سوره ق [50]
اين سوره در «مكّه» نازل شده، و داراى 45 آيه است.
محتواى سوره:
محور بحثهاى اين سوره مسأله «معاد» است و در مسائل مربوط به معاد انگشت روى امور زير مىگذارد.
1- انكار و تعجب كافران از مسأله معاد (معاد جسمانى).
2- استدلال بر مسأله معاد از طريق توجه به نظام آفرينش، و مخصوصا احياى زمينهاى مرده به وسيله نزول باران.
3- استدلال بر مسأله معاد از طريق توجه به خلقت نخستين.
4- اشاره به مسأله ثبت اعمال و اقوال براى «يوم الحساب».
5- مسائل مربوط به مرگ و انتقال از اين جهان به سراى ديگر.
6- گوشهاى از حوادث روز قيامت و اوصاف بهشت و دوزخ.
7- اشاره به حوادث تكان دهنده پايان جهان.
در اين ميان اشاراتى كوتاه و مؤثر به وضع اقوام طغيانگر پيشين و سرنوشت دردناك و شوم آنها- مانند قوم فرعون، عاد، لوط، شعيب، و تبع- نيز دستوراتى براى توجه به خدا و ذكر او به پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و اله داده شده است. و اشاره كوتاهى به عظمت قرآن در آغاز و پايان سوره به چشم مىخورد.
فضيلت تلاوت سوره:
از روايات اسلامى استفاده مىشود كه پيامبر صلّى اللّه عليه و اله اهميت فراوانى براى اين سوره قائل بود، تا آنجا كه هر روز جمعه آن را در خطبه نماز جمعه قرائت مىفرمود.
و نيز در حديثى از امام باقر عليه السّلام آمده است: «كسى كه پيوسته در نمازهاى فريضه و نافله سوره «ق» را بخواند خداوند روزى او را گسترده مىكند، و نامه اعمالش را به دست راستش مىدهد، و حساب او را در قيامت آسان مىسازد».
نياز به ياد آورى ندارد كه اين همه افتخار و فضيلت تنها با خواندن الفاظ حاصل نمىشود، بلكه خواندن الفاظ سر آغازى است براى بيدارى انديشهها و آن نيز وسيلهاى است براى عمل صالح و هماهنگى با محتواى سوره.