بشارت و آرامشى براى مؤمنان فقير (در قرآن)
پناه می برم به خدا از شر شیطان رانده شده/به نام خداوند بخشنده ی مهربان
بقره
آيه 212-
شأن نزول:
ابن عباس مفسر معروف مىگويد: اين آيه در باره اقليت اشرافى و رؤساى قريش نازل شد كه زندگى بسيار مرفهى داشتند، و جمعى از مؤمنان ثابت قدم كه از نظر زندگى مادى فقير و تهيدست بودند را به باد استهزاء مىگرفتند و مىگفتند: اگر پيامبر صلّى اللّه عليه و آله شخصيتى داشت و از طرف خدا بود، اشراف بزرگان از او پيروى مىكردند، آيه نازل شد و به سخنان بىاساس آنها پاسخ داد.
تفسير:
شأن نزول اين آيه مانع از آن نيست كه يك قاعده كلى و عمومى از آن استفاده كرده يا آن را مكمل آيه پيشين در باره يهود بدانيم آيه مىگويد:
«زندگى دنيا براى كافران زينت داده شده است» (زُيِّنَ لِلَّذِينَ كَفَرُوا الْحَياةُ الدُّنْيا).
لذا از باده غرور سرمست شده
«و افراد با ايمان را كه احيانا دستشان تهى است به باد مسخره مىگيرند» (وَ يَسْخَرُونَ مِنَ الَّذِينَ آمَنُوا).
اين در حالى است كه
«اين افراد با ايمان و تقوا در قيامت برتر از آنها هستند» آنها در اعلى عليين بهشتند و اينها در دركات جهنم (وَ الَّذِينَ اتَّقَوْا فَوْقَهُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ).
زيرا در آن جهان مقامات معنوى صورت عينى به خود مىگيرد و مؤمنان در درجات بالايى قرار خواهند گرفت، آنها گويى بر فراز آسمانها سير مىكنند در حالى كه اينها در اعماق زمين مىروند و اين جاى تعجب نيست
«زيرا خداوند هر كس را بخواهد بىحساب روزى مىدهد» (وَ اللَّهُ يَرْزُقُ مَنْ يَشاءُ بِغَيْرِ حِسابٍ).
اينها در حقيقت بشارت و آرامشى است براى مؤمنان فقير و هشدار و تهديدى است براى ثروتمندان مغرور و بىايمان.
بىحساب بودن روزى خداوند نسبت به افراد با ايمان اشاره به اين است كه هرگز پاداشها و مواهب الهى به اندازه اعمال ما نيست بلكه مطابق كرم و لطف او است و مىدانيم لطف و كرمش حد و حدودى ندارد.
