موضوع: والدین در برخورد با کودکان بدغذا چه کنند/ توصیه هایی به خانواده ها

والدین در برخورد با کودکان بدغذا چه کنند/ توصیه هایی به خانواده ها

کودکان در برخورد با غذا با توجه به تغییرات فیزیولوژیک در سنین مختلف واکنشهای متفاوتی دارند. بسیاری از والدین به علت ناآگاهی و ناآشنایی با این تغییرات طبیعی ممکن است این امر را به کم غذا شدن کودکشان ربط بدهند و آن را غیرطبیعی بخوانند حال آنکه در بسیاری موارد چنین نیست.

عادتهای غذایی کودکان یکی از مهمترین چالشهای والدین به ویژه مادران در دوران اولیه زندگی کودک است. با توجه به اینکه این رفتارها ذاتی نیست و کودک آنها را فرامی گیرد، بسیاری از این عادتها تا آخر عمر همراه فرد است و در صورت کم توجهی به آن به بروز بیماریهای گوناگون می انجامد.

علاوه بر این بسیاری از بیماریهای سنین بزرگسالی ریشه در تغذیه بد دوران کودکی دارند. عادت های غذایی خوب یا بد در سنین کودکی شکل می گیرند و تغییر آنها در سنین بزرگسالی کاری دشوار است.

به حتم خانواده ها ترفندهای متفاوتی را در این زمینه امتحان کرده اند که به نتیجه رسیده یا نرسیده اند، با این حال این نگرانی همواره در مادر و پدرها وجود دارد که چه کنم فرزندم به غذا خوردن مشتاق شود. پاسخ به این سوال می تواند گره بسیاری از مشکلات خانواده ها در ارتباط با تغذیه کودکشان را بگشاید.

کارشناس فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان البرز در خصوص عادات غذایی کودکان در گفتگو با خبرنگار مهر این موضوع را بررسی کرد و توصیه هایی ارائه داد.

طاهره گرمسیری در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: عادات غذایی و آداب غذا خوردن هر فرد از زمان کودکی شکل می گیرد و با ایجاد عادات مناسب از سنین پایین تا حد زیادی می توان به دستیابی یک تغذیه مناسب، صحیح و بهداشتی با آداب صحیح و رفتارهای غذایی قابل قبول کمک کرد.

اشتهای کودک پس از یک سالگی متغیر و بعد از آن منظم می شود

وی گفت: اشتهای کودکان پس از یک سالگی کاهش می یابد چرا که میزان رشد نسبت به سال اول عمر کندتر می شود. پس از آن برای مدتها اشتهای آنان همیشه متغییر خواهد بود. برخی اوقات به نظر می رسد کودک سیری ناپذیر است و زمان دیگر به نظر می رسد او فقط با آب و هوا زنده است. در این مرحله والدین نباید نگران نباشند چرا که اشتهای منظم به مرور زمان در کودکان پدیدار خواهد شد و انرژی لازم برای رشد آنان را تامین خواهد کرد.

وی ادامه داد: در بیشتر موارد، خودداری کودک از غذا خوردن، نتیجه رفتار اشتباه افراد خانواده و کوششهای اشتباه والدین برای خوراندن است.

گرمسیری با بیان اینکه در بیشتر این موارد، کودک پی می برد که با غذا نخوردن توجه والدین و اطرافیان را به خود جلب می کند و از اینکه برای دیگران به دلیل غذا نخوردن مهم شده لذت می برد، گفت: زمانی که مادر از نخوردن غذا توسط فرزندش صحبت می کند، کودک از اینکه به او توجه می شود لذت می برد.

کارشناس فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان البرز یادآور شد: اشتهای کودک در سال دوم زندگی به تدریج و طبیعی کم می شود و این کم شدن را نباید به حساب لجبازی یا بیماری او گذاشت. بیشتر کودکان پس از یکسالگی، دیگر به غذاهای دوره شیرخواری مثل حریره یا سوپ تمایل نشان نمی دهند و بیشتر به غذاهای معمولی خانواده علاقه دارند.

سلیقه های غذایی در سنین دو تا سه سالگی شکل می گیرد

وی در ادامه به برخی مشکلات آداب و عادات غذایی کودکان اشاره کرد و راهکارهایی برای حل آن ارائه داد و اظهار داشت: خوردن میان وعده هایی مانند شکلات، شیرینی، شربت و ... اشتها را کم کرده و منجر به خودداری کودک از خوردن می شود. ممکن است کودک غذایی را دوست نداشته باشد و به زور او را وادار به خوردن کنید. سلیقه های غذایی در سنین دو تا سه سالگی شکل گرفته و برای سنین بعدی پایدار می ماند.

وی افزود:اگر کودک از خوردن ماده غذایی مفید خودداری می کند، باید مقادیر کمی از سایر مواد غذایی را مخلوط کرده و به او داد تا متوجه بو و مزه آن نشود.

به گفته گرمسیری گاهی انتخاب غذا را به عهده خود کودک بگذارید و مقید نباشید که اول سوپ را بخورد بعد غذای اصلی و ... را.

کارشناس فرهنگی کانون پرورش فکری البرز در بخشیی دیگر از این مصاحبه در مورد آداب غذا خوردن نیز توضیحاتی را یادآور شد.

بهتر است هر آموزشی به کودکان غیرمستقیم باشد

وی اظهار داشت: بهتر است همیشه هر آموزشی به صورت غیر مستقیم باشد. بهتر است کودک از حدود یک ربع قبل از غذا خوردن فرا خوانده شود تا دست و صورت خود را بشوید و از حالت هیجان و خستگی بازی خارج شود.

گرمسیری افزود: در زمان خوردن غذا باید درباره موضوعاتی گفتگو شود که مورد توجه تمام افراد خانواده به ویژه کودکان باشد و کودک حس کند او نیز یکی از اعضای خانواده است.

وی ادامه داد: وقت گذرانی کودک موقع غذا خوردن در 9 ماهگی تا 2.5 سالگی طبیعی است. کودک با غذا بازی می کند، دست خود را درون غذا می کند و ... زمان و ساعت برای او معنایی ندارد و دلیلی ندارد در خوردن غذا عجله کند در حالی که مادر سعی دارد مقدار زیادی غذا را در مدت کوتاهی به کودک بخوراند. این وقت گذرانی به تدریج از بین می رود و در صورت اصرار و غذا دادن سریع والدین، واکنش منفی در او به وجود می آورد.

گرمسیری با اشاره به اینکه از شش تا 12 ماهگی کودک تمایل دارد خود قاشق را به دست گیرد و در خوردن شرکت کند، هرچند مهارتی در این کار ندارد، اظهار داشت: باید به او اجازه داده شود در حد امکان در غذا خوردن مشارکت داشته باشد. اجازه ندادن به کودک در گرفتن فنجان یا قاشق و شرکت در غذا خوردن ممکن است موجب خودداری کودک از خوردن غذا شود. مشارکت کودک در غذا خوردن به ویژه از نظر استقلال و اعتماد به نفس مهم است.

به گفته گرمسیری نگاه نکردن به بشقاب کودک حین صرف غذاو هر نوع تشویق و تنبیه، تهدید و جایزه باید در این هنگام متوقف شود.

در موقع غذا خوردن نباید مرتب به بشقاب کودک نگاه کرد؛ تمامی تشویق ها، تهدیدها، جایزه ها و تنبیه ها در غذا خوردن باید متوقف شود.

توجه به تمایل و علاقه کودک یا عدم علاقه او، در عین تابع محض کودک نبودن، استفاده از ظروف رنگ روشن و طبخ غذاهایی به رنگ روشن که کودک دوست دارد، پرهیز از مقایسه کودک با سایر کودکان، پرهیز از جر و بحث موقع صرف غذا و سپاسگزاری از خداوند به دلیل در اختیار گذاشتن نعمتهای فراوان در حضور کودک از دیگر موارد مهمی است که این کارشناس فرهنگی بر آنها تاکید کرد.

منبع : خبرگزاری مهر