رسول گرامی اسلام حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله فرمودند: آيا به چيزى با فضيلتتر از نماز و روزه و صدقه (زكات) آگاهتان نكنم؟
و آن اصلاح ميان مردم است، زيرا تيره شدن رابطه بين مردم ريشه كن كننده دين است.
«نهج الفصاحه، حدیث 458»
نمایش نسخه قابل چاپ
رسول گرامی اسلام حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله فرمودند: آيا به چيزى با فضيلتتر از نماز و روزه و صدقه (زكات) آگاهتان نكنم؟
و آن اصلاح ميان مردم است، زيرا تيره شدن رابطه بين مردم ريشه كن كننده دين است.
«نهج الفصاحه، حدیث 458»
امام جعفر صادق علیه السلام فرمودند: سه چیز است که به درگاه خدای عزوجل شکایت کند:
مسجد ویرانی که اهلش در آن نماز نخوانند.
و دانشمند و عالمی که میان نادان‌ها و جهال باشد.
و قرآنی که گرد و غبار بر آن نشسته و کسی آن را نخواند.
«اصول کافی، جلد2 »
امیرالمومنین امام علی علیه السلام فرمودند: اي بندگان خدا! شما را به ترس از خدا سفارش مي كنم، و شما را از منافقان مي ترسانم، زيرا:
آنها گمراه و گمراه كننده اند،
خطاكار و به خطاكاري تشويق مي كنند،
به رنگهاي گوناگون ظاهر مي شوند از ترفندهاي گوناگون استفاده مي كنند،
براي شكستن شما از هر پناهگاهي سود مي برند، و در هر كمينگاهي به شكار شما مي نشينند،
قلبهايشان بيمار، و ظاهرشان آراسته است،
در پنهاني راه مي روند، و از بيراهه ها حركت مي كنند،
وصفشان دارو، و گفتارشان درمان اما كردارشان دردي است بي درمان،
بر رفاه و آسايش مردم حسد مي ورزند، و بر بلا و گرفتاري مردم مي افزايند، و اميدواران را نااميد مي كنند،
آن ها در هر راهي كشته اي، و در هر دلي راهي، و بر هر اندوهي اشكها مي ريزند،
مدح و ستايش را به يكديگر قرض مي دهند، و انتظار پاداش مي كشند،
اگر چيزي را بخواهند اصرار مي كنند و اگر ملامت شوند، پرده دري مي كنند، و اگر داوري كنند اسراف مي ورزند.
آنها برابر هر حقي باطلي، و برابر هر دليلي شبهه اي، و براي هر زنده اي قاتلي، و براي هر دري كليدي، و براي هر شبي چراغي تهيه كرده اند،
با اظهار ياس مي خواهند به مطامع خويش برسند، و بازار خود را گرم سازند، و كالاي خود را بفروشند،
سخن مي گويند اما به اشتباه و ترديد مي اندازند، توصيف مي كنند اما فريب مي دهند،
در آغاز، راه را آسان و سپس در تنگناها به بن بست مي كشانند،
آنها ياوران شيطان و زبانه هاي آتش جهنم مي باشند. (آنان پيروان شيطانند، و بدانيد كه پيروان شيطان زيانكارانند.)
«نهج البلاغه، خطبه 185»
از امام رضـا علیه السلام دربـاره بهتـريـن بنـدگـان سـوال شـد.
فـرمـودند: آنان كه هر گاه نيكـى كنند خـوشحال شوند، و هرگاه بدى كنند آمرزش خـواهند، و هر گاه عطاشـوند شكر گزارند و هر گاه بلا بينند صبر كنند، وهر گاه خشم كنند در گذرند.
«تحف العقول، صفحه 445»
امام هشتم حضرت علی بن موسی الرضا علیه‌السلام فرمودند: مبادا اعمال نیک را به اتکاىدوستى آل محمد صلی الله علیه و آله، رها کنید.
مبادا دوستى آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم را به اتکاى اعمال صالح از دست بدهید،
زیرا هیچ کدام از ایـن دو، به تنهایى پذیرفته نمى‌شود.
«بحارالانوار،جلد 78،صفحه 348»
امام صادق عليه السلام فرمودند:
إذا رَأيتُمُ العَبدَ مُتَفَقِّدا لِذُنوبِ (النّاسِ) ناسِيا لِذُنوبهِ ، فَاعلَموا أنَّهُ قَد مُكِرَ بهِ .
هر گاه ديديد كسى گناهان مردم را مى جويد و گناهان خودش را از ياد برده است، بدانيد كه گرفتار مكر خدا شده است.
مستطرفات السرائر : 48 / 7 منتخب ميزان الحكمة : 418
امام على عليه السلام:
مَن حَسُنَت خَليقَتُهُ طابَت عِشرَتُهُ؛
هر كس خوش اخلاق باشد، زندگى اش پاكيزه و گوارا مى گردد.
(نهج البلاغه، خطبه 184)
رسول گرامی اسلام حضرت محمد صلی الله علیه و آله فرمودند:
نشانههاي تنبل، چهار چيز است: به اندازه اي (در كار) سستي ميورزد كه به كندي و تفريط ميگرايد، و چنان كندي مي‌كند كه (اصل كار را) فرو ميگذارد، و چندان فروگذاري مي‌كند كه گنهكار می‌شود، و دل مرده است.»
«بحارالانوار، جلد1، صفحه 122»
امیرالمومنین امام علی علیه السلام فرمودند: اى مؤمن! علم و ادب بهاى جان توست، پس در آموختن آن دو بكوش، كه هر چه بر دانش و ادب تو افزوده شود بر قيمت و ارزش تو افزوده می شود.
چرا که از راه دانش، به پروردگارت راه می‌يابى و با ادب، خدمت پروردگارت را نیکو به جا می‌آوری و با این "ادب در خدمت" است که بنده سزوار دوستی،ولایت و قرب الهی می‌شود.
پس اين نصيحت مرا بپذير تا از عذاب برهی.
«بحارالانوار، ج1،ص،180- روضة الواعظین، ص11»
پيامبر خدا، حضرت محمد صلى الله عليه و آله هنگام پاسخ به سؤالی درباره نيكى كردن به پدر و مادر بعد از فوت آنها (آيا مي توان به پدر و مادر، بعد از فوت آنها نيكي كرد) فرمودند: آرى، دعا كردن براى آنها،آمرزش خواستن برايشان، اجرا كردن وصيتهايشان بعد از مرگ آنها، صله رحم كردن با خويشان آنها واحترام گذاشتن به دوستان آنهاست.
«الترغيب والترهيب،جلد 3، صفحه 323»
امام صادق علیه السلام :
علامت غفلت سه چیز است:
از بین رفتن شیرینی عبادت، تلخ نشدن معصیت و فرق نگذاشتن در حلال و حرام.
منبع: مصباح الشریعه، ت مصطفوی، ص22
پيامبر خدا حضرت محمد مصطفی صلى الله عليه و آله و سلّم فرمودند: دانش خزائن و گنجينه هايى اسـت و كـلـيدهاى آن پرسش است؛ پس، خدايتان رحمت كند، بپرسيد، كه با اين كار چهار نفر اجر مىيابند:پرسشگر، پاسخگو، شنونده و دوستدار آنان.
«تحف العقول، صفحه 41 »
یازدهمین حجت خدا امام جواد عليه السلام فرمود: دين سرفرازى است، دانش گنج است، سكوت نور است، و نهايت زهد پاكدامنى است.
و هيچ چيز مثل بدعت دين را از بين نمىبرد، هيچ چيز مثل طمع مرد را تباه نمىكند، به واسطه رؤساء مردم هم اصلاح مىشوند، و بلا به وسيله دعا بر طرف مىگردد.
«الفصول المهمه،275-مسند امام جواد(ع) 246»
جواد الائمه، حضرت امام محمد تقى عليه السلام فرمودند: تأخير در توبه و پشيمانى، غرور است، ادامه تأخير، حيرت است و سرگردانى، امروز و فردا كردن با خدا، هلاكت است و تكرار گناه، ايمنى از مكر خداست"و از مكر خدا جز زيانكاران ايمن نباشند" (سوره اعراف،آیه99)
«تحف العقول،صفحه 729»
امام حسن عسکری علیه السّلام از پدرانش علیهم السّلام روایت می‌کند که امام جعفر صادقعلیه السّلام به مردی نوشتند: اگر می خواهی کارهایت به نیکی انجام گیرد و پایان عمر و زندگی‌ات خیر باشد؛
تا هنگام مرگ، حق خدا را مراعات کن،
نعمت های خداوند را، در راه معصیت خرج نکن.
به بردباری و حلم خداوند، مغرور نباش،
و به آن که یاد ما می‌کند یا مدعی مودت و دوستی ما می‌شود، نیکی نما، لازم نیست بدانی او راست می گوید یا دروغ، تو طبق نیت خود کار کن و او را به دروغش واگذار.
«مستدرک الوسائل، جلد 12، صفحه 142»
امام محمد باقر علیه السلام فرمودند: خداوند عزّوجلّ از ميان بندگان مؤمنش، بندهاى را كه بسيار دعا كند، دوست می‌دارد.
پس، همواره در سحرگاهان تا طلوع خورشيد دعا كنيد؛ زيرا اين وقتى است كه در آن، درهاى آسمان باز می‌شود، و روزىها تقسيم مىگردد و حاجتهاى بزرگ برآورده می‌شود.
«اصول کافی، جلد2 صفحه 478»
فرازی از دعای عرفه :
امام حسین علیه السلام در دعای عرفه: خدایا، مرا به که واگذار می‌کنی؟ به نزدیک تا با من به دشمنی برخیزد، یا به بیگانه تا با من با ترش رویی برخورد کند یا به آنان که خوارم می‌شمرند؟
و حال اینکه تو خدای من، و زمامدار کار منی. من به تو شکایت می کنم، از غربتم، و دوری خانه آخرتم، و سبکی ام نزد کسی که اختیار کارم را به او دادی.
خدایا غضبت را بر من فرود نیاور، اگر در مقام خشم کردن بر من نباشی، از غیر تو باک ندارم، منزّهی تو، جز اینکه عافیتت بر من گسترده تر است...
پيامبر صلى الله عليه و آله:
تَكَلَّفُوا فِعلَ الخَيرِ وَ جاهِدوا نُفوسَكُم عَلَيهِ، فَاِنَّ الشَّرَّ مَطبوعٌ عَلَيهِ الاِنسانُ؛
در كار خير، خود را به زحمت اندازيد و در اين راه با هوا و هوس خود مبارزه كنيد، زيرا طبيعت انسان به بدى تمايل دارد.
(تنبيه الخواطر، ج 2، ص 120)
در فرازی از دعای امام حسین علیه السلام در روز عرفه چنین آمده است: اى آنكه اوراست گرامی ترين نامها اى صاحب احسانى كه هرگز قطع نگردد.
اى آماده كننده كاروان براى نجات يوسف در سرزمين بى آب و گياه،و خارج كننده اش از چاه،و قراردهنده اش بر تخت پادشاهى پس از دوره بندگى.
اى برگرداننده يوسف به نزد يعقوب،پس از آنكه دو چشمش از اندوه نابينا شد،و دلش آكنده از غم بود.
اى برطرف كننده بدحالى و گرفتارى از ايوب،
اى گيرنده دستهاى ابراهيم از بريدن سر فرزندش،پس از سنّ پيرى،و به پايان آمدن عمرش
اى كه دعاى زكرّيا را اجابت كرد و يحيى را به او بخشيد و او را يگانه و تنها وا نگذاشت،اى كه يونس را از دل ماهى به در آورد،اى كه دريا را براى بنى اسراييل شكافت و آنان را نجات داد،و فرعون و لشگريانش را از غرق شدگان قرار داد.
اى كه بادها را مژده دهندگانى پيشاپيش باران رحمتش فرستاد،اى كه بر عذاب نافرمانان از بندگانش شتاب نورزد.....
امام موسي كاظم - عليه السلام - فرمود:
بد شخصي است آن كه داراي دو چهره و دو زبان مي باشد،
قالَ الإمام الكاظم - عليه السلام - : بِئْسَ الْعَبْدُ يَكُونُ ذاوَجْهَيْنِ وَ ذالِسانَيْنِ.
«تحف العقول، ص 291»
داودبن‌كثير رقي گويد: نزد امام جعفر صادق عليه السلام بودم كه آب خواستي، وقتي نوشيد، ديدم كه مي خواهد گريه كند و اشك در چشمانش حلقه زد.
سپس فرمود: اي داود، خدا، قاتل حسين را لعنت كند. ياد مظلوميت حسين(ع) زندگي را چه قدر ناگوار مي‌سازد! من هر گاه كه آب سردي می‌نوشم به ياد حسين(ع) مي‌افتم.
هر بنده خدايي كه آب نوشد و حسين(ع) را ياد كند و قاتل او را لعن نمايد، خدا برايش صد هزار نيكي نويسد و صد هزار بدي از او پاك كند، و او را صد هزار درجه فرابرد. و چنان باشد كه گویی صد هزار برده را آزاد كرده باشد.
و خدا او را در روز رستاخيز با روي سفيد و درخشان محشور سازد.
«امالی صدوق، صفحه 205»
امام سجاد علیه السلام فرمودند: از حقوق همکیشان و همدینان تو بر تو آن است که در دل خود براى آنان سلامت و رحمت بخواهى، و با بد کار ایشان مهربان باشى.
و آنان را به خود نزدیک سازى، و به اصلاحشان بپردازى، و از نیکوکارشان سپاسگزارى کنى، و از رسیدن آزار به ایشان جلوگیرى، و آنچه را براى خود دوست میدارى براى آنان دوست بدارى، و آنچه را به خود نمی‌پسندى به آنان نپسندى.
و این که (در نگاه تو) پیرمردانشان همانند پدرت، جوانانشان به سان برادرت، پیرزن هایشان همانند مادرت و کودکانشان همسان فرزندانت باشند.
«الفقیه،جلد2،صفحه 625 - خصال جلد 2»
امام جعفر صادق عليه السلام فرمودند: شيعيان و دوستان ما را در سه مورد آزمايش نمائيد:
1 ـ مواقع نماز، چگونه رعايت آن را مي‌نمايند.
2 ـ اسرار يكديگر را چگونه فاش و يا نگهداري مي‌كنند.
3 ـ نسبت به اموال و ثروتشان چگونه به ديگران رسيدگي مي‌كنند و حقوق خود را مي پردازند.
«وسائل الشيعة، جلد 4، صفحه 112»
امام جعفر صادق عليه السلام فرمودند:
هر كـار نـيكى كه بـنـده مىكند، در قــرآن برايش ثوابى ذكر شده است مگر نماز شب كه از بس نزد خدا پر اهميت است ثواب آن را معلوم نكرده است و فرموده است:
«پهلوهايشان از بسترها جدا مىشود (در دل شب) با بيم و اميد خداى خود را مىخوانند و از آنچه روزى آنها كرديم انفاق مىكنند و هيچ كس نمىداند به پاداش آنچه انجام دادهاند چه چيزى براى آنان ذخيره ساختهام، كه مايه روشنى چشم ايشان است».
«وسائل الشيعه، جلد 5، صفحه 281»
سیدالساجدین امام زين‌العابدين عليه‌السلام فرمودند: در بيان سفارشهاى لقمان عليه‌السلام به پسرش: اى پسرم! سختترين ندارى، نداشتن دل است و بزرگترين مصيبت، بدهكارى و بالاترين محروميت و بلا، همان بدهكارى است و سودمندترين ثروت، بینيازىِ دل است. پس در همه اينها درنگ كن و به آنچه خدا قسمت فرموده، قانع و خشنود باش.
هر گاه دزد بدزدد، خداوند عزو جل او را از روزی‌اش باز می‌دارد و گناه آن، بر عهده اوست. حال اگر شكيبايى مىورزيد، از راه خودش به آن روزى دست می‌يافت.
اى پسرم! طاعتِ (عبادتِ) الهى را خالصانه انجام بده، به طورى كه گناه كوچكى هم با آن مخلوط نشود. سپس با پيروى از دارندگانِ ايمان حقيقى، طاعت خود را زينت ببخش، زيرا طاعت آنان، به طاعت الهى پيوسته است.
و همين طاعت را با دانش، آراسته كن . و دانشت را با بردبارى حراست كن، تا حماقت با آن درنياميزد.
و بردبارىات را با نرمخويى ذخيره كن، تا با نادانى همراه نگردد. و نرم خويىات را با تدبيرْ استوار كن، تا نابودى در آن راه نيابد. و تدبيرت را با مدارا درآميز، تا زورى در آن نباشد.
«قصص الأنبياء ص196 ح247،بحارالأنوار ج13ص420»
امیرالمومنین امام على عليه‌السلام فرمودند: آيا شما را از فقيه و دانشمند حقيقى آگاه نكنم؟
كسى كه در معاصى خدا به مردم جواز ندهد
از رحمت خدا نوميدشان نكند
از مكر و عذاب خدا آسوده خاطرشان نسازد
و از قرآن، به چيز ديگری رو نكند.
«تحف العقول، صفحه 204»
پيامبر گرامی خدا حضرت محمد صلى الله عليه و آله و سلّم، وقـتى (از سـوى خـداوند) به او گفته شـد: بزودى امّت تو گرفتار فتنه خواهد شد، مردم از ایشان پرسيدند: راه خلاص از آن چيست ؟
فرمود: كتاب گرامى خدا، همان كه باطل نه از پيش رو و نه از پشت سر بدو راه نيابد، چيزى كه از سوى حكيمى ستوده نازل شده است. هر كه علم را در جز قرآن بجويد، خداوند گمراهش كند.
«تفسير عيّاشی،جلد 11، صفحه6 - ميزان الحكمه،458»
پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد صلىالله عليه و آله: خداوند تبارك و تعالى می‌فرمايد: محبوبترينِ بندگانم نزد من، كسانى هستند كه
براى من با يكديگر دوستى می‌كنند،
دلبسته مسجدها هستند.
و سحرگاهان به استغفار مشغولند.
آنان هستند كه هرگاه بخواهم زمينيان را كيفرى دهم، يادشان می‌كنم و به سبب آنان، كيفر را از زمينيان بازمی‌دارم.
«مكارم الأخلاق ج2 صفحه375/ بحار الأنوار،ج 77صفحه 86»
رسول خـدا صلی الله علیه و آله سلم :
من ادب آموختــه خدا هستم و علــى ، ادب آموختــه من است.
پــروردگارم مرا بــه سخاوت و نيــكى كردن فرمــان داد و از بخل و سختگيــرى بازَم داشت . در نزد خداونــد عزّوجلّ چيــزى منفورتــر از بخل و بــد اخلاقى نيست. بــد اخلاقى ، عمل را ضايع مى كنــد ،
آن سان كه سركــه عسل را.
• مكارم الاخلاق، ص 17 •
پيامبر اکرم حضرت محمد صلی‌الله علیه و اله به امیرالمومنین علیه‌السلام فرمودند: چند لحظه پيش جبرييل چيز عجيبى به من گفت: اميرالمومنين عليه‌السلام پرسيدند، چه گفت اى رسول خدا!
پيامبر صلى الله عليه و آله جواب داد: جبرييل به من گفت: اگر مردى بر من صلوات فرستد و و پس از آن بر اهل بيت من نيز صلوات فرستد درهاى آسمان براى او گشوده شده و فرشتگان هفتاد صلوات بر او مى فرستند و همانا اين عمل باعث ريختن گناهان است.
آنگاه همانگونه كه برگ از درخت مى ريزد گناهان نيز از او مى ريزند و خداوند متعال مى فرمايد: اجابتت نمودم و كامروا و سعادتمند گشتى. فرشتگانم! شما هفتاد صلوات بر او مى‌فرستيد و من هفتصد صلوات.
ولى هنگامى كه بر من صلوات فرستد و پس از آن بر اهل بيتم صلوات نفرستد، بين آن صلوات و آسمان هفتاد حجاب است و خداى بزرگ مى فرمايد: تو را نپذيرفتم و سعادتمند و كامروا نگشتى.! دعاى او را بالا نبريد، مگر زمانى كه عترت پيامبر را در دعا به پيامبر ملحق سازد. و پيوسته اين دعا بالا نمى‌رود تا زمانى كه عترت من در دعا(صلوات) به من ملحق شوند.
«ثواب‌الاعمال و عقاب‌الاعمال، صفحه 338»
پیامبر (ص) به حضرت علي (ع) فرمودند:
يا علي پنج چیز دل را روشن می‌کند.
۱- بسیار قل هو الله خواندن.
۲- کم خوراکی.
۳- مجالست با علما.
۴- نماز شب.
۵- رفتن به مسجد برای نماز.
پیامبر اکرم (ص):
از نافرمانی پدر و مادر بپزهیزید؛ زیرا بوی بهشت را درحالی که از مسیر هزار سال راه استشمام می شود، به مشام عاق والدین و قاطع رحم نمیرسد.
پیامبر اکرم(ص):
کوتاهی در ادای حق فرزندان همان آثاری را برای پدر و مادر دارد که نافزمانی فرزند در برابر پدرو مادر.
امام رضا علیه‌السلام فرمودند: به خداوند خوشبین باش، زیرا
هر که به خدا خوشبین باشد، خدا با گمانِ خوشِ او همراه است.
و هر که به رزق و روزی اندک خشنود باشد، خداوند به کردار اندک او خشنود باشد.
و هر که به اندک از روزی حلال خشنود باشد، بارش سبک و خانواده‌اش در نعمت باشد.
و خداوند او را به درد دنیا و دوایش بینا سازد.
و او را از دنیا به سلامت به دارالسّلامِ بهشت رساند.
«تحف‌العقول،صفحه 499»
امام رضا علیه السلام فرمودند: فلسفه خطبه نماز جمعه اين است كه: چون جمعه، روز حضور عامه مردم است، حاكم وسيله‌اى براى پند و اندرز آنان داشته باشد و مردم را به طاعت تشويق كند و از معصيت بر حذر دارد. و از تصميم خود درباره مصالح دين و دنيايشان آگاه سازد.
و از آنچه از گوشه و كنار می‌رسد و حوادثى كه در آنها براى مردم سود و زيانى هست خبردار كند.
« وسائل الشيعه، جلد 5، صفحه 39»
امام جعفر صادق عليه‌السلام در بيان نصايح لقمان عليه السلام به پسرش: هر كس خدا را اطاعتكند، از او می‌ترسد.
و هر كس از خدا بترسد، او را دوست می‌دارد.
و هر كس خدا را دوست بدارد، از فرمانش پيروى می‌كند.
و هر كس از خدا پيروى كند، بهشت و رضاى او را از آن خود می‌سازد.
و هر كس به دنبال رضاى الهى نباشد، به آسانى، خود را مشمول خشم الهى می‌گرداند.
از خشم خدا به خدا پناه می‌بريم!
«بحارالأنوار،جلد 13 صفحه 412/ تفسيرالقمّي ج 2ص162»
امیرالمومنین امام علی علیه‌السلام فرمود: در شگفتم از بخيل: به سوي فقري ميشتابد كه از آن ميگريزد، و سرمايهاي را از دست ميدهد كه براي آن تلاش مي‌كند.در دنيا چون تهيدستان زندگي مي‌كند، امّا در آخرت چون سرمايهداران محاكمه ميشود.
و در شگفتم از متكبّري كه ديروز نطفهاي بيارزش، و فردا مرداري گنديده خواهد بود.
و در شگفتم از آن كس كه آفرينش پديدهها را مينگرد و در وجود خدا ترديد دارد.
و در شگفتم از آن كس كه مردگان را ميبيند و مرگ را از ياد برده است.
و در شگفتم از آن كس كه پيدايش دوباره را انكار مي‌كند در حالي كه پيدايش آغازين را مينگرد.
و در شگفتم از آن كس كه خانه نابود شدني، را آباد مي‌كند امّا جايگاه هميشگي را از ياد برده است.
«نهج البلاغه، حکمت 126»
امیرالمومنین امام علی(درود خدا بر او)، در نصیحتی ماندگار فرمودند:
با سكوت بسيار، وقار انسان بيشتر شود، و با انصاف بودن، دوستان را فراوان كند، و با بخشش، قدر و منزلت انسان بالا رود، با فروتني، نعمت كامل شود، با پرداخت هزينهها، بزرگي و سروري ثابت گردد، وروش عادلانه، مخالفان را درهم شكند، و با شكيبايي در برابر بيخرد، ياران انسان زياد گردند.
«نهج البلاغه، حکمت224»
پيامبر خدا حضرت محمد صلى الله عليه و آله و سلّم: هر كه دانش را براى خدا بياموزد، به هيچ بابى از آن نرسد مگر اين كه بيش از پيش، خود را حقيرتر بيند، با مردم افتادهتر شود، ترسش از خدا بيشتر گردد و در دين كوشاتر شود.
چنين كسى از علم بهرهمند مىشود. پس، بايد آن را بياموزد.
امّا كسى كه دانش را براى دنيا و منزلت يافتن نزد مردم و موقعيت يافتن نزد سلطانو حاكم فرا گيرد، به هيچ بابى از آن نرسد مگر اين كه خود بزرگ بينتر شود و بر مردم بيشتر بزرگى فروشد و از خدا بيشتر غافل شود و از دين بيشتر فاصله گيرد.
چنين كسى از دانش سود نمىبرد؛ بنابراين، بايد (از تحصيل دانش) خوددارى ورزد و عليه خود حجّت و پشيمانى و رسوايى در روز قيامت فراهم نياورد.
«روضه الواعظين،ص 16-منتخب ميزان الحكمه،ص400»
امام علی علیه السلام در بخشی از خطبه‌ای که در نخستین روزهای خلافت خود در سال 35 هجری بیان داشتند، فرموده است: از چند رنگى و اختلاف در دين خدا بپرهيزيد، زيرا يكپارچگى در آنچه حق است گرچه شما آن را ناخوش داريد، از پراكندگى در آنچه باطل است گرچه خوشايند شما مىباشد، بهتر است.
خداى سبحان به هيچ يك از گذشتگان و باقى ماندگان بر اثر تفرقه و جدايى، خير و خوبى عطا نكرده است.
«نهج البلاغه، خطبه 176»
امام باقر عليه السلام فرمود که رسول خدا صلي ا... عليه و آله براي مردم خطبه اي خواند و فرمود: آيا به شما خبر دهم که بدترين شما کيست؟ عرض کردند: آري اي رسول خدا(ص)! حضرت فرمود: کسي که ياري اش را از مردمان باز دارد و زيردستش را بزند و براي خودش تنها توشه تهيه کند.
مردم از اين سخن پيامبر(ص) چنين پنداشتند که خداوند بدتر از چنين کسي نيافريده است. سپس پيامبر(ص) فرمود: آيا شما را به بدتر از اين کس خبردار کنم؟ عرض کردند: آري اي رسول خدا(ص)! فرمود: کسي که اميد خير از او داشته نمي شود و از شرش ايمني نيست.
باز مردم گمان کردند که خداوند بدتر از چنين کسي نيافريده است. سپس پيامبر(ص) فرمود: آيا به شما به بدتر از اين هم خبر دهم؟ عرض کردند: آري. حضرت فرمود: کسي که بسيار هرزه گو و بدزبان است و هرگاه نام مومني نزد او برده مي شود، وي را لعنت مي کند و هرگاه نزد مومنين از او ياد شود، آنان نيز بر او لعنت مي فرستند.
امام باقرعليه السلام همچنين فرمود که رسول خدا(ص) فرموده است: بر پنج کس من و هر پيامبري که دعايش پذيرفته و مورد قبول درگاه الهي است، لعنت مي فرستيم: آن که در کتاب خدا چيزي بيفزايد، آن که سنت و روش مرا ترک کند، آن که قضا و قدر الهي را دروغ بداند، آن که درباره خاندان من آن چه را خداوند حرام کرده است حلال بداند (احترام خاندان مرا رعايت نکند) و آن که غنيمت را براي خود برگزيند و آن را بر خود حلال بداند.