موضوع: چهل حديث اسراف

و كلوا و اشربوا و لا تسرفوا انه لا يحب المسرفين. اعراف/ 31

بخوريد و بياشاميد و اسراف نكنيد خداوند اسراف كنندگان را دوست ندارد.

1-اسراف چيست؟

قال الصادق عليه السلام:

انما الاسراف فيما اتلف المال و اضر بالبدن.

قيل: فما الاقتار؟ قال:

اكل الخبز و الملح و انت تقدر على غيره.

امام صادق عليه السلام فرمود:

اسراف آنست كه انسان مالش را از بين ببرد و به بدنش صدمه بزندعرض شد پس اقتار چيست؟

فرمود: اينست كه غذايت نان و نمك باشد در صورتيكه قدرت دارى غذاى مناسبترى بخورى.

مجموعة الاخبار، باب 171، حديث 1

2-زيادى آب خوردن را نبايد دور ريخت

قال الصادق عليه السلام:

من شرب من ماء الفرات و القى بقية الكوز خارج الماء فقد اسرف.

امام صادق عليه السلام فرمود:

كسى كه آبى را از نهر فرات «گوارا» براى خوردن بردارد و بعد از نوشيدن، زيادى آنرا بيرون بريزد اسراف كرده است.

مجموعة الاخبار، باب 171، حديث 3

3-پائين ترين مرتبه اسراف

عن ابى عبدالله عليه السلام قال:

ادنى الاسراف هراقة فضل الاناء و ابتذال ثوب الصون و القاء النوى.

امام صادق عليه السلام فرمود:

پائين ترين مرتبه اسراف عبارتست از:

الف-دور ريختن آبى كه از آشاميدن اضافه آمده است.

ب-اينكه لباس كار و لباس بيرونى، يكى باشد.

ج-بدور انداختن هسته خرما پس از خوردن خرما «چون از هسته خرما ماده غذائى براى شتران تهيه مى شد»
وسائل الشيعه، ح 3، باب 28، ص 374.

4-ميوه نيم خورده

روى انه نظر الصادق عليه السلام الى فاكهة قد رميت من داره لم يستقص اكلها فغضب و قال:

ما هذا ان كنتم شبعتم فان كثيرا من الناس لم يشبعوا فاطعموه من يحتاج اليه.

نقل شده است كه امام صادق عليه السلام مشاهده كرد ميوه اى را نيم خورده از خانه بيرون انداخته اند، خشمگين شد و فرمود:

اگر شما سير هستيد خيلى از مردم گرسنه اند خوب بود آنرا به نيازمندش مى داديد.

مجموعة الاخبار، باب 171، حديث 4

5-هر چه از سفره افتاد برداريد

عن ابى عبدالله عليه السلام قال:

انى اجد الشيئ اليسير يقع من الخوان فاعيده فيضحك الخادم.

از امام صادق عليه السلام نقل شده كه فرمود:

من هر گاه چيز كمى هم از سفره مى افتد آنرا برمى دارم و اين كار باعث تعجب خادم مى شود و خادم مى خندد.

مجموعة الاخبار، باب 171، حديث 7

6-سلامتى كجاست؟

قال اميرالمؤمنين عليه السلام:

كلوا ما سقط من الخوان فانه شفآء من كل داء باذن الله عز و جل لمن اراد ان يستشفى به.

اميرمؤمنان عليه السلام فرمود:

آنچه را كه از سفره افتاده برداريد و بخوريد، زيرا آن دواى هر دردى است كه خدا بخواهد آن را التيام بخشد براى كسى كه به نيت شفاء بخورد.

مجموعة الاخبار، باب 171، حديث 9، بنقل از نهج البلاغه

7-بى نيازى جاودانه

قال رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم:

من تتبع ما يقع من مائدة فاكله ذهب عنه الفقر و عن ولده و ولد ولده الى السابع.

پيامبر گرامى صلى الله عليه و آله و سلم فرمود:

كسى كه جستجو كند و آنچه از سفره افتاده بردارد و بخورد، فقر و تنگدستى از خودش و اولادش تا هفت پشت رخت بر مى بندد.

مجموعة الاخبار، باب 171، حديث 8.

8-نشانه هاى اسراف كننده

عن ابى عبدالله عليه السلام قال:

للمسرف ثلاث علامات يشترى ما ليس له و يلبس ما ليس له و ياكل ما ليس له.

امام صادق عليه السلام فرمود:

اسراف كننده را سه نشانه است:

چيزهائى را مى خرد و مى پوشد و مى خورد كه در شان او نيست.

تفسير نور الثقلين، جلد 1، سوره انعام، ص 772

9-نشانه مؤمن

قال ابو عبدالله عليه السلام:

صفة المؤمن... لا يبذر و لا يسرف بل يقتصد.

امام صادق عليه السلام فرمود:

انسان مؤمن اسراف و زياده روى نمى كند بلكه ميانه روى را پيشه خود مى سازد.

مجموعة الاخبار، الباب 30، حديث 1

10- روش پيامبر

روى انه كان رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم ياكل الرطب و يطعم الشاة النوى.

روايت شده است پيامبر گرامى صلى الله عليه و آله و سلم وقتى خرما مى خوردند، هسته آنرا به گوسفند مى دادند.

مجموعة الاخبار، باب 171، حديث 5