انسان موجود یا مخلوقی است با ویژگی های خاصی که در قرآن مجید ترسیم و تصویر شده اند. در قرآن کریم محور بحث، انسان است و اساسا قرآن، کتاب انسان سازی است. درپاسخ به این سؤال ها که انسان در جهان بینی اسلامی چیست و کیست و رابطه ی او با خداوند تبارک و تعالی بر چه اساسی نهاده شده است، باید گفت که انسان مخلوق ویژه ای است و رابطه ی او با خداوند، مانند رابطه ی عبد است با معبود با خصوصیات زیر:
هُو َالَّذی خَلَقَکُم مِّن طیِن [ انعام /۲ ]: او کسی است که شما را از خاک آفریده است.
۲٫ هُو َالَّذی خَلَقَکُم مِّن نَّفس ٍواحِدَةٍ [اعراف/۱۸۹ ]: خداوند تبارک و تعالی همه انسان ها را از یک نفس واحد آفریده است.
۳٫ ثُمَّ جَعَلناکُم خَلائِفَ فِی الاَرضِ [یونس/۱۴]: خداوند تبارک و تعالی انسان را خلیفه و جانشین خود در روی زمین قرار داده است.
۴٫ وَ نَفَختُ فیِهِ مِن روُحی [ص/۷۲ ]: خداوند تبارک و تعالی از روح خود بر انسان دمیده است.
۵٫ و َسَخَّر َلَکُم مّا فِی السَّمواتِ وَ ما فِی الاَرضِ جَمیعاً [ جاثیه /۱۳ ]: خداوند تبارک و تعالی آن چه را که در آسمان ها و زمین است، در تسخیر انسان قرار داده است.
۶٫ وَ لَقَد کَرَّمنا بنَی آدَمَ [ اسراء/۷۰]: خداوند تبارک و تعالی انسان را بر بسیاری از مخلوقات خود برتری بخشیده و گرامی داشته است.
۷٫ هُوَ الَّذی خَلَقَ ما فِی الاَرضِ جَمیعِا ً[ بقره/۲۹] : خداوند تبارک و تعالی همه ی موجودات زمین را برای انسان خلق کرده است.
۸٫ یَعلَم ُسِرَّکُم وَ جَهَرکُم [انعام/۳] : خداوند تبارک و تعالی از نهان و آشکار انسان باخبر است.[/
:
۹٫ وَ نَبلوُکُم بِالشَّرِّ و َالخَیرِ فتِنَةٍ[انبیاء/۳۵] : خداوند تبارک و تعالی انسان را با ابتلا به خیر و شر مورد آزمایش قرار می دهد.
۱۰٫ اِنَّ الله َکان َعَلَیکُم رَقِیبَاً [نساء/۱] : خداوند تبارک و تعالی مراقب اعمال انسان است.
۱۱٫ کُلُّ نَفسٍ بِما کَسَبَت رَهیِنَةً [مدثر/۳۸] : نفس انسان مدیون اعمالی است که انجام داده است.
۱۲٫ و َما خَلَقتُ الجِنِّ وَ الاِنسِ اِلاّ لِیعَبُدوُنَ [ذاریات/۵۶] : خداوند تبارک و تعالی جن و انس را نیافریده است، مگر برای عبادت کردن خداوند.
۱۳٫ ما عِندَکُم یَنفَد و َما عِند َاللهِ باقٍ [نحل/۹۶] : آن چه نزد انسان است نابود می شود و آن چه نزد خداوند است باقی می ماند.
۱۴٫ لا نُکَلِّفُ نَفَسا ًاِلاّ وُسعَها [ اعراف/۴۲] : خداوند تبارک و تعالی از انسان بیش از وسع و توان او انتظار ندارد و تکلیف نمی کند.
۱۵٫ اَفَلا تَعقِلوُنَ[ اعراف/۱۶۹] : خداوند تبارک و تعالی در جای جای قرآن، انسان را به اندیشیدن و تعقل کردن دعوت کرده است.
۱۶٫ لا نُضیعُ اَجر َالُصلِحین َ[ اعراف /۱۷۰] : خداوند تبارک و تعالی اجر انسان های درستکار را ضایع نخواهد کرد.
۱۷٫ کانَ ظَلُوما ًجَهوُلاً [ احزاب /۷۲] : انسان موجودی ستمگر و بسیار نادان است.
۱۸٫ اِنَّ الاِنسانَ لِرَبِّه ِلَکَنوُد َ[عادیات / ۶] : انسان نسبت به پروردگارش ناسپاس است.
:
۱۹٫ اِن َّاللهَ لا یُحِبُّ مَن کانَ مُختالَا ًفَخُورَاً [نساء/۳۶] : خداوند تبارک و تعالی انسان خود پسند و متکبر را دوست ندارد.
۲۰٫ اِنَّ الاِنسان َلَکَفُورٍ [حج/۶۶] : انسان موجودی بسیار ناسپاس و کافر کیش است.
۲۱٫ وَ کان َالاِنسان ُقَتوُرَاً [اسراء/۱۰۰] : انسان موجودی ممسک و تنگ نظر است.
۲۲٫ و َکان َالاِنسانُ عَجُولَاً [اسراء/۱۱] : انسان موجودی عجول و شتابگر است.
۲۳٫ و َکانَ الِانسان ُاَکثَر َشَیءٍ جَدَلَا ً[کهف/۵۴] : انسان موجودی است که با سخن حق به جدال و خصومت بر می خیزد.
۲۴٫ وَ اِنَّهُ لَحُبِّ الخَیر ِلَشَدیِدٍ [عادیات/۸] : انسان به شدت به خیر علاقه مند است.
۲۵٫ اِنَّ اِلانسان َخَلَقَ هَلُوعَا ً[معارج/۱۹] : انسان حریص و ناشکیبا آفریده شده است.
۲۶٫ وَ خَلَق َالِانسانَ ضَعیفَاً [نساء/۲۸] : انسان ضعیف آفریده شده است.
۲۷٫ اِذا مَسَّهُ الشَّر َّجَزوُعَاً [معارج/۲۰] : اگر شر و زیانی به انسان رسد، جزع و بی قراری می کند.
۲۸٫ و َاِذا مَسَّهُ الخَیرَ مَنوُعَاً [معارج/۲۱] : اگر خیر و سودی عاید انسان شود، تنگ نظری و بخل می ورزد.
۲۹٫ کَلّا اِنَّ الِنسانَ لَیَطغی اَن رَءاهُ اسَتغنی [علق /۶و۷] : اگر انسان خویش را بی نیاز ببیند، طغیان می کند.
۳۰٫ و َلا تَکُونوُا کَالَّذینَ نَسُواالله َفَاَنسهُم اَنفُسَهُم [حشر/۱۹] : اگر انسان خدا را فراموش کند، خدا هم نفس او را از یادش می برد.
۳۱٫ وَ تَعاوَنوُا عَلَی الِبرِّ وَ التَّقوی [مائده /۲] : انسان نیکوکار کسی است که در خیر و تقوا به دیگران کمک کند.
٫
۳۲ و َالمُوفُون َبِعَهدِهِم اِذا عاهَدوُا [بقره/۱۷۷] : انسان نیکوکار کسی است که اگر عهدی ببندد، به هنگام آن به عهد خود وفا کند.
۳۳٫ اِنَّماَ المُؤمِنوُنَ الَّذینَ اِذا ذَکَر َالله ِو َجِلَت قُلُوبُهُم [انفال/۲] : انسان مؤمن کسی است که چون ذکری از خدا شود، دلش به تپش افتد و لرزان شود.
۳۴٫ مَن جاءَ بِالحَسَنَةِ فَلَهُ عَشرَ اَمثالُها [انعام/۱۶۰] : اگر انسان کار نیکو کند ؛ خداوند تبارک و تعالی او را ده برابر پاداش خواهد داد.
۳۵٫ قُلنا لِلمَلائِکَةِ السجُدواُ لِادَمَ فَسَجَدوُا [اعراف/۱۱] : انسان موجودی است که خداوند تبارک و تعالی فرشتگان را به سجده ی او مأمور کرده است.
۳۶٫ وَ اَّلذینَ جاهَدُوا فیِنا لَنَهدیَنَّهُم سُبُلَنا [عنکبوت/۶۹] : اگر انسان در راه خدا تلاش کند، به یقین خداوند او را به راه خویش هدایت می کند.
۳۷٫ یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اِن تَنصُرُواللهِ یَنصُرکُم و َیُثَبِّت اَقدامَکُم [محمد/۷] : اگرانسان خدا را یاری کند، خدا هم او را یاری می کند و ثابت قدم می گرداند.
۳۸٫ یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اِن تَتَّقُوااللهِ یَجعَل لَّکُم ُفرقاناً [انفال/۲۹] : اگر انسان ایمان آورد و تقوا پیشه کند، خدا به او بصیرت و قدرت شناخت می بخشد.
۳۹٫ و َمَن یَبتَغ ِغَیرَ الاِسلام ِدینَا ًفَلَن یَقبَل ُمِنهُ [آل عمران/۸۵] : اگر انسان غیر از اسلام دینی اختیار کند، هرگز از وی پذیرفته نیست.
۴۰٫ لَقَد خَلَقنَا الاِنسانَ فِی اَحسَنِ تَقویم [تین/۴] : خداوند تبارک و تعالی انسان را در مقام احسن تقویم و نیکوترین مراتب صورت وجود آفریده است.
۴۱٫ لَها ما کَسَبَت و َلَکُم مّا کَسَبتُم [بقره/۱۳۴] : هر نیک و بدی که انسان انجام بدهد، برای خود کرده است.
۴۲٫ یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنوُا اِستَعینوُا بِالصَّبرِو َالصَّلوةِ اِنَّ اللهَ مَع َالصّابِرینَ [بقره/۱۵۳] : اگر انسان صبر و مقاومت پیشه کند و به ذکر خدا و نماز توسل جوید، خدا او را یاری می کند.
۴۳٫ فَاذکُرُونی اَذکُرکُم [بقره/۱۵۲] : اگر انسان خدا را یاد کند، خدا هم او را یاد می کند.
۴۴٫ وَ مَن اَعرَضَ عَن ذِکریِ فَاِنَّ له مَعیشَةً ضَنکا ً[طه/۱۲۴] : اگر انسان از یاد خدا اعراض کند، در دنیا زندگی تنگ و پر از فشاری خواهد داشت.
۴۵٫ اوُلئِکَ کَالاَنعامِ بَل هُم اَضَلَّ اولُئِکَ هُم ُالغافِلُونَ [اعراف/۱۷۹] : انسان های غافل مانند حیوانات چهارپا هستند، بلکه از آن ها هم گمراه ترند.
۴۶٫ قُل مَتاع ُالدُّنیا قَلیلٌ [نساء/۷۷] : برای انسان زندگانی دنیا متاعی ناچیز و اندک است.
۴۷٫ لا تَقَف ما لَیسَ لَکَ بِه ِعلِمٌ [اسراء/۳۶] : انسان نباید از چیزی که علم و آگاهی ندارد، پیروی کند
.
۴۸٫ وَ قُلِ الحَق ُّمِن رَبِّکُم فَمَن شاءَ فَلُیؤمِن وَ مَن شاءَ فَلیَکفُر [کهف/۲۹] : انسان انتخابگر است. هر کس خواست ایمان می آورد و هر کس خواست کافر می شود.
۴۹٫ َالَّذینَ آمَنوُا وَ تَطمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِکرِ اللهِ اَلا بِِذکرِ الله ِتَطمَئِنُّ القُلوُبِ[رعد/۲۸] : همه ی انسان ها بدانند که تنها یاد خدا و ذکر خدا آرام بخش دل هاست.
۵۰٫ کُلُّ نَفس ٍذائِقَةُالمَوتِ [آل عمران /۱۸۵] : هر انسانی شربت مرگ را خواهد چشید.
منبع: مجله آموزش قرآن ۲۰
مجوز های ارسال و ویرایش
پاسخ با نقل قول