امام علی علیه السلام می فرماید:
من کرمت علیه نفسه لم یهنها بالمعصیة؛
آن کس که بزرگی و کرامت نفس خود را باور داشته باشد، آن را با گناه، پست و ذلیل نخواهد کرد .
عیون الحکم و المواعظ، ص 439 .
نمایش نسخه قابل چاپ
امام علی علیه السلام می فرماید:
من کرمت علیه نفسه لم یهنها بالمعصیة؛
آن کس که بزرگی و کرامت نفس خود را باور داشته باشد، آن را با گناه، پست و ذلیل نخواهد کرد .
عیون الحکم و المواعظ، ص 439 .
امام هادی علیه السلام فرمود:
من هانت علیه نفسه فلاتامن شره؛
کسی که نفس او در نزدش خوار و ذلیل باشد، از شر او ایمن مباش.
تحف العقول، ص 483
قالَ عَلِىٌّ عليه السلام:
مَنِ اشْتَغَلَ بِغَيْرِ الْمُهِمِّ ضَيَّعَ الأَهَمَّ.
هر كس كه بـه كار بى اهـميّت بپـردازد (و نيروى خود را صرف كارهاى غير مهمّ كند ) كار مهم تر و لازم تر را تبـاه مى كـند.
الحياة، ج 1، ص 308
امام علي علیه السلام :نَومُ الصائمِ عِبادَةٌ، و صَمتُهُ تَسبيحٌ، و دُعاؤهُ مُستجابٌ، و عَمَلُهُ مُضاعَفٌ. إنّ للصائمِ عِندَ إفطارِهِ دَعوَةً لا تُرَدُّ .
خواب روزه دار، عبادت است و خاموشى او تسبيح و دعايش پذيرفته وعملش دوچندان. براستي كه براي روزه دار به هنگام افطار دعايي است كه در درگاه خدا ردّ نمي شود .
( ميزان الحكمة،ج 6، ص393)
عنه صلى الله عليه و آله و سلّم :
لَو يَعلَمُ العَبدُ ما في رَمَضانَ لَوَدَّ أن يكونَ رَمَضانُ السَّنَةَ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و سلّم :
اگر بنده ارزش ماه رمضان را بداند ، آرزو مى‌كند كه سراسر سال ، رمضان باشد .
بحار الأنوار : 96 / 346 / 12 منتخب ميزان الحكمة : 242
ما مِن صائمٍ يَحضُرُ قَوما يَطعَمُونَ إلاّ سَبَّحَت أعضاؤهُ، و كانَت صَلاةُ الملائكةِ علَيهِ، و كانَت صَلاتُهُم استِغفارا .
رسول الله صل الله علیه وآله وسلم:
هـيـچ روزه دارى نـيـسـت كـه بـر عـده اى در حـال غـذا خـوردن وارد شـود ، مـگـر ايـن كـه اندامهايش تسبيح گويند و فرشتگان بر او درود فرستند و درود فرشتگان آمرزش خواهى است.
( ميزان الحكمة،ج6،ص393)
امام حسن مجتبي علیه السلام :إنَّ اللّهَ جَعَل َشَهْرَرَمَضانَ مِضْماراًلِخَلْقِهِ، فَيَسْتَبِقُونَ فيهِ بِطاعَتِهِ إِلى مَرْضاتِهِ، فَسَبَقَ قَوْمٌ فَفَازُوا،وَقَصَّرَ آخَرُونَ فَخابُوا.
خداوند متعال ماه رمضان را براى بندگان خود ميدان مسابقه قرارداد. پس عدّه اى درآن ماه با اطاعت وعبادت به سعادت و خوشنودى الهى از يكديگر سبقت خواهند گرفت و گروهى از روى بى توجّهى و سهل انگارى خسارت و ضرر مى کنند.
[تحف العقول،ص 234،س 14؛من لايحضره الفقيه،ج 1،ص 511،ح 1479.]
امام صادق علیه السلام :لِلصائمِ فَرحَتانِ : فَرحَةٌ عندَ إفطارِهِ، و فَرحَةٌ عندَ لِقاءِ رَبِّهِ
روزه دار را دو شـادى است : يك شادى هنگام گشودن روزه اش و شادى ديگر هنگام ديدار با پروردگارش .
( ميزان الحكمة،ج 6،ص394)
رسول الله _ (صل الله علیه وآله وسلم) إنّهُ كانَ إذا أفطَرَ يقولُ ـ :اللّهُمّ لكَ صُمنا و على رِزقِكَ أفطَرْنا، فَتَقَبَّلْهُ مِنّا، ذَهَبَ الظَّماءُ، و ابتَلَّتِ العُروقُ، و بَقِيَ الأجرُ
پـيـامبر خدا (صل الله علیه وآله وسلم)در هنگام افطار روزه اش عرض مى كرد : بار خدايا! براى تو روزه گرفتيم و با روزى تو افطار مى كنيم ، پس آن را از ما بپذير . تشنگى رفت و رگها شاداب شد و پاداش ماند.
( ميزان الحكمه، ج6،ص393)
امام صادق سلام الله علیه :
لا يَزالُ إبليسُ فَرِحاً ما اهتَجرَ المُسلِمانِ؟!
ابليس، همواره از جدايى دو مسلمان خوشحال است.
كافي: ج 2، ص 346، ح 7 / دوستی در قرآن وحدیث: ص 66
امام حسن مجتبی عليه السلام به يكى از فرزندانش فرمودند:
اى پسرم! با احدى برادرى و رفاقت مكن تا بدانى كجاها مىرود و كجاها مىآيد، و چون از حالش خوب آگاه شدى و معاشرتش را پسنديدى با او برادرى كن به شرط اينكه معاشرت، بر اساس چشم پوشى از لغزش وهمراهى در سختى باشد.
«تحف العقول،صفحه 233»
پيامبر صلى الله عليه و آله :
( مُشِيرا إلى الحَسَنِ عليه السلام ) اللّهُمَّ إنّي اُحِبُّهُ فأحِبَّهُ و أحِبَّ مَن يُحِبُّهُ
پيامبر با اشاره به امام حسن عليه السلام فرمود: خدايا! من او را دوست دارم، تو نيز دوستش بدار و دوستدارانش را هم دوست بدار.
بحار الأنوار: ج ۴۳ ، ص ۳۰۶ / میزان الحکمه : ج1، ص326
الإمامُ الصّادقُ عليهالسلام :
لا تَدَعْ بِسـمِ اللّهالرحمنِ الرحيمِ وإن كانَ بَعدَهُ شِعرٌ .
امام صادق عليهالسلام :
گفتن بسم اللّه الرحمن الرحيم را ترك نكن ، حتّى اگر پس از آن شعرى باشد .
پيامبر اکرم صلى الله عليه و آله فرمودند:
آيا شما را از چيزى خبر ندهم كه اگر به آن عمل كنيد، شيطان از شما دور شود، چندان كه مشرق از مغرب دور است؟عرض كردند: آری. فرمودند: روزه روى شيطان را سياه مى‌كند، صدقه پشت او را مىشكند،دوست داشتن براى خدا و هميارى در كار نيك، ريشه او را مى‌كند و استغفار شاهرگش را مىزند.
«ميراث حديث شيعه، جلد 2، صفحه 20، حدیث 18»
امام علي سلام الله علیه:
اَلدُّنيا مُنيَةُ الأْشقياءِ، اَلآْخِرَةُ فَوزُ السُّعَداءِ؛
دنيا آرزوى بدبختان و آخرت رستگارى خوشبختان است.
غررالحكم، ح 694 و 695 / دنيا و آخرت از نگاه قرآن و حدیث : ج 2، ص 276
امام حسن سلام الله علیه:
لَقَد فارَقَكُم رَجُلٌ ... لم يَسبِقهُ الأوَّلونَ و لايُدرِكُهُ الآخِرونَ
مردى شما را ترك كرد كه پيشينيان بر او پيشى نگرفتند و پسينيان به او نمى رسند .
خصائص الائمه: ص80 / دانش نامه امیر المؤمنین سلام الله علیه: ج8، ص 416
امام الباقر علیه السلام:
خَطَبَ رسولُ اللّه ِ صلی الله و علیه وآله وسلم الناسَ في آخِرِ جُمُعَةٍ مِن شَعبانَ ، فَحَمِدَ اللّه َ و أثنى علَيهِ ثُمّ قالَ : أيُّها الناسُ ، إنّهُ قد أظَلَّكُم شَهرٌ فيهِ ليلةٌ خَيرٌ مِن ألفِ شَهرٍ و هُو شَهرُ رَمَضانَ ، فَرَضَ اللّه ُ صِيامَهُ و جَعَلَ قِيامَ ليلةٍ فيهِ بتَطَوُّعِ صلاةٍ كَمَن تَطَوَّعَ بصلاةِ سَبعينَ ليلةً فيما سِواهُ مِن الشُّهورِ .
رسول خدا صلی الله و علیه وآله وسلم در آخرين جمعه ماه شعبان براى مردم خطبه اى ايراد كرد . ابتدا حمد و ثناى الهى گفت و سپس فرمود : اى مردم! همانا ماهى بر سر شما سايه افكنده كه در آن شبى هست بهتر از هزار ماه ، و آن ماه رمضان است . خداوند روزه خود را در آن واجب كرده و يك شب نماز نافله را در اين ماه برابر با هفتاد شب نماز نافله در ديگر ماهها قرار داده است .
( ميزان الحكمة،ج4،ص519)
امام علي علیه السلام :
الصِّيامُ اجتِنابُ المَحارِمِ كما يَمتَنِعُ الرجُلُ مِنَ الطَّعامِ و الشَّرابِ .
روزه دورى كـردن از حـرامـهـاسـت ، هـمچنان كه مرد از خوردن و آشاميدن خوددارى مى كند.
(ميزان الحكمه،ج6،ص394)
امام علی‌بن‌ابی‌طالب علیه‌السلام فرمودند: نیکو کنید تلاوت قرآن را که آن سودمند ترین داستان هاست، و بدان شفا جوئید که آن شفای سینه هاست و پیروی کنید نوری را که خاموش نشود، و چهره ای را که کهنه نشود، و فرمانبردار باشید و تسلیم دستور آن باشید که با تسلیم بودن هیچ‌گاه گمراه نشوید.
«غررالحکم و دررالکلم،٨١٢٨ ٤-ص ٣١٠»
الإمامُ العسكريُّ علیه السلام ـ لمّا سُئلَ عن عِلَّةِ وُجوبِ الصَّومِ ـ :
لِيَجِدَ الغَنِيُّ مَسَّ الجُوعِ؛ فَيَمُنَّ على الفَقيرِ
امام حسن عسكرى علیه السلام در پاسخ به پرسش از علت واجب شدن روزه فرمود : تا توانگر درد گرسنگى را بچشد و در نتيجه به نيازمند كمك كند.
( ميزان الحكمة،ج6،ص391)
الإمامُ عليٌّ علیه السلام :
علَيكَ بالصَّومِ ؛ فَإنّهُ زكاةُ البَدَنِ .
بر تو باد روزه گرفتن ، كه زكات بدن است .
(ميزان الحكمة،ج5،ص26)
امیرالمومنین امام حضرت علی علیه السلام فرمودند:
اى بندگان خدا ! بدانید كه كوچكترین چیزى كه براى مردان و زنان روزه دار است، این است كه فرشته اى در روز آخر ما مبارك رمضان به آنها ندا مى دهد:
اى بندگان خدا ! بشارتتان باد كه [خداوند متعال ] گناهان گذشته شما را آمرزید، پس بنگرید كه بعد از این چگونه عمل خواهید كرد.»
«امالى شیخ صدوق، صفحه100»
امیرالمومنین امام على عليه السلام فرمودند:
هر كس در خوردن به كم بسنده كند ، سلامتش بيشتر مى شود و انديشه اش به سامان مى رسد .
«غرر الحكم،حديث 8803 -دانش نامه احاديث پزشكي: 2 / 1»
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: سه نفرند كه خداوند آنها را دوست دارد و به رويشان مى خندد و از وجودشان خوشنود است:
اوّل: كسى كه هرگاه با گروهى از دشمنان خدا رو برو شود ، در راه خداوند عزّ و جلّ جانبازى مى كند تا آن كه يا كشته شود يا خداوند متعال او را پيروز گرداند و از شرّشان نگه دارد. پس خداوند فرمايد: بنگريد به بنده‌ام كه چگونه براى من جانبازى كرد و
دوم:كسى كه زنى زيبا دارد و بسترى نرم و گرم، اما نيمه شب از خواب برمى‌خيزد و شهوتش را وا می‌گذارد و مرا ياد مى‌كند و با من به راز و نياز مى پردازد، در صورتى كه مى توانست در بستر بيارمد.
سوم: كسى كه در سفر است و همسفرانش شب تا دير هنگام از هر در سخنى مى گويند و يا راه مى‌سپارند و چون خسته شدند، مى خوابند، اما او در
«میزان الحکمه، جلد 6،حدیث10903»
امام علي علیه السلام :عَجِبتُ للبخيلِ يَستعجِلُ الفَقرَ الّذي مِنه هَرَبَ ، و يَفُوتُهُ الغِنَى الّذي إيّاهُ طَلبَ ، فيعيشُ في الدُّنيا عَيْشَ الفُقراءِ ، و يُحاسَبُ في الآخِرةِ حسابَ الأغنياءِ
در شگفتم از بخيل كه فقر و نادارى را كه از آن گريزان است به سوى خود مى شتاباند و توانگرى و ثروتى را كه در پى آن است از دست مى دهد او در دنيا مانند تهيدستان به سر مى برد و در آخرت همچون توانگران از او حسابرسى مى شود.
( ميزان الحكمه، ج 1، ص507)
امام علي علیه السلام :لَوْ ضَرَبْتُ خَيْشُومَ الْمُؤْمِنِ بِسَيْفِى هَذَا عَلَى أَنْ يُبْغِضَنِى مَا أَبْغَضَنِى وَ لَوْ صَبَبْتُ الدُّنْيَا بِجَمَّاتِهَا عَلَى الْمُنَافِقِ عَلَى أَنْ يُحِبَّنِى مَا أَحَبَّنِى وَ ذَلِكَ أَنَّهُ قُضِيَ فَانْقَضَى عَلَى لِسَانِ النَّبِيِّ الْأُمِّيِّ ص أَنَّهُ قَالَ يَا عَلِيُّ لَا يُبْغِضُكَ مُؤْمِنٌ وَ لَا يُحِبُّكَ مُنَافِقٌ.
اگر با شمشيرم بر بينى مؤمن بزنم كه دشمن من شود ، با من دشمنى نخواهد كرد ؛ و اگر تمام دنيا را به منافق ببخشم تا مرا دوست بدارد ، دوست من نخواهد شد و اين بدان جهت است كه قضاى الهى جارى شد و بر زبان پيامبر اُمى (ص) گذشت كه فرمود :" اى على ! مؤمن تو را دشمن نگيرد ، و منافق تو را دوست نخواهد داشت ."
( نهج البلاغه، حكمت45 )
پيامبر اعظم صلي الله عليه و آله فرمودند: هنگامى كه آدمى زاد از اين جهان به سراى باقى مىرود، پرونده اعمال او بسته مى‌شود جز در سه چيز [كه هم چنان باز خواهد ماند]:
1) صدقه جاريه؛ (یعنی انجام کارهای که عموم مردم از آن نفع ببرند. مثل بناء مسجد، احداث مدرسه، بیمارستان و...)
2) علمي و دانشی كه ديگران از آن بهره مند گردند.
3) فرزند صالحي كه براي او دعاي خير نمايد.
«بحارالانوار، جلد2 صفحه 22»
امام جعفر صادق علیه السلام فرمودند:
گناهی كه نعمت ها را تغيير مى دهد، تجاوز به حقوق ديگران است.
گناهى كه پشيمانى مى آورد، قتل است.
گناهى كه گرفتارى ايجاد مى كند، ظلم است.
گناهى كه آبرو مى بَرد، شرابخوارى است.
گناهى كه جلوى روزى را مى گيرد، زناست.
گناهى كه مرگ را شتاب مى بخشد، قطع رابطه با خويشان است.
گناهى كه مانع استجابت دعا مى شود و زندگى را تيره و تار مى كند، نافرمانى از پدر مادر است.
«علل الشرايع، جلد 2، ص 584»
امام علی علیه السلام :
خداوند چهار چیز را در چهار چیز مخفی نموده :
1.رضای خود را در طاعت ها پس هیچ عبادتی را کم نشمارید شاید همان مورد رضای خدا باشد
2.غضبش را در گناهان پس هیچ گناهی را کوچک نشمارید شاید همان مورد غضب او باشد
3.استجابت خود را در دعاها پس هیچ دعایی را اندک مپندارید شاید همان مستجاب باشد
4.ولی و دوست خود را در میان بندگانش پس به هیچ بنده ای بی اعتنایی نکنید شاید هم او ولی خدا باشد و شما نشناسیدش .
تحف العقول صفحه 182
امام علي علیه السلام :
شَرُّ الناسِ مَن يَخشَى الناسَ في رَبِّهِ ، و لا يَخشَى رَبَّهُ في الناسِ
بـدترين مردم كسى است كه در كار پروردگارش از مردم بترسد و در كار مردم از پروردگارش نترسد.
( غررالحكم ، 5740)
امام علی‌بن‌ابی‌طالب علیه السلام فرمودند: هنگام آغاز هر كار كوچك و بزرگى بسم اللّه الرحمن الرحيم بگوييد. يعنى براى اين كار، از خدا مدد مىجويم. خدايى كه جز او كسى سزاوار پرستش نيست.
پناهگاه پناهجو و فريادرس فرياد خواه است.
خداوند بخشندهاى كه با گسترش روزى بر ما رحم مى‌كند،
مهربان به ما، در آيين و دنيا و آخرتمان. دين را بر ما آسان و سبك و سهل گرفت. و به ما رحم مى‌كند با جدا كردن از دشمنانش.
"التوحيد، صفحه 232"
از امام جعفر صادق علیه السلام نقل کرده‌اند که فرمود: نمازگزار سه فایده به دست می‌آورد:
1. هر گاه به نماز بایستد، خوبی‌ها و نیکویی‌‌ها از پهنه آسمان بر سرش فرو مى‌ریزد.
2. فرشتگان او را از زیر پاهایش تا فراز آسمان احاطه و او را در برمى‌گیرند.
3. فرشته اى او را ندا مى‌دهد: اى نمازگزار، اگر میدانستی با چه کسى مناجات مى کنى، هرگز روی نمی‌گرداندی و به دیگرى توجه نمی‌کردی.
«ثواب‌الاعمال و عقاب‌الاعمال،صفحه 77»
امام سجاد علیه السلام
مردی خدمت رسول خدا(ص) رسید و گفت: ای رسول خدا، من هیچ کار زشتی نمانده که انجام نداده باشم، آیا می توانم توبه کنم؟ رسول خدا(ص) فرمود: آیا هیچیک از پدر و مادرت زنده هستند؟ گفت: بله، پدرم. حضرت فرمود: برو به او نیکی کن (تا آمرزیده شوی). وقتی او راه افتاد پیامبر(ص) فرمود: کاش مادرش زنده بود. (یعنی اگر او زنده بود و به او نیکی می کرد، زودتر آمرزیده می شد.)
بحار الانوار، ج 74، ص 82.
امام سجــاد علیه السلام :
مَنْ رَمَي النّاسَ بِما فيهِمْ رَمَوْهُ بِما لَيْسَ فيِهِ
هركس مردم را عيب جوئي كند و عيوب آنان را بازگو نمايد و سرزنش كند، ديگران او را متهّم به آنچه در او نيست مي‌كنند.
(بحار الا نوار، ج 75، ص 261، ح 64)
رسول الله صل الله علیه وآله وسلم :ما مِن شَيءٍ أحَبَّ إلى اللّه ِ تعالى مِن شابٍّ تائبٍ ، و ما مِن شَيءٍ أبغَضَ إلى اللّه ِ تعالى مِن شَيخٍ مُقيمٍ على مَعاصِيهِ .
هيچ چيز نزد خداى تعالى محبوب تر از جوان توبه كننده نيست و هيچ چيز نزد خداى تعالى منفورتر از پير پايدار بر گناهانش نمى باشد.
(كنزل العمال، 10185)
علت مریضی ها از زبان مقدس امیرالمومنین علی علیه السلام
روزى سلمان فارسى زكام كرده بود و سرخود را بسته بود و در آن حال خدمت اميرالمؤ منين على (عليه السلام ) رسيد حضرت به سلمان فرمود: سلمان حالت چطور است ؟ سلمان عرض كرد: يا ابالحسن سرم درد مى كند اميرالمؤ منين حاصل روايت منقوله ) فرمود: شش رگ در بدن است كه هر گاه تحركى پيدا كنند خداوند با شش چيز جلو تحرك آنها را مى گيرد، اگر در كسى جنون پيدا شود خدا هم سرما خوردگى را به او مى دهد، اگر براى كسى زمينه كورى پيدا شود به چشم درد مبتلا مى شود (تا چرك و آلودگى ها بدينوسيله از چشم خارج شود) هر گاه زمينه برص پيدا شود مبتلا به دمل (كورك ) مى شود هر گاه كسى به مرض سل مى خواهد مبتلا شود سرفه عارض او مى شود تا خلطهاى سينه اش پاك شود...
رسول خدا - صلي الله عليه و آله - فرمود:
همانا خداوند دشمن دارد آن مؤمني را كه ضعيف و بي دين است، سؤال شد:
مؤمن ضعيف و بي دين كيست؟
پاسخ داد:
كسي كه نهي از منكر و جلوگيري از كارهاي زشت نمي كند.
قال رَسُولُ اللّهِ - صلي الله عليه وآله - : إنَّ اللّهَ عَزَّ وَجَلَّ لَيُبْغِضُ الْمُؤْمِنَ الضَّعيفِ الَّذي لادينَ لَهُ، فَقيلَ: وَ ما الْمُؤْمِنُ الضَّعيفُ الَّذي لا دينَ لَهُ؟ قالَ: اَلذّي لا يَنْهي عَنِ الْمُنْكَرِ.
«وسائل الشّيعة، ج 16، ص 122، ح 21139»
عنه علیه السلام ـ لِجابِرٍ ، لَمّا سَألَهُ أن يَعِظَهُ ـ :يا جابِرُ ، اِجعَلِ الدُّنيا مالاً أصَبتَهُ في مَنامِكَ ثُمّ انتَبَهتَ و لَيسَ مَعَكَ مِنهُ شَيءٌ ، هَل هُو إلاّ ثَوبٌ تَلبَسُهُ فتُبلِيهِ أو طَعامٌ يَعودُ بَعدُ إلى ما تَعلَمُ ؟! فالعَجَبُ لِقَومٍ حُبِسَ أوَّلُهُم عَن آخِرِهِم ، ثُمّ نُودِيَ فِيهِم بِالرَّحيلِ و هُم في غَفلَةٍ يَلعَبونَ !
امام صادق علیه السلام ـ به جابر كه از ايشان اندرزى خواست ـ فرمود : اى جابر! دنيا را [چونان ]مالى بدان كه در عالم خواب به دست مى آورى و چون بيدار مى شوى چيزى از آن نيست . آيا نصيب تو از دنيا چيزى جز همان جامه اى است كه مى پوشى و كهنه اش مى كنى، يا همان خوراكى است كه[مى خورى و سپس] به آن تبديل مى شود كه خود مى دانى؟! پس، شگفت از مردمى است كه اوّلين هاى آنان از آخرين هايشان گرفته شده اند (از ميان آنان رفته اند) و آنگاه در ميان ايشان بانگ رحيل سر داده شده است. ليكن همچنان بى خبر، سرگرم بازى اند.
( تنبيه الخواطر، ج 2، ص30)