شفاعت در روز قیامت با زیارت امام رضا علیه السلام

بسیاری از آدمیان دست کم بخش عظیمی از زندگی خود را با غفلت می گذرانند و چون روز حساب فرا رسد باید در برابر خدای متعال بایستند و پاسخ آن چه را کرده اند و گفته اند و روا داشته اند، بدهند و خود را برای کیفر یا پاداش الهی آماده سازند و هول و هراس و دریغ و پشیمانی و بزرگی کیفر خدای متعال در آن روز به اندازه ای است که نمی توان آن را توصیف کرد. در آن اوضاع و احوال سخت و سهمگین است که اولیای الهی دوستان خود را شفاعت کرده و از هلاکت می رهانند. بزنطی چنین روایت کرده است:«از حضرت رضا - علیه السلام - شنیدم که فرمود: هر کس از دوستانم مرا زیارت کند در حالی که حقم را بشناسد، روز قیامتاو را شفاعت خواهم کرد.»در روایتی دیگر، حسن بن فضال از آن حضرت این گونه نقل کرده است:«من مسموم و کشته و در غربت دفن خواهم شد و این مطلب را از طریق پدرم، به نقل از پدرش و اجدادش، از امیرمؤمنان، علی بن ابی طالب از رسول خدا - صلی الله علیه و آله - می دانم. آگاه باشید هر کس مرا با غربت و دوری سرایم زیارت کند، من و پدرانم روزقیامت شفیعان او خواهیم بود و کسی که ما شفیع او باشیم، اگر چه به اندازه جن و انس گناه داشته باشد، گناهان او بخشیده خواهد شد.»بر طبق روایتی دیگر، هروی می گوید: حضرت رضا - علیه السلام - وارد قبه ای شد که هارون در آن دفن شده است و با دست مبارکش در کنار آن خطی کشید و فرمود:«این تربت من است و در آن دفن خواهم شد و خدای متعال این مکان را محل آمد و شد شیعیان و دوستانم قرار خواهد داد. به خدا سوگند هر یک از آنان که مرا زیارت کند، یا بر من سلام کند، به سبب شفاعت ما- که اهل بیت پیامبریم - مشمول بخشش و مهربانی خدا قرار خواهد گرفت.»

شیخ صدوق نقل کرده است که مردی از خراسان به آن حضرت عرض کرد: ای پسر رسول خدا! در خواب پیامبر خدا را دیدم، گو این که به من چنین فرمود:«چگونه خواهید بود، زمانی که پاره تنم در سرزمین شما دفن شود و امانت من میان شما نگهداری شود و ستاره ام در خاک شما پنهان شود؟»حضرت رضا - علیه السلام - فرمود:«منم که در سرزمین شما دفن می شوم و من پاره تن پیامبر شمایم و منم امانت و ستاره. آگاه باشید! هر کس مرا زیارت کند، در حالی که بشناسد حق و اطاعتی که خدا برای من واجب کرده است، من و پدرانم روز قیامتشفیع او خواهیم بود و کسی که من و پدرانم شفیع او باشیم، نجات می یابد؛ گر چه بار گناه او به اندازه بار گناه انس و جن باشد.»

رهایی از آتش جهنم

خدای متعال همواره در قرآن به کیفر دردناک و غیرقابل تحمل اخروی اشاره می کند. بر پایه ده ها آیه از کتاب خدا، جهنم جایگاه آنان است که از پروردگارشان روی برتابند و به حلقه بندگی شیطان و هوای نفس درآیند؛ و جهنم بد جایگاهی است برای آنان. آیات قرآن به ابعاد مختلف این مسئله اشاره کرده است. بر طبق این آیات، چون روزقیامت فرا رسد، آتش جهنم فراز آمده و خودنمایی می کند. در این اوضاع و احوال ترس آور و دهشتناک زائران حضرت رضا ـ علیه السلام ـ از امتیاز بزرگی برخوردارند. آنان از آتش سوزان جهنم درامانند.

حضرت عبدالعظیم حسنی می گوید: از امام هادی ـ علیه السلام ـ شنیدم که فرمود:«مردم قم و آبه آمرزیده هستند؛ چون در طوس به زیارت جدم علی بن موسی الرضا ـ علیه السلام ـ می روند. آگاه باشید! هر که به زیارت آن حضرت بشتابد و در راه رفتن به طوس قطره ای از آسمان بر سر او فرود آید، حتی اندکی به رنج و زحمت افتد، جسم او بر جهنم حرام خواهد شد.»حضرت رضا ـ علیه السلام ـ چنین نقل کرده است:«من مظلومانه با سم کشته خواهم شد و در کنار قبر هارون الرشید دفن می شوم. روزقیامت زائران قبرم با کرامت ترین ورود را بر خدای متعال خواهند داشت و هر مومنی که مرا زیارت کند و قطره ای آب از آسمان بر چهره او فرو ریزد و در راه زیارت به رنج و زحمت افتد، جسد او بر آتش جهنم حرام خواهد شد.»در ذیل این دو روایت نکته ای آمده است که و آن این جسد آن دسته از زائران علی بن موسی الرضا ـ علیه السلام ـ بر آتش حرام خواهد بود که در مسیر زیارت و حرکت به سمت مشهد قطره ای باران از آسمان بر سرشان فرو ریزد. در این باره دو پرسش به ذهن می آید: اول آن که مقصود حضرت از بارش یک قطره باران از آسمان چیست، دوم آن که آیا آنان که بدون این شرط به زیارت می روند، به این پاداش دست نمی یابند؟پاسخ پرسش نخست آن است که در آن روزگارکه مردم پیاده و یا با چهار پایان به سفر می رفته اند، بارش باران آنان را به زحمت می انداخته است و در واقع، مقصود امام ـ علیه السلام ـ آن است که خدای متعال رنج و زحمت زائران آن حضرت را نادیده نخواهد گرفت و به آنان پاداش خواهد داد، از این رو، در روایتی دیگر از جناب عبدالعظیم حسنی این مطلب به گونه ای روشن تر نقل شده است. ایشان می گوید: از امام جواد ـ علیه السلام ـ شنیدم که فرمود:«هر کس پدرم را زیارت کند و در مسیر زیارت به سبب بارش باران، سرما و یا گرما و یا هر چیز دیگری اذیت شود و به رنج افتد، جسد او بر آتش جهنم حرام خواهد شد.»

در پاسخ به سؤال دوم به نظر می رسد برای رسیدن به پاداش بزرگ زیارت حضرت رضا ـ علیه السلام ـ ضرورتی ندارد زائر در مسیر حرکت و در مدت زیارت به زحمت افتد و هر که توفیق زیارت ایشان را یابد، به این پاداش عظیم دست خواهد یافت. صد البته همان طور که فرموده اند: «افضل الاعمال احمزها»؛ «بافضیلت ترین اعمال پر مشقت ترین آنهاست». زحمت و مشقتی که زائر در راه حرکت به حرم مطهر ایشان می بیند، برثواب او خواهد افزود. سخن رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله ـ در این باره گواه روشنی بر این مطلب است.امام صادق ـ علیه السلام ـ ازپدرانش از امیرمؤمنان، علی ـ علیه السلام ـ نقل کرده است که رسول خدا ـ صلی الله علیه وآله ـ چنین فرمود:«به زودی پاره تن من در سرزمین خراسان دفن خواهد شد، هیچ مومنی او را زیارت نمی کند، مگر آن که خدای عزوجل بهشت را بر او واجب و جسدش را بر آتش حرام می گرداند.»در روایتی دیگر از امام جواد ـ علیه السلام ـ چنین نقل شده است:«میان دو کوه طوس مشتی از خاک بهشت نهاده شده است، هر که داخل آن شود، روزقیامتاز آتش در امان خواهد بود.»