موضوع: چهل حدیث ناب از امام جعفر صادق (ع)

30- قالَ (علیه السلام):

إمْتَحِنُوا شیعتَنا عِنْدَ ثَلاث: عِنْدَ مَواقیتِ الصَّلاهِ کَیْفَ مُحافَظَتُهُمْ عَلَیْها، وَ عِنْدَ أسْرارِهِمْ کَیْفَ حِفْظُهُمْ لَها

عِنْدَ عَدُوِّنا، وَ إلى أمْوالِهِمْ کَیْفَ مُواساتُهُمْ لاِخْوانِهِمْ فیها.([۷])

فرمود: شیعیان و دوستان ما را در سه مورد آزمایش نمائید:

۱ ـ مواقع نماز، چگونه رعایت آن را مى نمایند.

۲ ـ اسرار یکدیگر را چگونه فاش و یا نگهدارى مى کنند.

۳ ـ نسبت به اموال و ثروتشان چگونه به دیگران رسیدگى مى کنند و حقوق خود را مى پردازند.

31- قالَ (علیه السلام):
مَنْ مَلَکَ نَفْسَهُ إذا رَغِبَ، وَ إذا رَهِبَ، وَ إذَااشْتَهى، وإذا غَضِبَ وَ إذا رَضِىَ، حَرَّمَ اللهُ جَسَدَهُ عَلَى النّارِ.([۸])

فرمود: هر که در چهار موقع، مالک نفس خود باشد: هنگام رفاه و توسعه زندگى، هنگام سختى و تنگ دستى، هنگام اشتهاء و آرزو و هنگام خشم و غضب; خداوند متعال بر جسم او، آتش را حرام مى گرداند.



32- قالَ (علیه السلام):
إنَّ النَّهارَ إذا جاءَ قالَ: یَابْنَ آدَم، أعْجِلْ فى یَوْمِکَ هذا خَیْراً، أشْهَدُ لَکَ بِهِ عِنْدَ رَبِّکَ یَوْمَ الْقیامَهِ، فَإنّى لَمْ آتِکَ فیما مَضى وَلاآتیکَ فیما بَقِىَ، فَإذا جاءَاللَّیْلُ قالَ مِثْلُ ذلِکَ.([۹])

فرمود: هنگامى که روز فرا رسد گوید: تا مى توانى در این روز از کارهاى خیر انجام بده که من در قیامت در پیشگاه خداوند شهادت مى دهم و بدان که من قبلا در اختیار تو نبودم و در آینده نیز پیش تو باقى نخواهم ماند، همچنین هنگامى که شب فرارسد چنین زبان حالى را خواهد داشت.

33- قالَ (علیه السلام):

یَنْبَغى لِلْمُؤْمِنِ أنْ یَکُونَ فیهِ ثَمان خِصال:

وَقُورٌ عِنْدَ الْهَزاهِزِ، صَبُورٌ عِنْدَ الْبَلاءِ، شَکُورٌ عِنْدَ الرَّخاءِ، قانِعٌ بِما رَزَقَهُ اللّهُ، لا یَظْلِمُ الاْعْداءَ، وَ لا یَتَحامَلُ

لِلاْصْدِقاءِ، بَدَنُهُ مِنْهُ فى تَعِبٌ، وَ النّاسُ مِنْهُ فى راحَه.([۱۰])

فرمود: سزاوار است که هر شخص مؤمن در بردارنده هشت خصلت باشد:

هنگام فتنه ها و آشوب ها باوقار و آرام، هنگام بلاها و آزمایش ها بردبار و صبور، هنگام رفاه و آسایش

شکرگزار، به آنچه خداوند روزیش گردانده قانع باشد.

دشمنان و مخالفان را مورد ظلم و اذیّت قرار ندهد، بر دوستان برنامه اى را تحمیل ننماید، جسمش

خسته; ولى دیگران از او راحت و از هر جهت در آسایش باشند .

34- قالَ (علیه السلام):
من ماتَ یَوْمَ الْجُمُعَهِ عارِفاً بِحَقِّنا عُتِقَ مِنَ النّارِ وَ کُتِبَ لَهُ بَرائَهٌ مِنْ عَذابِ الْقَبْرِ.([۱۱])

فرمود: هرکس که در روز جمعه فوت نماید و از دنیا برود; و عارف به حقّ ما _ اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) ـ باشد، از آتش سوزان دوزخ آزاد مى گردد; و نیز از عذاب شب اوّل قبر در امان خواهد بود.



35- قالَ (علیه السلام):
إنَّ الرَّجُلَ یَذْنِبُ الذَّنْبَ فَیَحْرُمُ صَلاهَ اللَّیْلِ، إنَّ الْعَمَلَ السَّیِّىءَ أسْرَعُ فى صاحِبِهِ مِنَ السِّکینِ فِى اللَّحْمِ.([۱۲])

فرمود: چه بسا شخصى به وسیله انجام گناهى از نماز شب محروم گردد، همانا تأثیر گناه در ـ روان ـ انسان سریع تر از تأثیر چاقو در گوشت است.

36- قالَ (علیه السلام):
لا تَتَخَلَّلُوا بِعُودِالرَّیْحانِ وَ لا بِقَضیْبِ الرُّمانِ، فَإنَّهُما یُهَیِّجانِ عِرْقَ الْجُذامِ.([۱۳])

فرمود: به وسیله چوب ریحان و چوب انار، دندان هاى خود را خلال نکنید، زیرا که تحریک کننده عوامل مرض جذام و پیسى مى باشد.



37- قالَ (علیه السلام):

تَقْلیمُ الأظْفارِ یَوْمَ الْجُمُعَهِ یُؤمِنُ مِنَ الْجُذامِ وَ الْبَرَصِ وَ الْعَمى، وَ إنْ لَمْ تَحْتَجْ فَحَکِّها حَکّاً. وَ قالَ (علیه السلام): أخْذُ الشّارِبِ مِنَ الْجُمُعَهِ إلَى الْجُمُعَهِ أمانٌ مِنَ الْجُذامِ.([۱۴])

فرمود: کوتاه کردن ناخن ها در روز جمعه موجب سلامتى از جذام و پیسى و ضعف بینائى چشم خواهد شد و اگر امکان کوتاه کردن آن نباشد سر آن ها را بتراش.

و نیز فرمود: کوتاه کردن سبیل در هر جمعه سبب ایمنى از مرض جذام مى شود.

38- قالَ (علیه السلام):

إذا أوَیْتَ إلى فِراشِکَ فَانْظُرْ ماسَلَکْتَ فى بَطْنِکَ، وَ ما کَسَبْتَ فى یَوْمِکَ، وَ اذْکُرْ أنَّکَ مَیِّتٌ، وَ أنَّ لَکَ مَعاداً.([۱۵])

فرمود: در آن هنگامى که وارد رختخواب خود مى شوى، با خود بیندیش که در آن روز چه نوع خوراکى

ها و آشامیدنى ها از چه راهى به دست آورده اى و میل نموده اى.

و در آن روز چه چیزهائى را چگونه و از چه راهى کسب و تحصیل کرده اى; و در هر حال متوجّه باش که

مرگ تو را مى رباید; و سپس در صحراى محشر ـ جهت بررسى گفتار و کردارت ـ حاضر خواهى شد.

39- قالَ (علیه السلام):

إنَّ لِلّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إثْنَیْ عَشَرَ ألْفَ عالَم، کُلُّ عالَم مِنْهُمْ أکْبَرُ مِنْ سَبْعِ سَموات وَ سَبْعِ أرَضینَ، ما یُرى عالَمٌ

مِنْهُمْ أنّ لِلّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عالَماً غَیْرُهُمْ وَ أنَاالْحُجَّهُ عَلَیْهِمْ.([۱۶])

فرمود: همانا خداوند متعال، دوازده هزار جهان آفریده است که هر یک از آن ها نسبت به آسمان ها و

زمین هاى هفت گانه بزرگ تر مى باشد; و من ـ و دیگر ائمّه دوازده گانه ـ از طرف خداوند بر همه آن ها

حجّت و راهنما هستیم.

40- قالَ (علیه السلام):

حَدیثٌ فى حَلال وَ حَرام تَأخُذُهُ مِنْ صادِق خَیْرٌ مِنَ الدُّنْیا وَ ما فیها مِنْ ذَهَب وَفِضَّه.([۱۷])

فرمود: سخنى را درباره مسائل حلال و حرام و احکام دین خدا، از راست گوى مؤمنى دریافت کنى; بهتر

و ارزشمندتر است از تمام دنیا و ثروت هاى آن.


::پايان::

منابع :

[۱] – جامع الاحادیث الشیعه: ج ۱ ص ۱۲۷ ح ۱۰۲، بحارالأنوار: ج ۲، ص ۱۷۸، ح ۲۸.

[۲] – أمالى الصدوق: ص ۲۵۳.

[۳] – أمالى الصدوق: ص ۱۹۷.

[۴] – وسائل الشیعه: ج ۴ ص ۳۴ ح ۴۴۴۲.

[۵] – وسائل الشیعه: ج ۸ ص ۱۳.

[۶] – اختصاص: ص ۲۴۰، بحارالأنوار: ج ۷۵، ص ۲۶۰، ح ۵۸.

[۷] – مستدرک الوسائل: ج ۹ ص ۱۶ ح ۴.

[۸] – وسائل الشیعه: ج ۱۱ ص ۴۱۲.

[۹] – أمالى طوسى: ج ۲ ص ۲۷۹.

[۱۰] – وسائل الشیعه: ج ۱ ص ۳۸۰ ح ۲.

[۱۱] – امالى طوسى: ج ۲ ص ۳۴۳.

[۱۲] – وسائل الشیعه: ج ۱ ص ۴۷۴ ح ۵.

[۱۳] – من لایَحضره الفقیه: ج ۲ ص ۵۱ ح ۱۳.

[۱۴] – وسائل الشیعه: ج ۱۰ ص ۱۵۷ ح ۳.

[۱۵] – وسائل الشیعه: ج ۶ ص ۲۰۴ ح ۱.

[۱۶] – وسائل الشیعه: ج ۶ ص ۲۲۵ ح ۱۰.

[۱۷] – وسائل الشیعه: ج ۲۵ ص ۱۴۷ ح ۲.

[۱۸] – وسائل الشیعه: ج ۲۵ ص ۲۰۸ ح ۴.

[۱۹] – جامع احادیث الشیعه: ج ۵ ص ۳۵۸ ح ۱۲.

[۲۰] – جامع احادیث الشیعه: ج ۶ ص ۱۷۸ ح ۷۸.

[۲۱] – وسائل الشیعه: ج ۲ ص ۱۲۴ ح ۱.

[۲۲] – أمالى طوسى: ج ۲، ص ۲۷۸، س ۹، وسائل الشیعه: ج ۱۶، ص ۳۶۰، ح ۱۰.

[۲۳] –اصول كافي ، ج 3 ، ص 196

[۱] – مصادقه الاخوان: ص ۸۲.

[۲] – امالی طوسى: ج ۱ ص ۱۲۵.

[۳] – مستدرک الوسائل: ج ۷ ص ۱۶۳ ح ۱.

[۴] – مستدرک الوسائل: ج ۶ ص ۴۳۱ ح ۶.

[۵] – مستدرک الوسائل: ج ۱۶ ص ۲۸۸ ح ۱.

[۶] – أعیان الشّیعه: ج ۱، ص ۶۷۲، بحارالأنوار: ج ۷۸، ص ۲۶۰، ذیل ح ۱۰۸ .

[۷] – وسائل الشیعه: ج ۴ ص ۱۱۲.

[۸] – وسائل الشیعه: ج ۱۵ ص ۱۶۲ ح ۸.

[۹] – وسائل الشیعه: ج ۱۶ ص ۹۳ ح ۲.

[۱۰] – اصول کافى: ج ۲، ص ۴۷، ح ۱، ص ۲۳۰، ح ۲، و نزهه النّاظر حلوانى: ص ۱۲۰، ح ۷۰.

[۱۱] – مستدرک الوسائل: ج ۶ ص ۶۶ ح ۲۲.

[۱۲] – اصول کافى: ج ۲ ص ۲۷۲.

[۱۳] – أمالى صدوق: ص ۳۲۱، بحارالأنوار: ج ۶۶، ص ۴۳۷، ح ۳ .

[۱۴] – وسائل الشیعه: ج ۷ ص ۳۶۳ و ۳۵۶.

[۱۵] – دعوات راوندى ص ۱۲۳، ح ۳۰۲، بحارالأنوار: ج ۷۱، ص ۲۶۷، ح ۱۷.

[۱۶] – خصال: ص ۶۳۹، ح ۱۴، بحارالأنوار: ج ۲۷، ص ۴۱، ح ۱.

[۱۷] – الإمام الصّادق (علیه السلام): ص ۱۴۳.