موضوع: چهل حدیث کوتاه ، زیبا و ارزشمند از امام محمد باقر (ع)

33- قالَ (علیه السلام):

اَلْکَمالُ کُلُّ الْکَمالِ، التَّفَقُّهُ فِى الدّینِ، وَ الصَّبْرُ عَلَى النائِبَهِ، وَ تَقْدیرُ الْمَعیشَهِ.([۳۳])

فرمود: تمام کمالات – معنوى و مادّى انسان – در فقاهت و شناخت دقیق و صحیح مسائل دین و معارف الهى است; و صبر و شکیبائى در مقابل ناملایمات، و نیز زندگى را با تدبّر و مدیریّت برنامه ریزى کردن مى باشد.



34- قالَ (علیه السلام):

صِلِهُ الاْرْحامِ تُزَکّی الاْعْمالَ، وَ تُنْمِى الاْمْوالَ، وَ تَدْفَعُ الْبَلْوى، وَ تُیَسِّرُ الْحِسابَ، وَ تُنْسِىءُ فِى الاْجَلِ.([۳۴])

صله رحم نمودن (پنج فایده دارد:) موجب تزکیه اعمال و عبادات مى شود، سبب رشد و برکت در اموال مى گردد، بلاها، آفات; و گرفتارى ها را دفع و بر طرف مى نماید، حساب (قبر و قیامت) را آسان مى گرداند و مرگ و أجل (معلّق) را تأخیر مى اندازد.

35- قالَ (علیه السلام):

فَضْلُ صَلاهِ الْجَماعَهِ عَلى صَلاهِ الرَّجُلِ فَرْداً خَمْساً وَ عِشْرینَ دَرَجَهً فِى الْجَنَّهِ.([۳۵])

فرمود: فضیلت و برترى نماز جماعت بر نماز فرادا و تنها، بیست و پنج درجه از مقامات بهشتى است.



36- قالَ (علیه السلام):

وَ أمَّا الْمُنْجِیات: فَخَوْفُ اللهِ فِى السِّرَ وَ الْعَلانِیَهِ، وَ الْقَصْدُ فِى الْغِنى وَ الْفَقْرِ، وَ کَلِمَهُ الْعَدْلِ فِى الرِّضا وَ السّخَطِ.([۳۶])

فرمود: از اسباب نجات، ترس از خدا در خفاء و آشکارا است، رعایت اقتصاد و صرفه جوئى در تمام حالات بى نیازى و نیازمندى، نیز رعایت انصاف و گفتن سخن حقّ و عدالت در همه حالت هاى خوشى و ناراحتى.

37- قالَ (علیه السلام):

لا تَنالُ وِلایَتُنا إلاّ بِالْعَمَلِ وَ الْوَرَعِ.([۳۷])

فرمود: ولایت و شفاعت ما شامل نمى شود مگر افرادى را که داراى عمل ـ صالح ـ و نیز پرهیز از گناه داشته باشند.



38- قالَ (علیه السلام):

إنَّ أعْمالَ الْعِبادِ تُعْرَضُ عَلى نَبیِّکُمْ کُلَّ عَشیَّهِ خَمیس، فَلْیَسْتَحِ أحَدُکُمْ أنْ یُعْرِضَ عَلى نَبیِّهِ الْعَمَلَ الْقَبیح.([۳۸])

فرمود: همانا تمام کارها و حرکات بندگان در هر شب جمعه بر پیغمبر اسلام عرضه مى گردد، پس حیاء کنید از این که عمل زشت شما را نزد پیغمبرتان ارائه دهند.

39- قالَ (علیه السلام):

مَنْ عَلَّمَ بابَ هُدىً فَلَهُ مِثْلُ أجْرِ مَنْ عَمِلَ بِهِ، وَلایَنْقُصُ اُولئِکَ مِنْ أجُورِهِمْ.([۳۹])

فرمود: هرکس راه هدایت و سعادتى را بگشاید و یا به دیگران تعلیم دهد، اجر و پاداش او همانند کسى است که به آن کار خیر عمل کرده باشد بدون آن که از پاداش عمل کنندگان کسر شود.



40- قالَ (علیه السلام):

اَرْبَعٌ مِنْ کُنُوزِالْبِرِّ: کِتْمانُ الْحاجَهِ، وَ کِتْمانُ الصَّدَقَهِ، وَ کِتْمانُ الْوَجَعِ، وَ کِتْمانُ الْمُصیبَهِ.([۴۰])

فرمود: چهار حالت از کنزهاى نیک و پسندیده است: پوشاندن نیاز و حاجت خود را از دیگران، دادن صدقه و کمک به افراد به طور مخفیانه و محرمانه، دردها و مشکلات و ناراحتى ها را تحمّل کردن و هنگام مصیبت و حوادث، جزع و داد و فریاد نکردن.

::پايان::

منابع :

[۱] – اصول کافى: ج ۲، ص ۱۰۳، ح ۱۱، وسائل الشّیعه: ج ۱۶، ص ۱۸۳، ح ۱.

[۲] – کتاب الزّهد: ص ۱، ح ۹.

[۳] – إثبات الهداه: ج ۳، ص ۴۶۷.

[۴] – اصول کافی: ج ۱، ص ۱۷۹، ح ۱۲.

[۵] – بحارالأنوار: ج ۱، ص ۱۳۷، ح ۳۱.

[۶] – محاسن برقی: ج ۱، ص ۲۲۸.

[۷] – اصول کافی: ج ۱، ص ۴۲، ح ۳، و مستدرک الوسائل: ج ۱۷، ص ۲۴۴.

[۸] – وسائل الشیعه: ج ۴، ص ۲۷، ح ۴۴۲۴.

[۹] – وسائل الشّیعه: ج ۴، ص ۲۳، ح ۴۴۱۳.

[۱۰] – وسائل الشّیعه: ج ۱، ص ۱۸، ح ۱۰.

[۱۱] – أمالى شیخ طوسى: ج ۱، ص ۱۷۵.

[۱۲] – مستدرک الوسائل: ج ۶، ص ۶۴، ح ۱۵.

[۱۳] – وسائل الشّیعه: ج ۱۷، ص ۲۱، ح ۵.

[۱۴] – وسائل الشّیعه: ج ۲۱، ص ۴۹۰، ح ۳.

[۱۵] – مستدرک الوسائل: ج ۳، ص ۳۸۵.

[۱۶] – تنبیه الخواطر، معروف به مجموعه ورّام: ص ۵۲۳، بحارالأنوار: ج ۶۷، ص ۲۱۰، ح ۱۲، به نقل از کافى.

[۱۷] – تنبیه الخواطر، معروف به مجموعه ورّام: ص ۴۲۷، بحارالأنوار: ج ۷۰، ص ۱۱۱، ح ۱۴ .

[۱۸] – عدّه الداعى: ص ۹۹، س ۱۵.

[۱۹] – مستدرک الوسائل: ج ۱۲، ص ۴۰۲، ح ۶.

[۲۰] – الجواهرالسنّیه: ص ۲۸، بحارالأنوار: ج ۱۲، ص ۳۸۶، ح ۱۲، به نقل از کافى.

[۲۱] – محاسن برقى: ص ۳۹۳، ح ۴.

[۲۲] – بحارالانوار: ج ۷، ص ۳۰۳، ح ۶۱.

[۲۳] – وسائل الشّیعه: ج ۵، ص ۳۲۲.

[۲۴] – تنبیه الخواطر، معروف به مجموعه ورّام: ص ۵۲۸.

[۲۵] – وسائل الشّیعه: ج ۴، ص ۳۱، ح ۴۴۳۴.

[۲۶] – وسائل الشّیعه: ج ۳، ص ۳، ح ۱۵۳.

[۲۷] – بحارالأنوار: ج ۶۸ ص۳۳۶، ح ۲۲.

[۲۸] – تنبیه الخواطر، معروف به مجموعه ورّام: ص ۴۶۸.

[۲۹] ـ تنبیه الخواطر، معروف به مجموعه ورّام: ص ۴۶۸.

[۳۰] – خصال صدوق: ج ۱، ص ۱۳.

[۳۱] – وسائل الشّیعه: ج ۱۱، ص ۳۱۸.

[۳۲] – تحف العقول: ص ۲۲۱، بحارالأنوار: ج ۷۸، ص ۱۷۶، ح ۵.

[۳۳] – تحف العقول: ص ۲۱۳، بحارالأنوار: ج ۷۸، ص ۱۷۲، ح ۵.

[۳۴] – تحف العقول: ص ۲۱۸، بحارالأنوار: ج ۷۴، ص ۱۱۱، ح ۷۱.

[۳۵] – وسائل الشّیعه: ج ۱۷، ص ۳۷.

[۳۶] – وسائل الشّیعه: ج ۱۱، ص ۱۷۴، ح ۱۲.

[۳۷] – وسائل الشّیعه: ج ۱۱، ص ۱۹۶.

[۳۸] – وسائل الشّیعه: ج ۱۱، ص ۳۹۱.

[۳۹] – وسائل الشّیعه: ج ۱، ص ۴۳۶.

[۴۰] – تحف العقول: ص ۲۱۵.