موضوع: شرح حال اصحاب امیرالمؤمنین:اَصبَغ ابن نباته

اصبغ می‏گوید: چون وارد اتاق شدم، و حضرت را چنان ناخوش و بیمار دیدم که بی‏تاب شدم و به پای حضرت افتادم و آن را می‏بوسیدم و می‏گریستم. امام علیه‏السلام با همان صدای نحیف و در شدت درد و بیماری فرمود: «لا تبک یا أصبغ، فإنّها واللَّه‏الجنة؛ ای اصبغ، گریه نکن، به خدا قسم راه بهشت را می‏پیمایم.»
گفتم: فدایت شوم، به خدا قسم می‏دانم شما به بهشت می‏روید، اما من بر حال خود و دوری و مفارقت از شما می‏گریم. اصبغ که شخصیتی وقت‏ شناس بود، در همین حال احساس کرد که دیگر آخرین روزهای عمر امام علیه‏السلام است و دیگر آن بزرگوار را نخواهد دید و از سخنان گهربار آن پیشوا محروم خواهد شد لذا از فرصت استفاده کرد و گفت: «یا امیرالمؤمنین، جعلت فداک، حَدَّثنی بحدیث سمعتَه من رسول اللَّه صلی الله علیه و آله فإنّی أرانی لا أسمع منک حدیثاً بعد یومی هذا ابداً؛ ای امیر مؤمنان، حدیثی از پیامبر خدا صلی الله علیه و آله برایم بفرمایید، شاید دیگر نتوانم بعد از امروز حدیثی از شما بشنوم.»

امیرالمؤمنین علیه‏السلام با همان حال نزار فرمود: ای اصبغ روزی رسول خدا صلی الله علیه و آله مرا خواست و فرمود: مردم را مخاطب قرار بده و بگو:
ایّها الناس، إنی رسول رسول اللَّه الیکم و هو یقول لکم: ألا إنّ لعنة اللَّه و لعنة ملائکته المُقرّبین و أنبیائه المرسلین و لعنتی علی مَن انتمی إلی غیر أبیه او ادَّعی إلی غیر مَوالیه او ظلم أجیراً أجرَه؛
ای مردم، من فرستاده رسول خدا به سوی شمایم، پیامبر فرمود: لعنت خدا و فرشتگان مقرب پروردگار و انبیاء مرسل و لعنت من بر کسی که خود را به غیر پدر خود منتسب نماید و یا به غیر مولای خود دعوت کند و یا به اجیری ظلم نماید.
ای اصبغ، من به دستور پیامبر به مسجد رفتم، آن چه پیامبر فرموده بود با مردم در میان گذاشتم، اما همین که از منبر پایین آمدم «عمر بن خطاب» جلو آمد و گفت: پیام رسول خدا صلی الله علیه و آله را ابلاغ کردی اما کلامی مجمل گفتی و تفسیرش را بیان نکردی. گفتم: خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله عرض می‏کنم، پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود به آنان بگو:
ایها الناس، ما کنّا لِنُجیئکم بشی‏ء إلّا و عندنا تأویلُه و تفسیرُه، ألا و إنّی أنا أبوکم، ألا و إنّی أنا مولاکم، ألا و إنّی أنا أجیرکم؛
ای مردم، چیزی را برای شما نمی‏آوریم مگر تأویل و تفسیرش نزد ما است، آگاه باشید همانا من پدر شمایم، آگاه باشید همانا من مولای شمایم، آگاه باشید همانا من اجیر شما هستم. ” ۱ “.
پی نوشت:
1) امالی شیخ مفید، مجلس ۴۲، ح ۳؛ امالی شیخ طوسی، مجلس ۵، ح ۴/ ۱۹۱؛ بحارالانوار، ج ۴۲، ص ۲۰۴

بنابراین هر کس نسبت به پدر خود ظلم کند و یا عقیده‏ای غیر مولای خود بپذیرد و یا حق اجیری که در هدایت و اسلام او کوشیده ضایع نماید لعنت خدا و فرشتگان مقرب الهی و رسولش و لعنت پیامبر بر او خواهد بود.
از این حدیث به خوبی استفاده می‏شود از این که امیرالمؤمنین علیه‏السلام در لحظات آخر عمر مبارکش به این حدیث اشاره کرده خواسته به او و هر کس که این کلام را می‏شنود، بفهماند که: علی پدر امت است و هم مولا و هم اجیر آنان است، و لذا هر کس به راهی غیر از راه علی برود و عقیده‏ای بر خلاف او انتخاب کند و حق او را ضایع نماید لعنت خدا و فرشتگان و انبیاء الهی بر او خواهد بود.