ).

    يعنى اگر توبه كنيد و دستگاه رباخوارى را بر چينيد حق داريد سرمايه‏هاى اصلى خود را كه در دست مردم داريد (به استثناى سود) از آنها جمع آورى كنيد و اين قانون كاملا عادلانه است زيرا كه هم از ستم كردن شما بر ديگران جلوگيرى مى‏كند و هم از ستم وارد شدن بر شما، و در اين صورت نه ظالم خواهيد بود و نه مظلوم.

    جمله لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ در حقيقت يك شعار وسيع پرمايه اسلامى است كه مى‏گويد: به همان نسبت كه مسلمانان بايد از ستمگرى بپرهيزند از تن دادن به ظلم و ستم نيز بايد اجتناب كنند اصولا اگر ستمكش نباشد ستمگر كمتر پيدا مى‏شود!

  12. کاربر مقابل پست امیرحسین عزیز را پسندیده است:

    Soham 313 (04-03-2014)

  13. #197
    بنیانگذار کانون تفسیر قرآن امیرحسین آواتار ها
    تاریخ عضویت
    Nov 2010
    نوشته ها
    8,629
    می پسندم
    3,005
    مورد پسند : 3,788 بار در 2,619 پست
    نوشته های وبلاگ
    20
    میزان امتیاز
    277

    RE: سوره بقره

    (آيه 280)- در اين آيه مى‏فرمايد: «اگر (بدهكار) داراى سختى و گرفتارى باشد او را تا هنگام توانايى مهلت دهيد» (وَ إِنْ كانَ ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ إِلى‏ مَيْسَرَةٍ).

    در اين جا يكى از حقوق بدهكاران را بيان مى‏فرمايد كه اگر آنها از پرداختن اصل بدهى خود (نه سود) نيز عاجز باشند، نه تنها نبايد به رسم جاهليت سود مضاعفى بر آنها بست و آنها را تحت فشار قرار داد، بلكه بايد براى پرداختن اصل بدهى نيز به آنها مهلت داده شود و اين يك قانون كلى در باره تمام بدهكاران است.

    و در پايان آيه مى‏فرمايد: «و (چنانچه قدرت پرداخت ندارند) ببخشيد براى شما بهتر است اگر بدانيد» (وَ أَنْ تَصَدَّقُوا خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ).

    اين در واقع گامى فراتر از مسائل حقوقى است، اين يك مسأله اخلاقى و انسانى است كه بحث حقوقى سابق را تكميل مى‏كند و احساس كينه توزى و انتقام را به محبت و صميميت مبدل مى‏سازد.

    (آيه 281)- در اين آيه با يك هشدار شديد، مسأله ربا را پايان مى‏دهد و مى‏فرمايد: «از روزى بپرهيزيد كه در آن به سوى خدا باز مى‏گرديد» (وَ اتَّقُوا يَوْماً تُرْجَعُونَ فِيهِ إِلَى اللَّهِ). «سپس به هر كس آنچه را انجام داده باز پس داده مى‏شود» (ثُمَّ تُوَفَّى كُلُّ نَفْسٍ ما كَسَبَتْ).

    «و به آنها ستمى نخواهد شد» بلكه هر چه مى‏بينند نتيجه اعمال خودشان است (وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ).
    جالب توجه اين كه در تفاسير نقل شده كه اين آيه آخرين آيه‏اى است كه بر پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و آله نازل شده است و با توجه به مضمون آن اين موضوع هيچ بعيد به نظر نمى‏رسد.

    «رباخوارى» از نظر اخلاقى اثر فوق العاده بدى در روحيه وام گيرنده به جا مى‏گذارد و كينه او را در دل خودش مى‏يابد و پيوند تعاون و همكارى اجتماعى را بين افراد و ملتها سست مى‏كند.

    در روايات اسلامى در مورد تحريم ربا مى‏خوانيم: هشام بن سالم مى‏گويد، امام صادق عليه السّلام فرمودند: انّما حرّم اللّه عزّ و جلّ الرّبوا لكيلا يمتنع النّاس من اصطناع المعروف: «خداوند ربا را حرام كرده تا مردم از كار نيك امتناع نورزند» «1».

  14. کاربر مقابل پست امیرحسین عزیز را پسندیده است:

    Soham 313 (04-03-2014)

  15. #198
    بنیانگذار کانون تفسیر قرآن امیرحسین آواتار ها
    تاریخ عضویت
    Nov 2010
    نوشته ها
    8,629
    می پسندم
    3,005
    مورد پسند : 3,788 بار در 2,619 پست
    نوشته های وبلاگ
    20
    میزان امتیاز
    277

    RE: سوره بقره

    (آيه 282)- تنظيم اسناد تجارى در طولانى‏ترين آيه قرآن.

    بعد از بيان احكامى كه مربوط به انفاق در راه خدا و همچنين مسأله رباخوارى بود در اين آيه كه طولانى‏ترين آيه قرآن است، احكام و مقررات دقيقى براى امور تجارى و اقتصادى بيان كرده تا سرمايه‏ها هر چه بيشتر رشد طبيعى خود را پيدا كنند و بن بست و اختلاف و نزاعى در ميان مردم رخ ندهد.

    در اين آيه نوزده دستور مهم در مورد داد و ستد مالى به ترتيب ذيل بيان شده است.

    1- در نخستين حكم مى‏فرمايد: «اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد هنگامى كه بدهى مدت دارى (به خاطر وام دادن يا معامله) به يكديگر پيدا كنيد آن را بنويسيد» (يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا تَدايَنْتُمْ بِدَيْنٍ إِلى‏ أَجَلٍ مُسَمًّى فَاكْتُبُوهُ).

    ضمنا از اين تعبير، هم مسأله مجاز بودن قرض و وام روشن مى‏شود و هم تعيين مدت براى وامها. همچنين آيه مورد بحث شامل عموم بدهيهايى مى‏شود كه در معاملات وجود دارد مانند سلف و نسيه، در عين اين كه قرض را هم شامل مى‏شود.

    2 و 3- سپس براى اين كه جلب اطمينان بيشترى شود، و قرار داد از مداخلات احتمالى طرفين سالم بماند، مى‏افزايد: «بايد نويسنده‏اى از روى عدالت (سند بدهكارى را) بنويسد» (وَ لْيَكْتُبْ بَيْنَكُمْ كاتِبٌ بِالْعَدْلِ).
    بنابراين اين قرار داد بايد به وسيله شخص سومى تنظيم گردد و آن شخص عادل باشد.

    4- «كسى كه قدرت بر نويسندگى دارد نبايد از نوشتن خوددارى كند و همانطور كه خدا به او تعليم داده است بايد بنويسد» (وَ لا يَأْبَ كاتِبٌ أَنْ يَكْتُبَ كَما عَلَّمَهُ اللَّهُ فَلْيَكْتُبْ).
    يعنى به پاس اين موهبتى كه خدا به او داده نبايد از نوشتن قرار داد شانه خالى كند، بلكه بايد طرفين معامله را در اين امر مهم كمك نمايد.

  16. کاربر مقابل پست امیرحسین عزیز را پسندیده است:

    Soham 313 (04-03-2014)

  17. #199
    بنیانگذار کانون تفسیر قرآن امیرحسین آواتار ها
    تاریخ عضویت
    Nov 2010
    نوشته ها
    8,629
    می پسندم
    3,005
    مورد پسند : 3,788 بار در 2,619 پست
    نوشته های وبلاگ
    20
    میزان امتیاز
    277

    RE: سوره بقره

    5- «و آن كس كه حق بر ذمه اوست بايد املاء كند» (وَ لْيُمْلِلِ الَّذِي عَلَيْهِ الْحَقُّ).

    6- «بدهكار بايد از خدا بپرهيزد و چيزى را فرو گذار نكند» (وَ لْيَتَّقِ اللَّهَ رَبَّهُ وَ لا يَبْخَسْ مِنْهُ شَيْئاً).

    7- «هر گاه كسى كه حق بر ذمه اوست (بدهكار) سفيه يا (از نظر عقل) ضعيف (و مجنون) و يا (به خاطر لال بودن) توانايى بر املاء كردن ندارد، بايد ولىّ او املاء كند» (فَإِنْ كانَ الَّذِي عَلَيْهِ الْحَقُّ سَفِيهاً أَوْ ضَعِيفاً أَوْ لا يَسْتَطِيعُ أَنْ يُمِلَّ هُوَ فَلْيُمْلِلْ وَلِيُّهُ).
    بنابراين در مورد سه طايفه، «ولى» بايد املاء كند، كسانى كه سفيه‏اند و نمى‏توانند ضرر و نفع خويش را تشخيص دهند و امور مالى خويش را سر و سامان بخشند (هر چند ديوانه نباشند) و كسانى كه ديوانه‏اند يا از نظر فكرى ضعيفند و كم عقل مانند كودكان كم سن و سال و پيران فرتوت و كم هوش، و افراد گنگ و لال، و يا كسانى كه توانايى املاء كردن را ندارند هر چند گنگ نباشند.

    از اين جمله احكام ديگرى نيز بطور ضمنى استفاده مى‏شود، از جمله ممنوع بودن تصرفات مالى سفيهان و ضعيف العقل‏ها و همچنين جواز دخالت ولىّ در اين گونه امور.

    8- «ولى» نيز بايد در املاء و اعتراف به بدهى كسانى كه تحت ولايت او هستند «عدالت را رعايت كند» (بِالْعَدْلِ).

    9- سپس اضافه مى‏كند: «علاوه بر اين دو شاهد بگيريد» (وَ اسْتَشْهِدُوا شَهِيدَيْنِ).

    10 و 11- اين دو شاهد بايد «از مردان شما باشد» (مِنْ رِجالِكُمْ).
    يعنى هم بالغ، هم مسلمان باشند.

    12- «و اگر دو مرد نباشند كافى است يك مرد و دو زن شهادت دهند» (فَإِنْ لَمْ يَكُونا رَجُلَيْنِ فَرَجُلٌ وَ امْرَأَتانِ).

    13- «از كسانى كه مورد رضايت و اطمينان شما باشند» (مِمَّنْ تَرْضَوْنَ مِنَ الشُّهَداءِ).

  18. کاربر مقابل پست امیرحسین عزیز را پسندیده است:

    Soham 313 (04-03-2014)

  19. #200
    بنیانگذار کانون تفسیر قرآن امیرحسین آواتار ها
    تاریخ عضویت
    Nov 2010
    نوشته ها
    8,629
    می پسندم
    3,005
    مورد پسند : 3,788 بار در 2,619 پست
    نوشته های وبلاگ
    20
    میزان امتیاز
    277

    RE: سوره بقره

    14- در صورتى كه شهود مركب از دو مرد باشند هر كدام مى‏توانند مستقلا شهادت بدهند اما در صورتى كه يك مرد و دو زن باشند، بايد آن دو زن به اتفاق يكديگر اداء شهادت كنند «تا اگر يكى انحرافى يافت، ديگرى به او يادآورى كند» (أَنْ تَضِلَّ إِحْداهُما فَتُذَكِّرَ إِحْداهُمَا الْأُخْرى‏).

    زيرا زنان به خاطر عواطف قوى ممكن است تحت تأثير واقع شوند، و به هنگام اداء شهادت به خاطر فراموشى يا جهات ديگر، مسير صحيح را طى نكنند.

    15- يكى ديگر از احكام اين باب اين است كه «هرگاه، شهود را (براى تحمل شهادت) دعوت كنند، خوددارى ننمايند» (وَ لا يَأْبَ الشُّهَداءُ إِذا ما دُعُوا).
    بنابراين تحمل شهادت به هنگام دعوت براى اين كار، واجب است.

    16- بدهى كم باشد يا زياد بايد آن را نوشت چرا كه سلامت روابط اقتصادى كه مورد نظر اسلام است ايجاب مى‏كند كه در قراردادهاى مربوط به بدهكاريهاى كوچك نيز از نوشتن سند كوتاهى نشود، و لذا در جمله بعد مى‏فرمايد:
    «و از نوشتن (بدهى) كوچك يا بزرگى كه داراى مدت است ملول و خسته نشويد» (وَ لا تَسْئَمُوا أَنْ تَكْتُبُوهُ صَغِيراً أَوْ كَبِيراً إِلى‏ أَجَلِهِ).

    سپس مى‏افزايد: «اين در نزد خدا به عدالت نزديكتر و براى شهادت مستقيم‏تر، و براى جلوگيرى از شك و ترديد بهتر است» (ذلِكُمْ أَقْسَطُ عِنْدَ اللَّهِ وَ أَقْوَمُ لِلشَّهادَةِ وَ أَدْنى‏ أَلَّا تَرْتابُوا).

    در واقع اين جمله اشاره به فلسفه احكام فوق در مورد نوشتن اسناد معاملاتى است و به خوبى نشان مى‏دهد كه اسناد تنظيم شده مى‏تواند به عنوان شاهد و مدرك مورد توجه قضات قرار گيرد.

  20. کاربر مقابل پست امیرحسین عزیز را پسندیده است:

    Soham 313 (04-03-2014)

صفحه 20 از 21 نخستنخست ... 1018192021 آخرینآخرین

مجوز های ارسال و ویرایش

  • شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
  • شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
  • شما نمیتوانید فایل پیوست کنید.
  • شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید
  •