تأثیرات:
1. هلاكت دسته جمعی: «چه بسیار شهرها و آبادی‌هایی كه آنها را نابود و هلاك كردیم در حالی كه (مردمش) ستمگر بودند»[2]. شكّی در این نیست كه این هلاكت‌ها در اثر شیوع عمل ستمكاری در جامعه رخ داده است. « وَمَا كَانَ رَبُّكَ لِیُهْلِكَ الْقُرَى بِظُلْمٍ وَأَهْلُهَا مُصْلِحُونَ » [3] ؛و چنین نبود كه پروردگارت آبادی‌ها را به ظلم و ستم نابود كند در حالی كه اهلش در صدد اصلاح بوده باشند. اما علم طبیعی هنوز به این مرحله از رشد نرسیده است كه این رابطه‌ها را كشف كند. چه بسا سنخیت این رابطه‌ها با علوم طبیعی متفاوت است و اساساً برای علم طبیعی قابل كشف نیست.
قانون علیت است چرا كه این نظام مادّی و این عالم مادّه براساس نظام علّت و معلول جریان دارد كه هر عملی، عكس‌العمی را در پی دارد. بنابراین اعمال انسان‌ها نیز از این قانون مستثنی نیست و آنچه از عذاب و حوادث برای بشر رخ می‌دهد در اثر اعمال خود انسان‌ها می‌باشد
2. فرو بردن زمین: «أَفَأَمِنَ الَّذِینَ مَكَرُواْ السَّیِّئَاتِ أَن یَخْسِفَ اللّهُ بِهِمُ الأَرْضَ أَوْ یَأْتِیَهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَیْثُ لاَ یَشْعُرُونَ » [4] آیا توطئه‌گران از این ایمن گشتند كه ممكن است خدا آنها را در زمین فرو برد و یا مجازات (الهی) از آن‌جا كه انتظارش را ندارند به سراغشان آید. مسلّم است كه بین خسف (فرو بردن) زمین و مكر سیئات ارتباط مستقیم وجود دارد چرا كه نوع و كیفیت و مقدار عذاب بستگی به نوع و كیفیت عمل دارد. اما دانشمندان علوم طبیعی (زمین‌شناسان) تا به امروز موفّق به كشف این ارتباط نشده‌اند.
پی نوشت:
[2] . حج/ 45.
[3] . هود/ 117.
[4] . نحل/ 46ـ45.
پاسخ با نقل قول
