موضوع: بیست مورد امتحان ایمان

در روایتى از امام باقر علیه السلام منقول است که :

على علیه السلام به مجلسى از قریش برخورد مى کنند و بعد به مجلسى دیگر از اوس و خزرج و مى بینند که در مجلس اول سخنان بیهوده مى رانند اما در محفل دوم کارهاى متین و صحیح انجام مى دهند.

على علیه السلام از این حال شگفت زده مى شوند و خدمت رسول الله مى رسند و حکایت هر دو مجلس را باز مى گوید.

سپس از پیامبر صلى الله علیه و آله بیان صفات مؤمن را طلب مى فرمایند: در این هنگام رسول الله صلى الله علیه و آله که سرشان را به زیر انداخته بودند، سرشان را بلند کرده ، فرمودند:

عشرون خصلة فى المؤمن

بیست خصلت در مؤمن است .

فان لم یکن فیه لم یکمل ایمانه . ان من اخلاق المؤمنین ، یا على!

اگر این خصال در او نباشد ایمانش به کمال نرسیده است ،

الحاصرون الصلاة .

در وقت نماز به نماز حاضر مى شوند.

والمسارعون الى الزکوة

در پرداخت حقوق مالى شرعى تسریع مى کنند.

والمطعمون المساکین

مساکین و فقرا را اطعام مى کنند.

الماسحون راس الیتیم

دست محبت بر سر ایتام مى کشند.

المطهرون اطمارهم

لباسشان کهنه، اما تمیز است .
کنایه از این است که آنچه شرع از نظر پوشش تعیین فرموده است ، مى پوشند.

الذین ان حدثوا لم یکذبوا

آنچه به آنها مى گویند فورا تکذیب نمى کنند.
مقصود این نیست که مؤمن آنچه را مى شنود ساده لوحانه تصدیق مى کند، چه بسا آنچه را که به مؤمن مى گویند دروغ باشد، اما فورا تکذیب نمى کند.

واذا وعدوا لم یخلفوا

اگر وعده کنند تخلف نمى کنند.

واذا ائتمنوا لم یخونوا

در امانت خیانت نمى کنند.

و اذا تکلموا صدقوا

به راستى و صداقت تکلم مى کنند.

رهبان باللیل و اسد بالنهار

پارسایان شب اند و شیران روز.


صائمون النهار قائمون اللیل

روزها روزه دار و شبها در قیام اند براى عبادت .


لایؤذون جارا ولا یتاذى بهم جار

همسایگان را نمى آزارند – اذیت ارادى – و به گونه اى نیست که همسایه گان از آنها در آزار باشند – غیر ارادى .
شاید هم مقصود این است که نه تنها خود اذیت نمى کند، مراقب است که عائله اش هم موجبات اذیت همسایگان را فراهم نکنند.

الذین مشیهم على الارض هون

در زمین با نرمى و تواضع گام برمى دارند. حالت تکبر ندارند.


و خطاهم الى بیوت الارامل

گامهایشان به سوى خانه هاى بى سرپرستان است .

و على اثر الجنائز.

در تشییع جنازه مؤمنان شرکت مى ‏کنند.


منبع: بحارالانوار، ج ۶۸، ص ۲۷۶