موضوع: چهل حديث اسراف

31-اسراف در صدقه

كان فى وصية رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم لعلى عليه السلام:

... و اما الصدقة فجهدك حتى تقول قد اسرفت و لم تسرف

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم به حضرت على عليه السلام وصيت فرمود:

... اما در دادن صدقه، كوشش كن تا جائيكه گمان برى اسراف كرده اى و حال آنكه اسراف نيست «يعنى در صدقه دادن اسراف معنا ندارد».

تنبيه الخواطر و نزهة النواظر «مجموعه ورام » جزء دوم، ص 91-92

32-اسراف هيچگاه پسنديده نيست

قال على عليه السلام:

كن سمحا و لا تكن مبذرا و كن مقدرا و لا تكن مقترا.

امير مؤمنان على عليه السلام فرمود:

سخاوتمند باش ولى هرگز اسراف و زياده روى مكن و ثروت خود را بر اساس اندازه گيرى صحيح خرج كن و هيچوقت سختگير نباش.

نهج البلاغه، كلمات قصار، شماره 33

33-سخاوت و اسراف

عن ابى محمد العسكرى عليه السلام:

ان للسخآء مقدارا فان زاد عليه فهو سرف.

امام حسن عسكرى عليه السلام فرمود:

سخاوت اندازه اى دارد، چنانچه از حد بگذرد، اسراف محسوب مى شود.

بحار الانوار، ج 78، ص 377

34-لشگر نادانى

وصية الامام موسى بن جعفر عليه السلام لهشام:

يا هشام، جنود العقل و الجهل ... القصد و الاسراف.

امام كاظم عليه السلام در وصيت خود به هشام فرمودند:

يكى از لشگريان عقل ميانه روى و يكى از لشگريان جهل زياده روى است.

تحف العقول، ص 300

35-مرگ بر اسراف

قال على عليه السلام:

ويح المسرف ما ابعده عن صلاح نفسه و استدراك امره.

امام على عليه السلام فرمود:

واى بر اسراف كار كه چه قدر از مصلحت خويش و رسيدگى به كار خود دور است.

ميزان الحكمه ج 4، باب اسراف، حديث 1

36-امام سجاد عليه السلام و اسراف

عن على بن الحسين عليه السلام:

اللهم صلى على محمد و آله و احجبنى عن السرف و الازدياد.

از على بن الحسين عليه السلام است كه فرمود:

خداوندا بر محمد و آل او درود فرست و مرا از اسراف و زياده روى محافظت فرما.

صحيفه سجاديه، «دعاء 30»

37-كارهاى بيهوده

عن النبى صلى الله عليه و آله و سلم:

يا على اربعة يذهبن ضياعا،:

الاكل على الشبع و السراج فى القمر و الزرع فى السبخة و الصنيعة عند غير اهلها.

از پيامبر گرامى نقل شده كه به على عليه السلام فرمود:

چهار چيز هدر مى رود:

1-خوردن بعد از سيرى

2-روشن كردن چراغ در مهتاب «و جائى كه روشن است »

3-زراعت در زمينى كه شوره زار است.

4-نيكى كردن به كسى كه لايق آن نيست.

من لا يحضره الفقيه، ج 4، ص 352 و 373 باب النوادر

38- بخشش در راه معصيت اسراف است

قال ابو عبدالله عليه السلام:

من انفق شيئا فى غير طاعة الله فهو مبذر و من انفق فى سبيل الخير فهو مقتصد.

امام صادق عليه السلام فرمود:

كسى كه مالى را در غير طاعت پروردگار بذل و بخشش نمايد، اسرافكار است و هر كسى كه در راه خير مصرف كند ميانه روى كرده است.

بحار الانوار، ج 75، ص 302

39-بخشش ناروا

فى تفسير على بن ابراهيم القمى و فى رواية ابى الجارود عن ابى جعفر عليه السلام و قوله عز و جل:

«و الذين اذا انفقوا لم يسرفوا و لم يقتروا» و الاسراف الانفاق فى المعصية فى غير حق.

در تفسير على بن ابراهيم قمى و در روايت ابى الجارود از امام باقر عليه السلام نقل شده كه حضرت در مورد آيه «و الذين اذا انفقوا لم يسرفوا و لم يقتروا» فرمودند: بخشش در راه معصيت و بناحق، اسراف است.

تفسير نور الثقلين، ج 4، سوره فرقان، ص 67.

40-اسراف كنندگان كيانند؟

عن الباقر عليه السلام:

المسرفون هم الذين يستحلون المحارم و يسفكون الدماء.

امام باقر عليه السلام فرمود:

اسراف كنندگان كسانى هستند كه محرمات «گناهان » را جايز مى شمارند و دست به خونريزى مى زنند.

ميزان الحكمة، ج 4، حديث 8491.


به نقل از کتاب چهل حدیث اسراف - محمود شريفى