موضوع: مخمصه های نوجوانی

مواجه شدن با احساسات جنسی و اندام تازه بلوغ یافته، و یا به عبارت بهتر او را در این دوران بین کودکی و بزرگسالی گیر می اندازد.
شاید وقتی صحبت از دوران نوجوانی و نوجوانان می شود هر پدر و مادری که هنوز فرزندش وارد این دوران نشده و یا در بدو ورود به دوران نوجوانی است، احساس استرس کند چرا که همواره در رسانه ها، مجلات، گفتگوهای رایج میان مردم به نقاط منفی و مشکل ساز بودن این دوران اشاره شده است.

در حقیقت بسیاری از رفتارهایی که با اسم نوجوان قرین است مانند مطالبه آزادی عمل بیشتر، به چالش کشیدن قدرت و توانایی، ریسک پذیری، کمال گرایی، گرایش به مواد مخدر، برقراری ارتباطات خارج از حریم خانه و تا دیر وقت بیرون از منزل ماندن تنها بخشی از یک تصویر هستند. بسیاری از ویژگی های منفی که به دوران نوجوانی نسبت داده می شود مانند بزهکاری و اعمال خشونت آمیز کاملا غیر واقعی است. ممکن است گروه قلیلی از نوجوانان به این روشها متوسل شوند اما اکثریت آنها در این تعریف و قالب نمی گنجند.

تجربه کردن تغییرات

به تدریج که نوجوانان به سمت زندگی بزرگسالی می روند احتمالا با یکی از موارد زیر روبرو خواهند شد:
** مواجه شدن با احساسات جنسی و اندام تازه بلوغ یافته، و یا به عبارت بهتر او را در این دوران بین کودکی و بزرگسالی گیر می اندازد.
** یادگیری مهارت های جدید زندگی مانند حل مساله، تصمیم گیری و یادگیری چگونگی بکار بردن افکار و تصورات پیچیده و...
** تشکیل نظام ارزشی و پی ریزی اخلاقیات بر اساس این نظام. به یاد داشته باشید که این نظام ارزشی به احتمال فراوان برنظام ارزشی والدین کاملا منطبق نخواهد بود.
ممکن است نوجوان دچار فقدان اعتماد بنفس گردد و مثلا درباره ظاهرش، اندامش و احساسات و افکار عجیب و غریبی که در حال تجربه کردن آنهاست دچار نگرانی شود
** در معرض دوستی ها و ارتباط های جدید قرار گرفتن
** پی ریزی هویت بزرگسالی که خود شامل پذیرش هویت های مختلف و ارزیابی آنها برای یافتن هویتی که بیشترین انطباق را با او داشته باشد.
** ایجاد ارتباط بزرگسالانه با والدین که پایه و اساس ارتباط های آتی او با والدینش است.
هر چند در سنین کودکی و نوجوانی والدین باید فرزندان را به سوی زندگی بزرگسالی هدایت کنند اما وقتی فرزند نشان می دهد که می تواند خودش را اداره کند باید به تدریج مسئولیت پذیری و استقلال لازم را به آنها تفویض نمود. یک نوجوان نیازمند قوانین واضح و روشن و مشخص بودن مرزها درباره این که چه چیزی قابل قبول است، می باشد؛ حتی اگر او این محدودیت ها را بشکند و تمرد کند.

زندگی کردن با نوجوان

وقتی کودک به سن نوجوانی می رسد درک خواهید کرد که چقدر خواهان همراهی دوستانه و به اشتراک گذاشتن ایده هایتان با فرزندتان هستید. حتی ممکن است بواسطه علاقه و انرژی مضاعفی که از نوجوان تان کسب می کنید شور و اشتیاق جدیدی به زندگی در درون خود احساس کنید. والدین زیرک یاد می گیرند که به کودکان خود به عنوان کسانی که به زودی بزرگ خواهند شد احترام بگذارند ضمن اینکه به خوبی به این مساله آگاهی دارند که گاهی اوقات ممکن است فرزندشان بخواهد به رفتار کمتر از سن خود ادامه دهد.
رفتار نوجوانان گاهی قالب معما و پازل به خود می گیرد و مثلا در سنین پایین از یک طرف تمایل دارند برای کسب استقلال بیشتر، زمان بیشتری را در خارج از خانه سپری کنند در حالی که در سنین بالاتر این تمایل جای خود را به کسب حمایت خانواده و چرخش به سمت خانواده می دهد.

هویت نوجوانی

در طی دوران نوجوانی فرزند شما سرگرم توسعه هویتش است. ممکن است او دچار فقدان اعتماد بنفس گردد و مثلا درباره ظاهرش، اندامش و احساسات و افکار عجیب و غریبی که در حال تجربه کردن آنهاست دچار نگرانی شود. به همین علت است که در این سنین بیشتر آنها در اتاق خود می مانند و یا مدت زیادی را در حمام یا دستشویی سپری می کنند. به یاد داشته باشید که او مشغول تنظیم و تعدیل کارها برای خودش است و به هیچ وجه منظورش نپذیرفتن و یا رد کردن شما نیست. از نظر او بزرگ شدن شامل این موضوع است که نشان دهد چقدر نسبت به بزرگسالان اطرافش متفاوت است. او نیازمند یافتن راهی برای ابراز تفاوت هایش است و به عنوان مثال ممکن است با هر چیزی که شما می گویید مخالفت می کند.
وقتی کودک به سن نوجوانی می رسد درک خواهید کرد که چقدر خواهان همراهی دوستانه و به اشتراک گذاشتن ایده هایتان با فرزندتان هستید

نیاز همیشگی

فراموش نکنید که نوجوان تان هنوز هم نیازمند شماست و در انتهای تمام این کارها و رفتارها هنوز مراقب و مواظب عقیده و نظر شماست. اگر بفهمید و بپذیرید که بروز مقداری تعارض اجتناب ناپذیر است بهتر می توانید برای رویارویی با آنها آماده شوید. همچنین یادتان باشد زندگی کردن با برادر یا خواهری که با نوجوان مشاجره می کند می تواند بسیار دشوار باشد. بنابراین هنگام جر وبحث با نوجوان نیازهای او را فراموش نکنید.
گاهی رفتار فرزندتان به گونه ای است که حس می کنید شرمنده ترین آدم دنیا هستید مثلا دوستانش را در بیرون منزل ملاقات می کند تا آنها شما را نبینند، یا اجازه نمی دهد از هیچیک از حوادث و اخبار مدرسه اطلاع پیدا کنید زیرا نمی خواهد گرفتار رسیدگی و توجه شما شود و یا ... در این موارد مستاصل و آشفته نشوید.

این امری متداول است و علیرغم تمام این حرفها آنها هنوز شما را دوست دارند. ممکن است شما در مواجه با نوجوان اعتماد و اطمینان خود را از دست بدهید و احساس کنید راه حل برخورد با این مشکلات را نمی دانید. حتی ممکن است به شدت دچار عدم اطمینان و احساس ناراحتی و استیصال کنید زیرا نمی دانید هنگامی که شاهد کناره گیری و انزوای نوجوان تان هستید باید چه عکس العملی از خود نشان دهید. اگر احساس می کنید تحمل این اوضاع را ندارید بجای اغماض از رفتارهای او بهتر است با او صحبت کنید. هر چند این کار سخت است اما سعی کنید هیچ گاه حمایت عاطفی و هیجانی خود را از نوجوان تان دریغ نکنید. به یاد داشته باشید که حتی در سنین نوجوانی هنوز هم حمایت های شما برای نوجوان تان عامل مهم و اساسی است و همین حمایت هاست که می تواند در حرکت نوجوان به سوی زندگی بزرگسالی نقش محافظ را ایفا کند.

مریم عطاریان
تبیان